Trại nấm của anh Lê Đình Trúc ở thôn Hùng Sơn, xã Yên Thọ, huyện miền núi Như Thanh (Thanh Hóa) nổi tiếng trong vùng, vì là cơ sở có khả năng đáp ứng số cung cấp lượng nấm lớn cho địa phương.

Có dịp mục sở thị trại nấm của anh Trúc, sẽ lạc vào một thế giới nấm đủ loại bắt mắt. Anh Trúc kể, mỗi buổi sáng, việc đầu tiên của anh là vào thăm trại nấm, kiểm tra sự phát triển của các bịch phôi nấm. Anh xem chúng như những đứa con tinh thần, dành hết mọi tâm huyết vào việc trồng nấm.

Vốn là một kỹ sư điện, nhưng để thực hiện lời tâm nguyện người cha khi mất là mong muốn anh Trúc là tiếp quản trại nấm mà ông đang làm dang dở. Từ đó, anh Trúc bỏ công việc ở thành phố, đưa vợ con về quê nối nghiệp bố.

Anh nhận thấy, trại nấm không đạt hiệu quả do phương pháp lạc hậu, năng suất thấp. Do đó, anh dốc toàn bộ vốn liếng để xây dựng lại hệ thống nhà màng, mở rộng quy mô và đầu tư máy móc để trồng nấm theo công nghệ cao.

Dù vậy, thành công cũng chưa đến ngay. Thiếu sót của anh là kinh nghiệm, khiến các quy trình chăm sóc không đúng, phôi giống không tốt. Do đó, trang trại liên tục thua lỗ. Không nản lòng, anh tìm tòi học hỏi khắp nơi, quyết tâm làm lại từ đầu.

Để bảo đảm chất lượng phôi, anh Trúc phải tự kiểm tra tất cả khâu sản xuất. Đầu tiên là khâu chọn bột gỗ, sau đó vô men, ủ phôi, vô meo, lên giàn nấm... Từ những kiến thức và kinh nghiệm tích lũy được, anh đã tìm ra bí quyết để trồng nấm đạt năng suất cao, 80% số bịch phôi được nuôi trồng đều thành công.

“Việc trồng nấm quan trọng nhất, là phải khắc chế được thời tiết. Nấm thường bị bệnh do thời tiết không bảo đảm để nó sinh trưởng, các bệnh thường gặp ở nấm chủ yếu là do vi rút nấm khác xâm nhập”, anh Trúc đúc rút kinh nghiệm.

Sau nhiều năm tâm huyết với cây nấm, đến nay Lê Đình Trúc đã là Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông sản hữu cơ Trúc Phượng, với quy mô, nuôi trồng và sản xuất nấm rộng 5.000 m2, mỗi năm xuất ra thị trường khoảng 400.000 bịch nấm các loại, doanh thu đạt hơn 1,7 tỷ đồng.

Do nhu cầu tiêu thụ trên thị trường tăng cao, nên HTX Trúc Phượng hiện tập trung nhiều vào trồng nhiều nấm bào ngư xám. "Nấm bào ngư xám là một trong những giống nấm khó chăm sóc. Tuy nhiên có ưu điểm dễ ăn, ngon, bổ dưỡng mà giá thành lại tầm trung bình nên được thị trường ưa chuộng", anh Trúc thông tin.

Theo anh Trúc, sản phẩm cung cấp ra thị trường bảo đảm nguyên tắc 100% sạch, vì vậy HTX đã đầu tư mua thêm dây chuyền đóng bịch tự động, dây chuyền khử trùng, đóng gói. HTX còn xây dựng nhà cấy giống, nhà ươm, nhà nuôi trồng nấm theo quy trình VietGAP, áp dụng khoa học - kỹ thuật công nghệ Nhật Bản trong nuôi trồng nấm...

Thực hiện Chương trình mỗi xã 1 sản phẩm (OCOP), HTX của anh Trúc có 3 loại nấm đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh, gồm nấm mộc nhĩ, nấm linh chi và nấm bào ngư xám.

Anh Trúc dự định, sẽ thuê lại khoảng 2ha đất để mở rộng nhà xưởng, tăng sản lượng khai thác lên gấp 2 - 3 lần trong thời gian tới. Ngoài ra, HTX đang trong quá trình xây dựng chỉ dẫn địa lý và bảo hộ thương hiệu, truy xuất nguồn gốc cho các sản phẩm nấm của mình.

Ông Nguyễn Hữu Quang, Chủ tịch UBND xã Yên Thọ, cho biết: HTX Trúc Phượng là một trong những đơn vị tiên phong thực hiện liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất nông sản hữu cơ của huyện Như Thanh. HTX đã mạnh dạn đầu tư khoa học, công nghệ tiên tiến để sản xuất nấm theo hướng hữu cơ, thực hiện việc phát triển sản xuất theo mô hình gắn với chuỗi giá trị, nâng cao thu nhập cho các thành viên, góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp của địa phương.

Với thành tích vượt khó làm giàu trong lao động sản xuất, anh Lê Đình Trúc được Hội đồng chung khảo bình chọn là 1 trong 63 "Nông dân Việt Nam xuất sắc 2020"./.

(Bài viết thuộc chuyên đề Khuyến nông với đồng bào DTTS)