Từ thất bại và nhiều lần muốn bỏ cuộc

Chúng tôi đến Ba Chẽ vào một ngày nắng đẹp, anh cán bộ tư pháp huyện tên Hương đã chờ sẵn để đưa chúng tôi vào thôn Khe Xa, xã Đạp Thanh, nơi được gọi là thủ phủ của cây trà Hoa Vàng.

Chiếc xe bán tải đưa chúng tôi đi qua một con đường nhỏ hẹp, một bên là suối, một bên là núi và có tới vài chục khúc cua tay áo. Anh lái xe tên Tuấn nói vui với chúng tôi, còn lâu mới vào tới nơi và đường này chỉ có tay lái giỏi các cô mới không say. Quả nhiên đoạn đường từ Thị trấn Ba Chẽ vào xã chỉ khoảng hơn 30 cây số nhưng phải mất đến hơn 1 giờ đồng hồ chúng tôi mới vào đến chợ Đạp Thanh.

Tiếp chúng tôi trong căn nhà nhỏ, giữa bề bộn máy sấy trà, lá trà, hộp đóng trà…anh Nịnh Văn Chắn kể, cây trà Hoa vàng có ở những khu rừng thuộc Ba Chẽ có đến vài trăm năm nay. Thời Pháp đã có người thấy loại cây này quí hiếm, hoa có tác dụng chữa bệnh và giá trị kinh tế cao nên đã thử trồng một vạt nhưng thất bại. Là người địa phương, nhiều năm đã từng đi rừng tìm loại hoa này gom lại đem bán nên hơn ai hết anh biết công dụng và giá trị của trà Hoa vàng. Tuy nhiên số hoa trà hái được trong rừng chẳng thấm tháp gì so với sức mua nên anh đã quyết định trồng loại cây này.

Quyết định là thế nhưng khi đem ra bàn bạc trong gia đình nhiều người thân đã tỏ ra quan ngại, không đồng tình. Rất may vợ anh là chị Nguyễn Thị Bảy đã ủng hộ và luôn động viên anh thực hiện mong ước của mình.

Đầu năm 2009, Nịnh Văn Chắn bắt tay vào thực hiện dự án trồng rừng của mình với hành trang là 3.000m2 đất của gia đình chia cho và toàn bộ vốn liếng là tiền tích cóp của hai vợ chồng anh trong hơn chục năm qua cùng tiền vay ngân hàng.

Hàng nghìn cây trà Hoa Vàng đã được anh Trắng mua lại của những người dân đào được khi đi rừng đem về ươm trồng. Và cũng từ đây, người đàn ông Sán Chỉ này lấy khu rừng là nhà, lấy gốc cây làm nơi ăn nghỉ. Ngày ngày anh cùng những người thân dồn hết sức chăm bón cho loại cây này với hy vọng chúng sẽ lớn nhanh, ra nụ và trổ hoa như mong đợi.

Thế nhưng trời chả chiều lòng người, do chưa có kinh nghiệm, kỹ thuật chưa chuẩn trong khi loại cây này vốn không ưa đất đồi mà chỉ ưa trồng trong rừng, giáp khe sâu nên cây giống cứ thi nhau chết.

“Có thời điểm 40 đến 50% cây giống bị chết phải đào lên vất đi nhìn mà xót xa. Hàng xóm người tốt thì khuyên dừng lại vì loại cây này khó trồng, người không ưa thì dè bỉu…Lúc đó tôi nản lắm, chỉ muốn bỏ cuộc. Nhưng vốn đam mê loại cây này, rồi nhờ có vợ tôi động viên và cũng vì nếu bỏ dở giữa chừng thì phí công sức và tiền vốn đã đầu tư nên tôi vẫn quyết định đi tiếp”, anh Nịnh Văn Trắng chia sẻ.

