HTX hoạt động chưa hiệu quả xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân; trong đó có thiếu vốn, thiếu cơ chế, chính sách,… Nhưng quan trọng hơn là nhiều HTX “ôm” quá nhiều lĩnh vực kinh doanh, không có sản phẩm chủ lực nên thường bị “lép vế” trên thị trường.
Chính vì vậy, khi các địa phương triển khai Chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” (OCOP) như thổi một luồng gió mới vào các HTX. Không chỉ được nhận nhiều chính sách hỗ trợ phát triển HTX sản xuất, chế biến, kinh doanh sản phẩm nông nghiệp mà ngay bản tân các HTX cũng đã đổi mới tư duy theo hướng mới.
Nhiều hợp tác xã đã lựa chọn cho sản phẩm của mình theo hướng đi riêng, đặc thù để phát huy lợi thế. Đây là nền tảng, cơ sở để xây dựng hoạt động, tổ chức của HTX; đồng thời sản phẩm cũng nhanh chóng hoàn thiện chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ, phát triển thương hiệu.
Như HTX dịch vụ Nông nghiệp Hợp Giang (Bạch Thông, Bắc Kạn), chuyên sản xuất các loại nấm. Trước khi có OCOP, sản phẩm nấm các loại của HTX mặc dù đã được Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và Thủy sản tỉnh xác nhận sản phẩm chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn, nhưng sức tiêu thụ vẫn chậm, đẩy HTX vào tình cảnh khó khăn.
Sau khi tham gia và sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP, doanh số kinh doanh của HTX tăng mạnh. Hiện nay, HTX đã tiếp tục đầu tư, mở rộng nhà xưởng, liên kết với các tổ chức khoa học kỹ thuật, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của thị trường. Đặc biệt, HTX đã sản xuất thành công sản phẩm nấm Linh Chi, có chất lượng cao, giá thành lên tới 1 triệu đồng/kg; đời sống của xã viên vì thế được nâng lên rõ rệt.
(Chuyên mục này có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương)