Cạnh rẫy cà phê của gia đình mình đang vào vụ thu hoạch, ông Giàng Seo Phừ ở thôn 5, xã Liêng Srônh, huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng kể cho chúng tôi nghe về việc học của con em người Mông nơi đây: Làm cha, làm mẹ, ai cũng muốn con mình có cái chữ trong đầu để nó sau này ra xã hội đỡ tủi cái thân, cuộc đời cũng đỡ khổ hơn. Nhưng một thời gian dài, bà con mình nay đây, mai đó để kiếm sống, con em không được học hành. "Nay được các thầy cô giáo không quản ngại vất vả, vượt hàng chục km đường rừng vào đây dạy cho các cháu cái chữ. Mình cũng như bà con nơi đây rất vui và biết ơn thầy cô nhiều lắm!”.

Quả thật, có được điểm trường Tiểu học tại Tiểu khu 179 như bây giờ không phải là dễ. Ngược thời gian cách đây hơn 20 năm, bà con dân tộc Mông dắt díu nhau từ Lào Cai, Hà Giang rong ruổi nay đây mai đó khắp núi rừng Tây Nguyên để tìm kế mưu sinh. Những năm tháng đó, họ phải bươn chải, vật lộn với thiên nhiên khắc nghiệt để tìm cái ăn, cái mặc đã khó. Còn đau lòng hơn, phải chứng kiến con em mình thất học suốt nhiều năm trời.

Sau một thời gian dừng chân tại Tiểu khu 179, con em người Mông được tạo điều kiện đến lớp để học tập, con trẻ được tiếp cận cái chữ, bà con người Mông nơi đây rất ấm lòng và yên tâm làm ăn ổn định cuộc sống.

Nhớ lại những ngày đầu, các ban ngành huyện Đam Rông và bà con người Mông cùng nhau huy động nhân lực, vật lực, dựng lên những phòng học tạm: xung quanh được che chắn bằng những tấm ván, trên lợp bằng tôn, giúp các cháu có chỗ học ổn định.

Nhưng cái khó khăn hơn cả, là việc điều động giáo viên về dạy học tại đây. Với quyết tâm cao cùng sự nỗ lực của chính quyền địa phương và ngành Giáo dục tỉnh Lâm Đồng, năm 2013, điểm trường Tiểu học 179, trực thuộc Trường Tiểu học Liêng Srônh được thành lập. Từ đó, con em người Mông được tiếp cận con chữ và nỗ lực hơn trong học tập. Đến nay, điểm trường này có 110 học sinh, với 5 lớp, từ lớp 1 đến lớp 5, do 3 giáo viên đứng ra giảng dạy.

Cô giáo Đặng Thị Hà cho biết: Từ trung tâm huyện Đam Rông vào đây trên 70 km. Chúng tôi phải đi qua địa bàn tỉnh Đắk Nông, vượt hàng chục km đường rừng mới vào được điểm trường. Mùa nắng thì một tuần cô thu xếp về nhà một lần. Nhưng vào mùa mưa thì 2 tuần lễ mới về thăm nhà. 

"Nhiều khi nhớ gia đình, người thân lắm, nhưng vì con chữ của các em học sinh nơi đây, chúng tôi cũng phải cố gắng vượt qua. Nhiều hôm trên đường vào đây, trời mưa gió, đường khó đi, bị té lên té xuống, người bê bết bùn đất, nhưng vào đến lớp thấy các em có mặt đông đủ, khiến mình cũng thấy vui lòng”, cô giáo Hà bộc bạch.

Nhìn các em chăm chú nghe giảng và nghiêm túc làm bài tập, mọi người đều thấu hiểu được sự nỗ lực, tận tâm của thầy cô giáo dành cho em học sinh nơi đây. Bà con người Mông ở Tiểu khu 179 rất kính trọng các thầy cô, coi giáo viên như những người thân của gia đình mình. Họ sẵn sàng chia sẻ những buồn vui trong cuộc sống. 

Điều đáng mừng nhất, là bà con người Mông rất quan tâm đến việc học của con em mình. Họ đã vận động các cháu đi học phải đúng giờ, đến lớp đông đủ, nghiêm túc học tập… Đó là món quà, là nguồn động viên, khích lệ lớn đối với các giáo viên khi vào đây giảng dạy.

Bên cạnh căn nhà công vụ đang xây cho giáo viên, ông Thái Viết Phúc, Chủ tịch UBND xã Liêng Srônh cho biết: “Các thầy cô vào đây dạy học rất vất vả, đường đi lại khó khăn, cách trở, xa gia đình. Khi vào đây, các thầy cô phải ở phòng tạm, hoặc ở nhờ nhà dân nên gặp rất nhiều khó khăn trong sinh hoạt. Xây dựng nhà công vụ cho giáo viên là rất thiết thực nhằm tạo điều kiện để thầy cô giáo có chỗ ăn ở sinh hoạt thuận lợi, yên tâm công tác”.

Mặc dù việc dạy học tại Tiểu khu 179 gặp nhiều khó khăn, nhưng với tinh thần trách nhiệm cao của các cấp, các ngành, sự tận tâm của các thầy cô giáo, nên việc học của con em người Mông nơi đây được duy trì, phát huy tốt. 

Ông Trương Hữu Đồng, Chủ tịch UBND huyện Đam Rông cho biết: Thành lập được một điểm trường tiểu học tại Tiểu khu 179 là sự nỗ lực hết mình của các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở. Ngoài việc đầu tư xây dựng các công trình dân sinh như trạm y tế, nước sinh hoạt, hội trường thôn, thủy lợi, đường nội bộ…, chúng tôi đang bố trí nguồn vốn để đầu tư xây dựng các phòng học của điểm trường. 

"Huyện phấn đấu đầu năm học 2024 – 2025, các cháu học sinh người Mông sẽ được học tập trong những lớp học kiên cố, khang trang; nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học tại Tiểu khu 179”, ông Trương Hữu Đồng, cho hay.

Sau 10 năm nỗ lực gieo chữ của các thế hệ thầy cô giáo tại Tiểu khu 179, nhiều em học sinh dân tộc Mông nơi đây đã học xong bậc tiểu học, một số em vượt khó ra trung tâm huyện Đam Rông theo học hết bậc học THCS, THPT. Điều mà trước đây, bao người Mông tại tiểu khu này chưa bao giờ dám nghĩ tới. Con chữ đến đã thắp lên ánh sáng tri thức cho con em bản Mông giữa rừng sâu, núi thẳm, bên dòng Sêrêpôk trầm mặc tuôn chảy suốt đêm ngày.