Theo kết quả phối hợp rà soát giữa cơ quan Thuế và BHXH, năm 2021 tại địa bàn thành phố Đồng Hới có 396 đơn vị có báo cáo quyết toán thuế thu nhập cá nhân cho người lao động, nhưng chưa đăng ký tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. BHXH tỉnh đã có công văn yêu cầu, hướng dẫn các đơn vị đăng ký tham gia, tuy nhiên nhiều đơn vị vẫn chưa tham gia BHXH, BHYT cho người lao động của đơn vị.
Ngoài ra, có những đơn vị sử dụng nhiều lao động nhưng không ký hợp đồng lao động mà thực hiện qua hợp đồng giao khoán công việc hoặc ký hợp đồng lao động có thời hạn dưới 01 tháng để tránh trách nhiệm đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động; một số đơn vị chưa nắm quy định đóng BHXH, BHYT, BHTN là bắt buộc nên trong nội dung của hợp đồng lao động khi ký với người lao động có thỏa thuận không đóng BHXH, BHYT, BHTN; nhiều đơn vị cố tình tham gia BHXH, BHYT, BHTN với mức lương thấp so với thực tế để giảm chi phí đóng; tình trạng nợ đọng, chậm đóng còn nhiều, một số đơn vị thời gian nợ kéo dài hàng năm.
Với những tồn tại trên, nguyên nhân chủ yếu là, một số đơn vị sử dụng lao động chưa thực sự quan tâm đến việc thực hiện các quyền lợi của người lao động, trong đó có quyền lợi tham gia và thụ hưởng các chính sách BHXH, BHYT, BHTN; một số đơn vị sử dụng lao động cố tình “lách luật”, lập và hợp pháp hóa hồ sơ không đúng thực tế để trốn hoặc giảm chi phí đóng BHXH, BHYT, BHTN; người lao động chưa nắm rõ các quy định về chính sách BHXH, BHYT, BHTN dẫn đến thỏa thuận với người sử dụng lao động không đóng, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN.
Để khắc phục tình trạng này, mới đây, Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Bình đã tổ chức Hội nghị tuyên truyền chính sách pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp đối với các đơn vị có quyết toán thuế thu nhập cá nhân cho người lao động nhưng chưa tham gia BHXH, BHYT cho người lao động.
Thông qua hội nghị, đã góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của chủ doanh nghiệp, đơn vị sử dụng lao động trong việc thực hiện, chấp hành chính sách pháp luật BHXH, BHYT, BH thất nghiệp về trách nhiệm và nghĩa vụ của doanh nghiệp, đơn vị sử dụng lao động trong việc tham gia chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho người lao động.
Tính đến 31/10/2022, tỉnh Quảng Bình có 4.711 đơn vị sử dụng lao động tham gia BHXH, BHYT bắt buộc cho 70.991 người lao động. Trong đó, khối doanh nghiệp ngoài quốc doanh, hợp tác xã, hộ cá thể có 3.257 đơn vị tham gia với 27.594 lao động.