Hiện, 3 huyện miền núi của tỉnh có 8 sản phẩm chủ lực tham gia Chương trình OCOP, gồm: Bò một nắng, mắm thơm của huyện Sơn Hòa; dệt thổ cẩm, mây tre đan, đậu phộng của huyện Đồng Xuân; heo đen, du lịch sinh thái thác H’Ly, du lịch sinh thái buôn Lê Diêm của huyện Sông Hinh.

Theo chị La Lan Thị Mến ở xã Xuân Lãnh (huyện Đồng Xuân), thổ cẩm của đồng bào Ba Na ở huyện Đồng Xuân luôn thu hút khách thập phương. Trong nhà đồng bào Ba Na, hễ có con gái lớn là phải có khung dệt. 

Nuôi heo đen trong các hộ đồng bào ở huyện Sông Hinh cũng đã trở thành sản phẩm làng nghề truyền thống. Theo ông Ma Gen ở xã Ea Lâm, ở đây nhà nào cũng có ít nhất 1 - 2 con heo đen. Ngày trước, bà con quen thả rông, heo tự vô rừng, rẫy tìm thức ăn rồi sinh sản. Chúng nhớ đường thì tìm về, còn không thì đi mất. Nay được hướng dẫn làm chuồng trại nuôi heo, bà con cũng giữ gìn vệ sinh chung.

Bên cạnh những sản phẩm đã được địa phương chọn làm sản phẩm OCOP tiêu biểu, ở Phú Yên vẫn còn những đặc sản tuy được biết tới từ rất lâu, nhưng chưa có thương hiệu như gạo lúa đỏ, cây ăn trái… Gạo lúa đỏ hay còn gọi là lúa rẫy được trồng tại các huyện Đồng Xuân, Sơn Hòa và các xã miền núi An Thọ, An Lĩnh, An Xuân của huyện Tuy An.

Theo bà Nguyễn Thị Thuyên, ở xã An Lĩnh (huyện Tuy An), năm nào bà cũng làm 5 sào lúa gạo đỏ. Bà bán 20.000 đồng/kg, cao hơn lúa thường trung bình 9.000 đồng/kg, mà không đủ bán. 

“Có thương hiệu có thể bán khắp cả nước rồi xuất khẩu nước ngoài; lúc ấy mức giá có thể đạt 40.000 - 50.000 đồng/kg thì bà con mừng lắm”, bà Thuyên nói.

Còn tại xã Xuân Phước (huyện Đồng Xuân), chính quyền và người dân đang nỗ lực xây dựng thương hiệu độc quyền đối với sản phẩm dầu đậu phộng do các hộ dân nơi đây sản xuất. Bà Nguyễn Thị Thơ ở xã Xuân Phước, chia sẻ: Trước đây, bà cũng như nhiều người dân trong xã nghĩ đơn giản là mình làm ra sản phẩm tốt ắt sẽ có người tìm tới mua, còn nhãn mác chỉ là “cái áo” bên ngoài. 

“Khi thấy thực tế nhiều nông sản ở các xã khác nhờ có thương hiệu mà được xuất khẩu, được bán trong siêu thị, khách cứ tìm tới mua mà không phải nhọc công giới thiệu. Từ đó, tôi mong sản phẩm dầu đậu phộng của xã có thương hiệu để bà con bán được nhiều hơn”, bà Thơ cho biết.

Đánh giá về những lợi ích trong việc xây dựng thương hiệu cho nông sản miền núi, ông Nguyễn Lý Nguyên, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Phú Yên, chia sẻ: Khi có thương hiệu độc quyền, các nông sản này sẽ trở thành sản phẩm nông nghiệp của tỉnh, được tham gia giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ thương mại và đủ điều kiện có mặt trong các siêu thị và nhà hàng, khách sạn. Các doanh nghiệp theo đó sẽ tới hợp tác bao tiêu. Từ đây không những giá trị của nông sản tăng mà sản lượng tiêu thụ cũng được nhiều hơn.