Tiếp và làm việc với Đoàn có ông Lữ Văn Hùng - Bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu; Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Phạm Văn Thiều và lãnh đạo các sở, ngành, địa phương tham dự.

Tại thị trấn Hòa Bình (huyện Hòa Bình), đoàn đã đến thăm, tặng quà hộ ông Thạch Ngọc Lâm và hộ ông Châu Hoàng Tây được hưởng chính sách vay vốn làm nhà ở từ Chương trình MTQG quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719).

Phó Thủ tướng Chính phủ đã ân cần thăm hỏi hoàn cảnh sống, kinh tế gia đình của các hộ trước và sau khi được chăm lo về nhà ở. Đồng thời mong muốn các hộ dân tộc Khmer của thị trấn Hòa Bình tiếp tục vượt khó, cố gắng phát triển sản xuất để ngày càng vươn lên trong cuộc sống, góp phần đồng hành cùng Đảng, Nhà nước và địa phương phát huy hiệu quả, ý nghĩa của các Chương trình MTQG để hướng đến giảm nghèo bền vững.

Đoàn đã đến tham quan mô hình lúa - tôm, mô hình nuôi chồn, mô hình “Trụ sở ấp thông minh” của xã Phong Thạnh A (thị xã Giá Rai). Qua tham quan thực tế và nghe giới thiệu về các mô hình, Phó Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao hiệu quả kinh tế của các mô hình, những cách làm hay của địa phương trong công tác vận động Nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới (NTM).

Làm việc với thị xã Giá Rai, Đoàn đã nghe báo cáo tình hình triển khai các Chương trình MTQG trên địa bàn. Tính từ năm 2021 đến tháng 7/2023, thị xã đã giải ngân được hơn 73 tỷ đồng cho 3 Chương trình, gồm: Chương trình MTQG xây dựng NTM, Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, Chương trình MTQG 1719. Những chính sách đặc thù, ưu tiên về nguồn lực để giúp cho người nghèo, người DTTS vươn lên thoát nghèo, chủ động hơn trong việc tiếp cận các dịch vụ cơ bản. Các chương trình, chính sách giảm nghèo đã được triển khai kịp thời, đúng đối tượng. Từ nguồn lực này đã góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, từng bước cải thiện và nâng cao đời sống của các tầng lớp Nhân dân.

Đối với Chương trình MTQG 1719, đây là năm đầu tiên triển khai thực hiện Chương trình với nhiều nội dung nhưng văn bản hướng dẫn ban hành chậm; ngân sách Trung ương phân bổ cho các địa phương chậm; kế hoạch vốn đầu tư công năm 2022 của Chương trình được giao thời điểm cuối năm, nên phải chuyển sang năm 2023 thực hiện; chưa có văn bản quy định định mức đất sản xuất/hộ làm cơ sở xác định hộ thiếu đất sản xuất; chưa có định mức hỗ trợ đất ở, đất sản xuất. Thị xã không có quỹ đất để hỗ trợ, mức hỗ trợ theo quy định còn thấp, nên không bảo đảm kinh phí để thực hiện vì các đối tượng thụ hưởng tập trung ở 2 phường có giá đất rất cao.

Theo Thông tư số 02/2022/TT-UBDT ngày 30/6/2022 của Ủy ban Dân tộc có quy định: Trường hợp địa phương không có quỹ đất để hỗ trợ thì thực hiện chuyển đổi nghề. Tuy nhiên, đối tượng thụ hưởng phải là hộ sinh sống bằng nghề nông, lâm, ngư nghiệp. Nhưng qua rà soát trên địa bàn thị xã chỉ có 5 hộ đủ điều kiện hỗ trợ chuyển đổi nghề. Vì hộ nghèo DTTS trên địa bàn phần đông là lao động tự do.

Phát biểu tại buổi làm việc Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Hầu A Lềnh đã chia sẻ với địa phương về những khó khăn, vướng mắc khi triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719. Bên cạnh đó, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã phân tích những vấn đề địa phương chưa nắm rõ để thực hiện tốt hơn trong thời gian tới.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Phó Thủ tướng Chính phủ bày tỏ niềm vui qua chuyến tham quan thực tế, bởi diện mạo nông thôn, đời sống của Nhân dân thị xã Giá Rai thật sự khởi sắc. Trong đó, việc lồng ghép giữa các Chương trình MTQG đã giúp người dân nâng cao hiệu quả các mô hình sản xuất. 

Tuy nhiên, tỷ lệ giải ngân các chương trình của thị xã còn thấp, do đó, Phó Thủ tướng đề nghị thị xã Giá Rai phải có thứ tự ưu tiên trong triển khai nguồn vốn các Chương trình, không nên giải ngân dàn trải như thời gian qua. Đồng thời nghiên cứu các văn bản hướng dẫn mới của Trung ương để tiếp tục triển khai hiệu quả các Chương trình trong thời gian tới.