… Trở thành tỉ phú, chủ nhân của hàng chục vạn gốc trà Hoa vàng giống

Quyết tâm sống chết cùng giống cây trà quí, anh Nịnh Văn Chắn đã ngày đêm phải tự mày mò để cứu rừng cây vừa ươm của mình. Do chưa có ai trồng được loại cây này nên không thể chia sẻ kinh nghiệm nên anh bắt đầu từ vấn đề tạo độ ẩm, độ mát cho cây bằng cách sử dụng nhiều máy bơm, bơm nước nhiều, đều đặn. Quả nhiên, những cây trà này đã trở nên xanh tốt, lá mọc cũng lên nhanh hơn. Và rồi sau 4 năm mất ăn mất ngủ, năm 2013, hàng nghìn cây trà Hoa vàng của vợ chồng anh đã có nụ. Anh Chắn chia sẻ, những ngày này gia đình anh vui hệt như ngày hội vậy.

Chị Nguyễn Thị Bảy - vợ anh Chắn kể lại, ngày những cây trà có nụ rồi trổ hoa, nhìn những bông hoa cánh mỗi ngày một to lên, màu hoa vàng rực rỡ cả hai anh chị đã nhìn nhau mà ứa nước mắt. “Anh ấy bảo tôi, vợ chồng mình sống rồi. Từ nay có thể ăn ngon, ngủ yên rồi”, chị Bảy chia sẻ.

Theo anh Nịnh Văn Chắn, bước đầu đã thành công nhưng với 3.000m2 và hơn 1 nghìn cây trà năm đầu tiên cũng chỉ cho 15kg hoa. Anh lại mày mò tìm tòi làm sao để chăm sóc loại cây này có hiệu quả hơn nữa. Đồng thời tìm hiểu lá loại cây này có thể sử dụng được không. Sau khi loại lá này được các nhà chuyên môn xác định có công dụng tốt như: Tiêu mỡ máu, điều hòa huyết áp…anh Chắn đã hái, thái nhỏ, sao lên và đóng túi thành túi trà túi lọc để bán cùng hoa.

Cứ như vậy số hoa trà thu hoạch năm sau cao hơn năm trước, năm 2014 thu hoạch 75 kg; năm 2015 thu hoạch hơn 1 tạ, chưa kể lá trà.

Tự tay pha trà Hoa vàng mời chúng tôi thưởng thức, vừa thong thả bỏ từng cánh hoa vào chiếc ấm nhỏ đang sôi sùng sục, anh Nịnh Văn Chắn vừa giãi bày “Trồng cây trà này cũng cay đắng lắm, 4 năm trời thấp thỏm mới có hoa. Nhưng có cây thì cho vài ba kg, nhưng cũng có cây chỉ được vài bông. Nhưng gái có công chồng không phụ…”.

Quả thật hoa trà, lá trà hiện không đủ cung cấp cho khách hàng. Trò chuyện với anh chừng vài chục phút nhưng chúng tôi thấy anh liên tục phải trả lời điện thoại khách hàng gọi đến đặt hàng. Theo anh Chắn, giá hoa trà được anh bán 15 triệu đồng/kg; một hộp lá trà nhúng có giá 60 ngàn đồng/hộp và là trà khô để nguyên có giá 50 ngàn đồng/gói. Anh Chắn còn bật mí, ngoài thu nhập từ hoa trà, lá trà, anh còn ươm giống thành công 10 vạn cây trà giống và bán 25 ngàn đồng/cây. Nhẩm tính sơ qua một năm anh thu về từ những sản phẩm này chừng 7 đến 8 trăm triệu đồng.

Trước khi chia tay, anh Nịnh Văn Chắn dẫn chúng tôi qua khu đồi hơn 2ha mà anh đầu tư thêm sau khi thành công ở những gốc trà đầu tiên. Đi qua một con suối nhỏ, một rừng trà với nhưng cây trà tuy mới chỉ cao hơn đầu người nhưng lá đã xanh mướt và nụ hoa đã mọc chi chít hiện ra trước mắt chúng tôi. Chỉ vào những cây trà, anh Trắng hồ hởi nói, trà có nụ từ bây giờ và hoa sẽ nở rộ vào cuối năm. Anh cũng chia sẻ thêm, vừa quyết tâm đổi đất ruộng để có thêm vài ha đất trồng trà. Dù lần nào anh “liều lĩnh” cũng là lần đó người thân mất ăn, mất ngủ.