Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27
CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI
VÙNG ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ VÀ MIỀN NÚI
GIAI ĐOẠN 2021 - 2030

Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển Kinh tế - Xã hội vùng Đồng bào DTTS và Miền núi

Đài thờ Trà Kiệu: Kiệt tác điêu khắc thời Chăm-pa

Nguyệt Anh (T/h) - 19:44, 16/12/2021

Đài thờ Trà Kiệu được xếp hạng là Bảo vật quốc gia trong đợt xếp hạng đầu tiên của Việt Nam (năm 2012). Hiện nay, bảo vật này được trưng bày tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng. Đài thờ Trà Kiệu là đài thờ Chăm-pa duy nhất còn lại tương đối nguyên vẹn với phần bệ vuông ở dưới và bệ Yoni tròn ở trên.

Đài thờ Trà Kiệu- được công nhận là Bảo vật quốc gia từ năm 2012
Đài thờ Trà Kiệu- được công nhận là Bảo vật quốc gia từ năm 2012 (Ảnh TL)

Đài thờ Trà Kiệu được làm từ chất liệu sa thạch, có chiều cao 128cm, dài 190cm, có niên đại thế kỷ VII - VIII. Đài thờ gồm 2 phần: phần khối tròn ở trên và khối vuông ở dưới. Phần khối tròn gồm 2 thớt Yoni. Thớt dưới có chiều cao 38 cm với đường kính 138cm. Thớt trên có đường kính và chiều dài như phần thớt dưới. Ngoài ra, thớt trên còn có thêm phần vòi nhô ra dài 41cm. Mặt dưới của thớt chạm nổi hai lớp cánh hoa sen, đối xứng với các cánh sen của thớt dưới. Mặt trên phẳng, chung quanh có viền gờ cạn và có rãnh từ lòng vươn lên vòi yoni. 

Mặt dưới của thớt chạm nổi hai lớp cánh hoa sen, đối xứng với các cánh sen của thớt dưới.
Mặt dưới của thớt chạm nổi hai lớp cánh hoa sen, đối xứng với các cánh sen của thớt dưới.

Phần dưới khối vuông, bốn cạnh có chạm khắc các nhân vật, trong đó có một cạnh chạm khắc 11 nhân vật hình dáng gần giống nhau, trong tư thế múa; 3 cạnh còn lại chạm khắc các nhân vật với các hình dáng, tư thế khác nhau, cảnh sinh hoạt tôn thờ của các vị thần, cánh sen cách điệu 2 lớp, mỗi lớp 18 cánh. 4 mặt trang trí thể hiện hoàn chỉnh một chủ đề trong thần thoại, tiêu biểu cho sự giao lưu, ảnh hưởng văn hóa Ấn Độ và Đông Nam Á.

Phần dưới khối vuông của Đài thờ Trà Kiệu -bốn cạnh có chạm khắc các nhân vật
Phần dưới khối vuông của Đài thờ Trà Kiệu -bốn cạnh có chạm khắc các nhân vật (Ảnh TL)


Bốn góc Đài thờ có bốn chú sư tử đưa hai chân trước lên đỡ bệ thờ.
Bốn góc Đài thờ có bốn chú sư tử đưa hai chân trước lên đỡ bệ thờ (Ảnh TL)

Đài thờ Trà Kiệu được trưng bày tại trung tâm của phòng Trà Kiệu ở Bảo tàng Điêu khắc Chăm, các bộ phận của bảo vật này đã được sưu tầm từ Trà Kiệu (nay thuộc xã Duy Sơn, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) đưa về Đà Nẵng vào tháng 12 năm 1891 và tháng 1 năm 1892. Đây là đài thờ Chăm-pa duy nhất còn lại tương đối nguyên vẹn với phần bệ vuông ở dưới và bệ yoni tròn ở trên. 

Hình ảnh điêu khắc trên Đài thờ Trà Kiệu
Hình ảnh điêu khắc trên Đài thờ Trà Kiệu- Ảnh TL

Đài thờ Trà Kiệu quý ở nhiều khía cạnh bởi là một bố cục kể chuyện hoàn chỉnh và giàu tính nghệ thuật. Đặc biệt là lối điêu khắc tinh tế, sống động từ những chi tiết nhỏ nhất như y phục, búi tóc, khuôn mặt hay dáng điệu của các vũ nữ trên đài thờ đạt tính chất điển hình để khái quát, khi nghiên cứu so sánh các phong cách nghệ thuật Chăm - pa và các nước Đông Nam Á... Bảo vật này được nhiều nghà nghiên cứu văn hóa cũng như du khách đến chiêm ngưỡng tìm hiểu.

Tin cùng chuyên mục
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình: Rà soát, lựa chọn các dự án đầu tư có trọng tâm thúc đấy phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình: Rà soát, lựa chọn các dự án đầu tư có trọng tâm thúc đấy phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS

Sáng 9/11, tại Tp. Pleiku, tỉnh Gia Lai, Ủy ban Dân tộc phối hợp với các ban, bộ, ngành Trung ương và các địa phương tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ năm 2021 - 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719) khu vực miền Trung - Tây Nguyên và đề xuất nội dung Chương trình MTQG 1719 giai đoạn II từ năm 2026 - 2030.