Bà Hoàng Lê Ngọc Anh, Phó Chủ tịch UBND huyện Ninh Sơn cho biết, toàn huyện có 25.675 hộ với 97.805 khẩu; đồng bào DTTS có 6.527 hộ với 25.891 khẩu, chiếm dân số toàn huyện, đông nhất là các dân tộc Raglay, Cơ Ho, Chăm, sống tập trung trên địa bàn 8 xã, thị trấn. Nguồn vốn Chương trình MTQG 1719 từ năm 2021 đến năm 2025 phân bổ cho huyện Ninh Sơn 90.474,34 triệu đồng, thực hiện 10 dự án thành phần. Trong đó, ngân sách Trung ương hỗ trợ 81.301 triệu đồng, gồm vốn đầu tư 51.875 triệu đồng, vốn sự nghiệp 29.426 triệu đồng; Ngân sách địa phương đối ứng là 9.173,34 triệu đồng gồm vốn đầu tư 6.850 triệu đồng, vốn sự nghiệp 2.323,34 triệu đồng.

Tính đến nay, nguồn vốn được giải ngân thực hiện 10 dự án Chương trình MTQG 1719 trên địa bàn huyện Ninh Sơn là 78.276,93 triệu đồng, đạt 86,52% vốn phân bổ. Trong đó, ngân sách Trung ương giải ngân 71.406,34 triệu đồng; ngân sách huyện giải ngân 6.870,59 triệu đồng.

Dự án 1 Chương trình MTQG giai đoạn 2021-2025 hỗ trợ 10.760 triệu đồng, giúp 269 hộ đồng bào DTTS thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo huyện Ninh Sơn xây dựng nhà ở mới, mỗi căn được hỗ trợ 40 triệu đồng. Kết hợp các nguồn vốn hỗ trợ của địa phương và vốn đối ứng gia đình bảo đảm mỗi căn nhà có diện tích sử dụng tối thiểu 32m² trị giá ít nhất 100 triệu đồng, đạt tiêu chí “3 cứng” là nền cứng, tường cứng, mái cứng. Các gia đình và cộng đồng chung tay xây dựng cho mỗi căn nhà vùng đồng bào DTTS có diện tích sử dụng trung bình 45 - 80m², trị giá bình quân trên 130 triệu đồng, bảo đảm ổn định đời sống. Nguồn vốn sự nghiệp đầu tư 922,31 triệu đồng, hỗ trợ 62 hộ nghèo mua sắm nông cụ phục vụ sản xuất và 35 hộ thuộc hộ nghèo được hỗ trợ học nghề may công nghiệp; hỗ trợ 82 hộ nghèo vật dụng trữ nước sử dụng trong mùa khô hạn.

Thực hiện Tiểu dự án 2 của Dự án 3 hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, vùng trồng dược liệu quý, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào DTTS và miền núi, huyện Ninh Sơn được phân bổ nguồn vốn 15.579,37 triệu bao gồm ngân sách Trung ương 14.433,32 triệu đồng, ngân sách địa phương đối ứng 1.146 triệu đồng. Ninh Sơn thực hiện 9 dự án giải ngân nguồn vốn 15.568,85 triệu đồng, đạt 99,93%. Toàn huyện hỗ trợ 380 con bò cái cho 190 hộ đồng bào DTTS nghèo; hỗ trợ 294 con bò cái giống cho 147 hộ và 143 con dê cho 13 hộ tạo sinh kế cho 14 nhóm cộng đồng phát triển sản xuất ở các thôn đặc biệt khó khăn...

Dự án 4 đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi và các đơn vị sự nghiệp công lập của lĩnh vực dân tộc trên địa bàn huyện Ninh Sơn với tổng nguồn vốn 48.366,13 triệu đồng, bao gồm vốn đầu tư là 37.932 triệu đồng, vốn sự nghiệp là 10.434,13 triệu đồng. Huyện thực hiện đầu tư xây dựng mới 9 công trình, sửa chữa 13 công trình, mua sắm trang thiết bị y tế với tổng nguồn vốn thực hiện đã được giải ngân là 37.947,65 triệu đồng, đạt 78,4% nguồn vốn phân bổ.

