Mới đây, Đoàn công tác của Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam có dịp lên Cao Bằng tìm hiểu về nghệ thuật múa dân gian của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Sau gần 6 giờ di chuyển, Đoàn ghé thăm xóm Hoài Khao, huyện Nguyên Bình để tìm hiểu về đời sống văn hóa của người Dao Tiền.

Tại đây, các nghệ nhân người Dao đã hào hứng giới thiệu và biểu diễn điệu múa đặc trưng của dân tộc mình. Điệu múa được đồng bào gọi là San Tộ (hay còn gọi là múa ba ba chũm chọe). Mỗi động tác múa đều mô phỏng động tác con ba ba chuyển động. Đội hình múa khi dàn ngang, khi chạy dọc, khi đan xen một cách khéo léo, nhuần nhuyễn, kết hợp với tiếng trống tiết tấu lúc nhanh, lúc chậm, lúc dồn dập… Điệu múa mang tính tập thể cao và được kết hợp với các bộ trang phục rực rỡ của đồng bào dân tộc Dao Tiền. Tất cả thể hiện sự cầu mong những điều tốt đẹp nhất sẽ đến với dân bản, cầu mong mùa màng bội thu, đời sống đủ đầy, hạnh phúc.

Rời Hoài Khao, Đoàn công tác di chuyển sang xã Trọng Con thuộc huyện Thạch An để tìm hiểu về điệu múa chầu của đồng bào Tày. Trước khoảng sân rộng của UBND xã, các tấm chiếu mộc được trải kín làm sân khấu biểu diễn của các nghệ nhân. Trong trang phục cổ truyền của người Tày, các nghệ nhân múa chầu tay phải cầm chùm xóc nhạc, chân theo nhịp bước, tay trái cầm quạt, di chuyển vòng tròn, lúc lại theo hàng ngang, khi tiến tiến, khi lùi theo vòng xuyến. Các động tác múa dứt khoát, uyển chuyển mang tính ước lệ theo nhịp đàn tính.

Theo chia sẻ của các nghệ nhân cao tuổi thì hiện nay, cùng với những đổi thay trong đời sống xã hội, nghệ thuật múa chầu đã bị mai một ít nhiều. Tuy nhiên, tại xã Trọng Con, loại hình nghệ thuật truyền thống này vẫn được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Đối với Nghệ nhân Ưu tú Nông Thị Nhích (ở xã Trọng Con, huyện Thạch An), múa chầu như một món ăn tinh thần không thể thiếu. Bà Nhích cho biết: Từ khi còn là một cô bé mới hơn 10 tuổi, nghe tiếng đàn tính ngọt ngào, những điệu múa chầu mượt mà uyển chuyển, bà đã say mê tập luyện. Sau này lớn lên, bà tham gia nhiều buổi múa chầu trong các dịp hội làng, hội xuân hay lễ mừng nhà mới, lễ cấp sắc,…

Ngoài chiêm ngưỡng các điệu múa cấp sắc, múa bắt ba ba, múa chầu, Đoàn công tác của Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam còn được tìm hiểu về điệu múa bát hết sức thú vị tại xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh. Điệu múa gồm từ 6 đến 8 người, đòi hỏi sự khéo léo, uyển chuyển nhịp nhàng giữa tay, chân theo nhịp điệu lúc nhanh, lúc chậm, kết hợp các động tác rung lắc cổ tay, tiếng gõ đũa vào miệng bát lúc trầm, lúc bổng như thay cho lời kể, lời tâm tình của những người phụ nữ vùng cao.

Theo lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cao Bằng, trong những năm qua, các hoạt động bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hóa trong các điệu múa dân gian của đồng bào các dân tộc trong tỉnh luôn được lãnh đạo tỉnh cũng như ngành Văn hóa - Du lịch đặc biệt quan tâm, coi trọng. Triển khai Dự án 6 thuộc Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I 2021-2025, tỉnh Cao Bằng chú trọng vào nội dung nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn các điệu múa dân gian của đồng bào các DTTS trong tỉnh gắn với phát triển du lịch. Tỉnh luôn quan tâm, hỗ trợ các nghệ nhân ở lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể; Tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác văn hóa văn nghệ, đáp ứng yêu cầu phát triển sự nghiệp văn hóa của tỉnh…