Nhuộm vải batik truyền thống
Indonesia là một quốc gia giàu có về tài nguyên và ẩm thực. Các sản phẩm nghệ thuật độc đáo của Indonesia cũng nhận được sự công nhận từ khắp nơi trên thế giới. Có vô số hàng thủ công mỹ nghệ sản xuất trong nước có thể thâm nhập ra thị trường quốc tế.
Bàn về sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống của Indonesia, nhuộm vải batik chắc chắn là sản phẩm văn hóa đầu tiên được nhắc đến. Batik đã được thế giới công nhận là một trong những kho tàng văn hóa của Indonesia. Năm 2009, kỹ thuật nhuộm truyền thống batik của Indonesia đã được UNESCO đưa vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Bản thân batik xuất phát từ tiếng Java "mbatik", bao gồm các từ "mbat" có nghĩa là ném và "tik" có nghĩa là điểm. Vì vậy, batik có thể được hiểu là đánh dấu nhiều chấm trên vải.
Batik tự nó đã có từ rất lâu đời và được sử dụng làm chất liệu quần áo cho các vị vua ngày xưa. Đặc biệt, mỗi vùng ở Indonesia đều có batik độc đáo của riêng mình. Ví dụ, Solo batik khác với Pekalongan, Madura và Bali batik, mỗi loại đều có hoa văn và họa tiết đặc biệt để phân biệt chúng với nhau.
Dệt Sumba
Ngoài kỹ thuật batik, dệt Sumba từ Đông Nusa Tenggara là một trong những nghề truyền thống nổi tiếng nhất và được người Indonesia cũng như người nước ngoài ưa chuộng.
Nếu du khách Việt đến thăm Sumba, bạn sẽ thấy vô số ngành dệt. Điều khiến loại vải dệt này trở nên đắt đỏ là quy trình làm ra nó vẫn còn rất truyền thống và việc nhuộm màu được thực hiện thủ công.
Các họa tiết trên tấm vải dệt Sumba là bức tranh về cuộc sống thường ngày của người dân ở Sumba. Một số họa tiết nổi tiếng bao gồm sư tử, cá sấu, hà mã và mực, mỗi họa tiết đều có ý nghĩa riêng. Vải dệt của người dân Sumba cũng cho biết địa vị xã hội của họ.
Con rối bóng (Java)
Wayang là một nghệ thuật vẫn còn bền vững cho đến ngày nay tại Indonesia. Một trong những cách nổi tiếng nhất là wayang kulit có nguồn gốc từ Java. Wayang kulit được cho là tiền thân của nhiều loại rối khác ở Indonesia.
Cho đến nay vẫn chưa có thông tin chắc chắn về lịch sử xuất hiện của wayang. Một số người nói wayang là một nghệ thuật đã có từ khi Ấn Độ giáo và Phật giáo du nhập vào Đông Nam Á. Điều đó nói rằng, người ta tin rằng wayang là một nghệ thuật từ Trung Quốc hoặc Ấn Độ.
Bản thân những con rối bóng được người Indonesia làm bằng da bò đã đóng thành tấm, được đẽo bằng sắt nhọn, sau đó tạo hình theo những ký tự nhất định.
Quạt đàn hương (Bali)
Một nghề thủ công khác của Bali rất đẹp và giàu giá trị nghệ thuật, đó là quạt gỗ đàn hương. Sản phẩm này vẫn được du khách chọn mua làm quà lưu niệm khi đến thăm đất nước vạn đảo.
Quạt này có dạng rất nhỏ gọn và có thể gấp lại được. Thành phần chính là gỗ đàn hương, thứ có mùi thơm đặc trưng. Vì vậy, khi vừa mở quạt sẽ ngửi thấy ngay hương thơm của đàn hương. Quạt gỗ đàn hương thường được trang trí với các họa tiết Bali và các nhân vật huyền thoại trong văn hóa dân gian của họ.
Khắc gỗ Asmat (Papua)
Bộ lạc Asmat ở Papua là một bộ tộc được biết đến là còn lưu giữ nhiều điều bí ẩn. Bộ lạc Asmat có một chuyên môn trong lĩnh vực nghệ thuật, đó là chạm khắc gỗ. Các tác phẩm điêu khắc do người dân bộ tộc Asmat tạo ra rất khác thường và được coi là rất độc đáo, do đó thu hút sự chú ý của những người yêu nghệ thuật trên toàn thế giới. Ngoài ra, nghề chạm khắc gỗ của bộ tộc Asmat cũng ẩn chứa nhiều ý nghĩa ẩn chứa trong đó.
Thật đáng kinh ngạc, bộ tộc Asmat sử dụng các công cụ truyền thống để tạo ra các tác phẩm điêu khắc tuyệt đẹp. Các công cụ họ sử dụng bao gồm rìu bằng gỗ, vỏ sò và răng sao. Trong khi đó, để tạo ra một kết cấu điêu khắc mịn như một tác phẩm hoàn thiện, họ sử dụng sò, nanh heo và một số loại răng cá nhất định.
Quá trình phải thông qua để sản xuất tác phẩm điêu khắc này cũng không phải là dễ dàng. Giá cho một tác phẩm điêu khắc trên gỗ Asmat có thể lên tới hàng tỷ rupiah. Tuy nhiên, các tác phẩm điêu khắc của người Asmat ít phổ biến ở Indonesia.
Ngoài ra, Indonesia còn nổi tiếng bởi một số sản phẩm thủ công mỹ nghệ khác như: Chạm khắc và điêu khắc gỗ (Jepara); nghề da; kỹ thuật dệt vải rangrang; nghề dệt vải của người Ulos; dệt Toraja từ Nam Sulawesi; nghề chạm bạc và đồ gốm..