Đến thời điểm này, các tỉnh, thành trong cả nước đã và đang tập trung triển khai Chương trình với quyết tâm cao. Nhân dịp đầu năm mới, lãnh đạo một số địa phương đã có những chia sẻ với Báo Dân tộc và Phát triển xung quanh việc triển khai Chương trình.

Ông Lâm Văn Mẫn - Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sóc Trăng: Đầu tư cho vùng đồng bào DTTS là đầu tư cho phát triển bền vững

Sau 1 năm triển khai Chương trình MTQG, tỉnh Sóc Trăng đã cơ bản xây dựng và ban hành khá đầy đủ hệ thống các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, cơ chế quản lý triển khai thực hiện Chương trình. Triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện 10 dự án thuộc Chương trình với tổng vốn ngân sách giai đoạn 2021 - 2025 trên 790 tỷ đồng; riêng năm 2022 nguồn vốn ngân sách trên 242 tỷ đồng. Theo đó, giải ngân đến 31/12/2022 ước đạt 162.8 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 78,17% so với kế hoạch vốn năm 2022; ngân sách địa phương và vốn huy động giải ngân 27,4 tỷ đồng đạt tỷ lệ 79,21%.

Ngoài ra, với sự chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy, sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành... nhận thức của cấp uỷ, chính quyền và các tầng lớp Nhân dân được nâng lên; các cấp, các ngành tập trung nguồn lực và vận động các tổ chức, cá nhân đóng góp thực hiện hiệu quả Chương trình. Qua đó, đời sống của người dân được nâng lên, bộ mặt nông thôn vùng đồng bào DTTS có nhiều khởi sắc.

Tỉnh Sóc Trăng xác định: Đầu tư cho vùng đồng bào DTTS là đầu tư cho phát triển bền vững, vì vậy, thời gian tới, tỉnh sẽ tận dụng tiềm năng, lợi thế để tiếp tục huy động các nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội cho vùng đồng bào DTTS trong tỉnh; triển khai hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước; thực hiện đồng bộ các giải pháp huy động, đa dạng hóa nguồn lực để thực hiện Chương trình. Qua đó, bảo đảm triển khai đạt mục tiêu, chất lượng, hiệu quả của Chương trình.

Ông Trịnh Xuân Trường - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai: Triển khai Chương trình MTQG với quyết tâm cao nhất

Theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình, đối với tỉnh Lào Cai, tổng vốn bố trí, huy động để thực hiện năm 2022 là 721.348 triệu đồng. Với sự chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, sự giám sát của HĐND tỉnh, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo, đôn đốc các ngành, phối hợp với các địa phương chủ động triển thực hiện tốt công tác chuẩn bị các điều kiện để triển khai thực hiện Chương trình.

Đến tháng 6/2022, UBND tỉnh có quyết định giao tổng mức vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021 - 2025 và riêng năm 2022 cho từng huyện, thị xã, thành phố để cấp huyện chủ động phương án phân bổ chi tiết cho các dự án, nội dung thuộc Chương trình. Đến ngày 15/8/2022, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch thực hiện Chương trình cả giai đoạn 2021 - 2025 và năm 2022 trên địa bàn tỉnh với đầy đủ nội dung theo quy định của Chính phủ.

Trong quá trình triển khai, UBND tỉnh thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc các cơ quan, đơn vị và địa phương thực hiện các chương trình phải đảm bảo hiệu quả thiết thực; nêu cao vai trò chủ thể của người dân, cộng đồng trong tất cả các khâu từ lập kế hoạch đến tổ chức thực hiện, quản lý, giám sát. Từ sự chủ động, tích cực triển khai, tiến độ về tổ chức, thực hiện giải ngân vốn kế hoạch Chương trình của tỉnh Lào Cai năm 2022 được đánh giá đứng tốp đầu toàn quốc.

Ông Trần Thắng - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình: 5 nhóm giải pháp thực hiện Chương trình MTQG

Để từng bước thực hiện thành công Chương trình MTQG, tạo sự thay đổi toàn diện vùng đồng bào DTTS và miền núi như kỳ vọng, UBND tỉnh Quảng Bình đã xây dựng kế hoạch thực hiện Chương trình MTQG. Trong đó, năm 2022, tổng nguồn vốn được phân bổ là hơn 260 tỷ đồng.

Trong nguồn vốn theo kế hoạch, tỉnh Quảng Bình sẽ dành 89 tỷ đồng để thực hiện Dự án giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt. Đây là những vấn đề lớn, cấp bách mà đồng bào các DTTS đang rất cần. Khi Dự án được triển khai và đưa vào sử dụng sẽ chấm dứt tình trạng du canh du cư, hướng đến một nền sản xuất thâm canh, áp dụng cơ giới hóa và khoa học - kỹ thuật.

Với nhiều mục tiêu quan trọng, trong đó tỉnh quyết tâm giảm bình quân  4%/năm số hộ nghèo trong vùng đồng bào DTTS. Xây dựng 2 điểm du lịch cộng đồng để tạo sinh kế, bảo tồn bản sắc văn hóa các DTTS trên địa bàn tỉnh.

Để thực hiện đúng tiến độ và thành công Chương trình MTQG, UBND tỉnh đã đưa ra nhóm 5 giải pháp để thực hiện. Trong đó nhóm giải pháp áp dụng công nghệ thông tin vào điều hành, quản lý Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi được chú trọng.

