“Núi rác” giữa lòng thành phố

Đến Hưng Đông, không khó để “mắt thấy, tai nghe” về núi rác khổng lồ ngày đêm tác động đến cuộc sống người dân. Khi chúng tôi còn đang loay hoay chưa biết đi vào bãi rác từ phương nào, thì một người đi đường đã dừng xe nói to: “Thỉnh thoảng ai đó lại đốt lên, khói bụi bay lung tung khiến dân xung quanh rất khốn khổ. Bãi rác này đã tồn tại từ rất lâu, nghe nói chính quyền đã bỏ kinh phí di dời nhưng không hiểu sao vẫn chưa làm xong”

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trước đây, Đông Vinh là một bãi rác lớn của TP. Vinh. Do ô nhiễm môi trường, lại nằm giữa lòng thành phố nên bãi rác Đông Vinh đã đóng cửa nhiều năm. Sau khi có quyết định di chuyển bãi rác đi nơi khác, thì rác tươi không còn được đổ ở đây. Tuy nhiên vẫn còn hàng trăm ngàn tấn rác thải lâu năm tồn tại, tạo thành “núi rác” khổng lồ.

Lãnh đạo hai xã Hưng Đông và xã Nghi Kim (TP. Vinh), nơi chịu ảnh hưởng của bãi rác này đều xác nhận: Bãi rác Đông Vinh đã đóng cửa nhiều năm, rác đã được chuyển ra Khu liên hợp xử lý rác thải rắn xã Nghi Yên (huyện Nghi Lộc) để xử lý. Nhưng việc xử lý núi rác tồn đọng này rất chậm, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày của người dân.

Theo người dân địa phương, gần như năm nào, bãi rác Đông Vinh cũng xuất hiện các đám cháy. Khói, bụi, lửa từ các đám cháy đang đe dọa rất lớn đến cuộc sống hàng ngày của người dân nơi đây.

Đại diện Công ty Cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An từng cho rằng, từ năm 2010, công ty không còn quản lý bãi rác này. Sau khi có dự án xử lý, một lượng rác đã được vận chuyển ra khu xử lý chất thải rắn Nghi Yên (Nghi Lộc), tuy nhiên việc xử lý vẫn còn dang dở, rác vẫn còn tồn dư rất nhiều.

Quyết toán “khống” hơn 41 tỷ đồng

Theo tìm hiểu của phóng viên, từ năm 2003, UBND tỉnh Nghệ An đã có Quyết định 3793 ngày 06/10/2003 chấp thuận dự án đầu tư xử lý rác thải Seraphin của Công ty Cổ phần công nghệ môi trường xanh Seraphin, với công suất xử lý 200 tấn/ngày đêm. Để thực hiện dự án xử lý rác thải tại bãi rác Đông Vinh, Công ty cổ phần công nghệ môi trường xanh Seraphin được UBND tỉnh Nghệ An cho thuê 30.474m2 đất có vị trí tiếp giáp với bãi rác Đông Vinh để xây dựng nhà máy xử rác thải, phần diện tich này đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với thời hạn thuê là 20 năm tính từ ngày 30/6/2004.

Tháng 5/2005, Nhà máy xử lý rác thải Seraphin bắt dầu đi vào hoạt động. Rác thải được xử lý bao gồm rác tươi (rác thải sinh hoạt phát sinh hàng ngày) và rác khô (rác đã chôn lấp tại bãi rác Đông Vinh). Đến năm 2006, Nhà máy xử lý rác thải seraphin không xử lý rác tươi mà chỉ xử lý rác khô từ bãi rác Đông Vinh. Theo báo cáo của Công ty cổ phần công nghệ môi trường xanh Seraphin, thì tổng khối lượng rác đã xử lý là 242.970 tấn.

Qua tìm hiểu của chúng tôi, tính đến hết tháng 7/2013, Nhà máy xử lý rác thải Đông Vinh đã nhập vào 242.970 tấn rác; trong đó khối lượng rác tươi là 9.343,5 tấn (chiếm 3,8%) còn lại 233.626,5 tấn là khối lượng rác đã được chôn lấp tại bãi rác Đông Vinh (chiếm 96,2%).

Do nhà máy xử lý rác thải Đông Vinh xuống cấp, hoạt động gây ô nhiễm môi trường nên UBND Tỉnh đã ra Thông báo số 06 ngày 03/01/2014 yêu cầu, Nhà máy xử lý rác thải chấm dứt hoạt động. Sau khi dừng hoạt động, Nhà máy xử lý rác thải Seraphin đã tháo dỡ hết nhà xưởng để lại núi rác khoảng 84.000 tấn chưa xử lý. 

Tuy nhiên, điều hết sức khó hiểu là dù khối lượng rác còn tồn dư chưa được xử lý đang chất cao như núi, nhưng UBND TP. Vinh lại thanh toán cho Công ty cổ phần công nghệ môi trường xanh Seraphin kinh phí xử lý ,với số tiền trên 41 tỷ đồng.

Việc UBND TP. Vinh quyết toán hơn 41 tỷ đồng tiền xử lý rác thải trong khi Nhà máy xử lý rác thải Seraphin còn “treo” 84.000 tấn rác thải tại bãi rác Đông Vinh, chẳng khác nào “thả gà ra đuổi”. Điều chúng tôi lấy làm khó hiểu là, vì sao UBND TP.Vinh lại quyết toán “khống” trên 41 tỷ đồng cho Nhà máy xử lý rác thải Seraphin dù đơn vị này không hoàn thành khối lượng công việc theo hợp đồng ký kết?

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ tiếp tục tìm hiểu vấn đề này để thông tin đến bạn đọc.