Bản sắc và hội nhập

Mới đây, tại Hà Nội, Đại sứ quán Ấn Độ tại Việt Nam đã tổ chức "Hội chợ Ấn Độ - Lễ hội tôn vinh sự đa dạng của Ấn Độ" năm 2024. Hội chợ đã mang đến một không gian nhiều sắc màu, phản ánh những nét truyền thống văn hóa phong phú của Ấn Độ.

Chuốt nhẹ bàn tay đã chai sạn vết dấu của thời gian, nghệ nhân H’Phiết Uông cặm cụi bước bên bàn gốm. Bà thì thầm với đất như thì thầm với lòng mình, với cha ông vậy. Gốm không đủ sức nuôi mình như thuở xưa nữa, nhưng những người như H’Phiết Uông, H’Lưm Uông hay H’Huyên Bhôk vẫn âm thầm với đất để mong hồi sinh làng nghề.

Lễ bỏ mả là lễ hội truyền thống lớn nhất, nổi trội nhất và quy tụ nhiều người tham dự nhất trong tất cả hệ thống lễ hội truyền thống của người Gia Rai. Lễ bỏ mả chứa đựng một kho tàng văn hóa dân gian đầy sắc màu, ở đó mọi quan niệm về vũ trụ, về thần linh, về những triết lý nhân sinh được biểu đạt một cách rõ ràng và mang những giá trị nhân văn to lớn.

Mong muốn tiếng nói, chữ viết của dân tộc không bị mai một, Nghệ nhân Ưu tú Hà Nam Ninh đã miệt mài nghiên cứu và truyền dạy chữ Thái cổ. Từ những lớp học đầu tiên đến việc biên soạn tài liệu và tham gia giảng dạy tại các chương trình học, ông Ninh đã và đang góp phần gìn giữ “hồn cốt” văn hóa của dân tộc Thái cho các thế hệ sau.

Huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình lần đầu tổ chức Lễ hội ruộng bậc thang Miền Đồi và phiên chợ trưng bày, quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP. Lễ hội đã thu hút hàng nghìn người dân và khách du lịch trong và ngoài tỉnh đến tham quan.

Với sự quan tâm sát sao của Đảng bộ, chính quyền tỉnh Đồng Nai và ngành công tác dân tộc, trong nhiều năm qua công tác bảo tồn, phát triển văn hóa truyền thống đồng bào các DTTS trên địa bàn toàn tỉnh luôn được giữ gìn, phát huy trong đời sống cộng đồng, qua đó đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.

Ở Lào Cai, đồng bào La Chí sinh sống tập trung chủ yếu ở huyện Bắc Hà. Thời gian qua, huyện đã triển khai nhiều chương trình, dự án để khôi phục và bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc La Chí. Với cách làm sáng tạo, công tác bảo tồn văn hóa dân tộc La Chí ở huyện Bắc Hà đã góp phần kết nối giá trị truyền thống vào dòng chảy cuộc sống đương đại.

Quan hệ hôn nhân và gia đình là những mối quan hệ quan trọng, tạo nên sắc diện văn hoá của các dân tộc bản địa ở Lâm Đồng. Thông qua các giá trị văn hóa truyền thống như luật tục, nhằm nhắc nhở, điều chỉnh, chi phối, góp phần xây dựng đời sống hôn nhân và gia đình lành mạnh, bền vững, tạo nên một cuộc sống hài hoà, thuần hậu trong cộng đồng các buôn làng ở Tây Nguyên.

Thuận Nam là một trong những địa phương giàu bản sắc văn hóa truyền thống đồng bào các DTTS của tỉnh Ninh Thuận. Nhiều năm qua, cấp ủy đảng và chính quyền các cấp luôn quan tâm huy động các nguồn lực chăm lo bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa của cộng đồng các DTTS sinh sống ở địa phương. Đặc biệt là từ khi triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), nguồn hỗ trợ đầu tư từ Chương trình đã tạo động lực để huyện thực hiện hiệu quả việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS gắn với phát triển du lịch.

Những năm gần đây, nghề dệt thổ cẩm-nét văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc Mường ở huyện miền núi Tân Sơn (tỉnh Phú Thọ) đang được chính quyền địa phương và người dân nơi đây đặc biệt quan tâm giữ gìn và phát huy giá trị bằng nhiều giải pháp tích cực nhằm gắn với phát triển du lịch.