UBND tỉnh Quảng Bình đã giao Ban Dân tộc tỉnh chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan và UBND các huyện cũng như các cơ quan chủ trì dự án, tiểu dự án, nội dung thành phần của Chương trình để tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch hiệu quả, đúng nội dung, mục đích, tránh thất thoát, lãng phí.

Ông Nguyễn Tấn Tuân - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa: Quyết tâm thực hiện mục tiêu đưa miền núi tiến kịp miền xuôi

Đưa miền núi tiến kịp miền xuôi là tâm huyết, là mong muốn của nhiều thế hệ lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa. Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi sẽ là đòn bẩy để Khánh Hòa thực hiện thành công mục tiêu này. Vì thế, tỉnh Khánh Hòa quyết tâm triển khai Chương trình một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất để thúc đẩy phát triển vùng “lõi nghèo” của tỉnh.

Theo đó, Tỉnh ủy Khánh Hòa đã ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU ngày 11/01/2021 về Chương trình phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Giai đoạn 2021 - 2025, tổng nhu cầu vốn thực hiện Chương trình MTQG trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa là gần 1.022 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách Trung ương hơn 698,6 tỷ đồng; ngân sách địa phương hơn 104,7 tỷ đồng; vốn tín dụng chính sách hơn 193,5 tỷ đồng; vốn huy động khác gần 25 tỷ đồng. Nguồn vốn thực hiện Chương trình sẽ được bố trí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và trong dự toán ngân sách Nhà nước 2021 - 2025 từ nguồn vốn sự nghiệp giai đoạn 2021 - 2025.

Tỉnh sẽ tập trung triển khai đồng bộ 10 dự án thành phần của Chương trình; trong đó, ưu tiên các dự án trọng điểm để giải quyết cơ bản tình trạng thiếu nhà ở, đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết. Đầu tư để phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị; đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu cho khu vực miền núi, vùng đồng bào DTTS…

Khánh Hòa xác định, việc bố trí nguồn vốn cho Chương trình trong thời gian tới sẽ gặp nhiều khó khăn, nhưng tỉnh sẽ luôn ưu tiên bố trí nguồn vốn để thực hiện Chương trình đúng theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước. Để chủ động thực hiện, tỉnh xây dựng cơ chế chính sách, giải pháp huy động các nguồn lực để thực hiện các Chương trình MTQG trên địa bàn vùng đồng bào DTTS và miền núi của tỉnh. Trong đó, đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương bám sát nội dung, đối tượng, phạm vi của các chương trình để tham mưu UBND tỉnh đầu tư hỗ trợ có trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải...

Ông Hồ Văn Mười - Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông: Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi sẽ góp phần tích cực xóa đói giảm nghèo của tỉnh

Tỉnh Đắk Nông với 40 dân tộc cùng sinh sống, trong đó đồng bào các DTTS chiếm gần 32% dân số toàn tỉnh. Việc triển khai thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS sẽ góp phần tích cực trong công tác xóa đói giảm nghèo, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình và phân bổ nguồn vốn triển khai thực hiện, UBND tỉnh Đắk Nông đã kịp thời tham mưu trình HĐND tỉnh ban hành các quy định về nguyên tắc, định mức, tiêu chí phân bổ vốn Chương trình, các quy định cơ chế, chính sách về tổ chức thực hiện Chương trình theo đúng quy định. Ban hành các quyết định giao, phân bổ vốn cho các ngành, địa phương, củng cố kiện toàn Ban Chỉ đạo và cơ quan giúp việc Chương trình ở các cấp; ban hành kế hoạch, phê duyệt danh mục các dự án đầu tư giai đoạn 2021 - 2025…

Năm 2022, tổng nguồn vốn thực hiện Chương trình của tỉnh Đắk Nông là 287.107 triệu đồng, trong đó, ngân sách Trung ương là 260.425 triệu đồng và nguồn vốn ngân sách địa phương là 26.682 triệu đồng.

Tuy nhiên, do đây là một Chương trình mới, tích hợp từ nhiều chính sách khác nhau, cần nhiều văn bản hướng dẫn của Trung ương và của tỉnh nên tỷ lệ giải ngân còn thấp so với yêu cầu (ước đạt 4,87% so với tổng kế hoạch vốn được giao). Đến nay, các đơn vị đã tham mưu tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để có thể triển khai thực hiện dự án.

Để triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình, trong thời gian tới, UBND tỉnh sẽ sớm ban hành đầy đủ, đồng bộ các văn bản, hệ thống cơ chế, chính sách. Đồng thời, ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện làm cơ sở để địa phương chủ động xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện, tuân thủ nguyên tắc phân bổ vốn của Chương trình, thực hiện hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải, lãng phí, tiêu cực hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng sẽ thực hiện lồng ghép có hiệu quả nguồn vốn của các chương trình MTQG, nguồn vốn ngân sách, huy động các nguồn vốn tín dụng, doanh nhiệp, người dân vào thực hiện Chương trình. Ưu tiên tập trung đầu tư, hỗ trợ các xã, thôn, bản khó khăn nhất, giải quyết các vấn đề bức xúc, cấp bách nhất, ưu tiên hỗ trợ hộ nghèo, các nhóm DTTS còn gặp nhiều khó khăn. Tập trung thực hiện các dự án phát triển sản xuất đa dạng hóa sinh kế cho các hộ nghèo, hộ đồng bào DTTS. Phân cấp cho cơ sở để tạo sự chủ động, linh hoạt cho các địa phương, các cấp, các ngành trong triển khai, thực hiện Chương trình...