Con đường thoát nghèo
Vùng đất Cao Sơn, xã Lũng Cao, huyện Bá Thước (Thanh Hóa) là tên gọi chung của 3 bản Son, Bá, Mười. Nằm trên đỉnh của dãy núi Phà Hé, thuộc vùng lõi của Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, cư dân sinh sống ở đây chủ yếu là đồng bào Thái. Trước năm 2014, Cao Sơn không điện, không đường, không trạm, tỷ lệ nghèo đói ở các bản lên tới trên 90%.
Những năm gần đây, nhờ sự quan tâm của Nhà nước và nỗ lực của người dân, vùng đất nghèo trước đây đã có bước chuyển mình. Tỉnh lộ 521B trải dài tít tắp dẫn lên đến đỉnh Cao Sơn thay thế cho con đường cheo leo, dốc đá dựng đứng. Nhờ con đường này, việc lưu thông, giao thương hàng hóa thuận lợi... Cao Sơn không còn bị cô lập giữa bốn bề vách núi. Cuộc sống của đồng bào nơi đây mà đang từng bước đổi thay.
“Từ khi có con đường lên bản, việc buôn bán thuận lợi, người dân tự nâng cao ý thức phát triển kinh tế, chú trọng thay đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi nhằm tăng năng suất và thu nhập. Những năm qua, được Nhà nước đầu tư, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi nên bà con dần có thể tự lo cuộc sống, không phụ thuộc vào trợ cấp nữa”, anh Ngân Mạnh Hùng, Trưởng bản Mười chia sẻ.
Ngoài thu nhập từ cây ngô, cây luồng, bà con tập trung trồng các loại rau củ quả, trồng cây trái vụ để nâng cao thu nhập. Điển hình ở bản Son, ngoài 70ha trồng ngô, còn có 50 hộ trồng cây mướp đắng, với tổng diện tích là 5ha cho hiệu quả 30 triệu đồng/sào. Bà con không phải lo đầu ra, vì có doanh nghiệp cung ứng toàn bộ vật tư và bao tiêu sản phẩm.
Tận dụng khí hậu đặc trưng, gần đây Cao Sơn có hướng đi mới là trồng cây dược liệu như: Atiso, nhân sâm, hà thủ ô... Hiện đã có doanh nghiệp lên đây để phát triển vùng nguyên liệu. Cao Sơn nay không còn hộ đói, rét. Đa số các hộ đều có xe máy để đi, điện thoại để liên lạc… Trong số 189 hộ dân, chỉ còn 34 hộ nghèo, chiếm 17,9%.
Vẫn còn trở ngại
Ông Ngân Văn Đức, Trưởng bản Son cho biết khó khăn lớn nhất của dân bản hiện tại là chưa có điện lưới. Dù con đường đã mở ra nhiều cơ hội để thoát nghèo, nhưng vẫn chưa phải là tất cả. Thời đại khoa học công nghệ phát triển rồi, mà không có điện thì không làm được gì. Muốn xem tivi để biết tin tức bên ngoài ra sao, để học hỏi kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, kiến thức pháp luật thế nào cũng không được. Muốn dùng máy móc vào sản xuất cũng không được. “Mong muốn lớn nhất của chúng tôi hiện tại, là điện lưới quốc gia sớm đến với bản nghèo này. Có như vậy, công cuộc thoát nghèo mới thật sự bền vững”, Trưởng bản Ngân Văn Đức nói.
Ông Hà Văn Tuất, Phó Chủ tịch UBND xã Lũng Cao cho biết: Nhận thấy những tiềm năng về du lịch sinh thái ở Cao Sơn, chính quyền địa phương đã có chủ trương hỗ trợ, động viên người dân làm dịch vụ du lịch cộng đồng. Tuy nhiên, hiện mới chỉ có 2 hộ người miền xuôi lên để làm mô hình du lịch cộng đồng, mỗi tháng đón 6-7 đoàn du khách đến thăm quan trải nghiệm. Người dân bản địa vẫn chưa có điều kiện để đầu tư và tiếp cận với mô hình mới này.
“Cao Sơn đã có những bước tiến đáng kể, tuy nhiên việc không có điện lưới khiến cho đời sống sản xuất, sinh hoạt của đồng bào gặp nhiều trở ngại. Thu nhập bình quân ở Son, Bá, Mười vẫn thấp hơn bình quân của xã. Chúng tôi đã nhiều lần đề xuất lên cấp trên, nhưng vẫn chưa có kết quả. Tôi tin rằng, khi có điện lưới, Cao Sơn sẽ bứt phá, vươn lên phát triển”, ông Tuất bày tỏ.