Tiểu dự án 1 thuộc Dự án 5 đổi mới hoạt động, củng cố phát triển các trường phổ thông dân tộc nội trú (PTDTNT), trường phổ thông dân tộc bán trú (PTDTBT), trường phổ thông có học sinh ở bán trú và xóa mù chữ cho người dân vùng đồng bào DTTS. Nguồn vốn phân bổ cho huyện Ninh Sơn 1.079,2 triệu đồng, vốn đầu tư là 466 triệu đồng và vốn sự nghiệp là 613,2 triệu đồng. Địa phương đầu tư xây dựng sân bóng đá Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Phan Đình Phùng ở xã Ma Nới và trang bị hệ thống điện chiếu sáng, hỗ trợ mua sắm trang thiết bị trường học... với nguồn vốn được giải ngân là 1.056,48 triệu đồng, đạt 97,89%.

Dự án 6 bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch phân bổ cho huyện Ninh Sơn 3.837,9 triệu đồng. Dự án 7 chăm sóc sức khỏe Nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người DTTS; phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em với nguồn vốn sự nghiệp giao là 717,48 triệu đồng. Dự án 8 thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em với tổng nguồn vốn 1.121,76 triệu đồng, giải ngân đạt 100%, góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” góp phần xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới trong gia đình và cộng đồng, những tập tục văn hóa có hại và một số vấn đề xã hội cấp thiết cho phụ nữ và trẻ em…

Nguồn vốn Chương trình MTQG 1719 phát huy hiệu quả đầu tư, tạo động lực phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi huyện Ninh Sơn. Thu nhập bình quân đầu người đến cuối năm 2024 là 58 triệu đồng, tăng 1,4 lần so với năm 2020, giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân 4,74%/năm. Tất cả các xã có đường ô tô đến trung tâm được rải nhựa hoặc bê tông; 95% thôn có đường ô tô đến trung tâm được cứng hóa; 100% số trường, lớp học và trạm y tế được xây dựng kiên cố. Mạng lưới y tế vùng đồng bào DTTS được hỗ trợ tu sửa, cung cấp thiết bị giúp người dân tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Trên 95% phụ nữ có thai được khám thai định kỳ, 98% phụ nữ có thai sinh con ở cơ sở y tế; giảm tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể nhẹ cân xuống dưới 12%...

Người có uy tín Mang Thị Nở ở thôn Láng Ngựa, xã Nhơn Sơn, huyện Ninh Sơn bộc bạch niềm vui: "Chưa có bao giờ đồng bào Raglay có cuộc sống no ấm, hạnh phúc như ngày nay. Bà con thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo được Chương trình MTQG 1719 cấp con giống gia súc chăn nuôi; hỗ trợ vốn xây dựng nhà ở mới, xóa hoàn toàn nhà tạm, nhà dột nát. Đồng bào Raglay thôn Láng Ngựa chân thành biết ơn Chính phủ, chính quyền các cấp quan tâm chăm lo giúp bà con có cuộc sống ấm no, gia đình hạnh phúc”.

Bà Hoàng Lê Ngọc Anh cho biết thêm, giai đoạn 2026 - 2030, huyện Ninh Sơn dự kiến kế hoạch nguồn vốn thực hiện 10 dự án thuộc Chương trình MTQG 1719 là 154.726 triệu đồng. Hệ thống chính trị đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên đồng thuận chung tay triển khai thực hiện tốt Chương trình MTQG 1719. Hướng dẫn người dân sử dụng hiệu quả nguồn vốn được Nhà nước hỗ trợ đất ở, nhà ở, phương tiện sản xuất, tăng thu nhập, nâng cao đời sống gia đình, giảm nghèo bền vững. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và lồng ghép các chương trình, các dự án đầu tư phát triển kinh tế- xã hội, nâng cao toàn diện đời sống đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn huyện Ninh Sơn.