Khoảng 5 năm trước, về các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi, những câu chuyện buồn về tảo hôn, những trường hợp “em bé” làm mẹ trẻ con có ở khắp nơi. Những cô bé ở cái tuổi ăn chưa no, lo chưa tới đã vội lấy chồng, rồi vài năm sau đã sinh 3 - 4 đứa con. Không có việc làm, đông con nên cuộc sống của nhiều gia đình DTTS cứ thế không dứt được vòng luẩn quẩn đói nghèo.

Chị Đinh Thị Hôn ở xã Sơn Liên, huyện Sơn Tây là một trường hợp điển hình. Mới 30 tuổi nhưng Hôn đã có đến 6 đứa con. Chị Hôn tâm sự: Lúc lấy chồng mình mới 14 tuổi, chưa nghĩ được nhiều. Cái bụng thấy thích chàng trai ở làng bên, rồi hai đứa về ở chung thành vợ chồng. Nhà mình nghèo, nhà chồng cũng nghèo lại sinh con nhiều nên khổ lắm. Mấy đứa con mình bữa đói, bữa no, quần áo cũng không đủ mặc.

Còn chị Đinh Thị Vim, ở chót vót trên đỉnh đồi Đăk Doa, xã Sơn Liên, nơi gần tiếp giáp với tỉnh Kon Tum, lấy chồng năm 17 tuổi, đến năm 40 tuổi, chị đã có 9 đứa con nên trông chị gầy gò, khắc khổ. Những đứa trẻ sống trong cảnh nghèo khó, đứa lớn trông đứa nhỏ phụ ba mẹ. “Ngày nào vợ chồng mình cũng đi làm tận rừng sâu, sáng dậy nấu nồi cơm, mang một ít đi rẫy, còn lại mấy đứa nhỏ ở nhà đói thì tự lấy ăn”, chị Vim nói.

Bây giờ, tình trạng tảo hôn ở miền núi Quảng Ngãi đã giảm rất nhiều, nhưng vẫn chưa thực sự bền vững. Đâu đó tại các thôn làng, nạn tảo hôn vẫn còn âm ỉ, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Thực tế đòi hỏi các ngành chức năng tỉnh Quảng Ngãi phải thường xuyên tuyên truyền và triển khai nhiều biện pháp để đẩy lùi “lời ru buồn” nơi non cao.

Theo đó, việc triển khai Đề án “Giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT trong vùng đồng bào DTTS” đang được Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương tích cực thực hiện. Trong đó, nhiều giải pháp được thực hiện đồng bộ như, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập huấn; tổ chức các hội thi sân khấu hóa trong các trường dân tộc nội trú, trung học phổ thông ở các huyện miền núi…

Bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức, các địa phương phải triển khai những việc làm cụ thể, thiết thực tiến đến chấm dứt tình trạng tảo hôn. Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi cũng đã phối hợp với các địa phương cung cấp tài liệu, tổ chức các buổi tập huấn, các hội thảo để nhằm tuyên truyền pháp luật đến người dân; ngoài ra đã vận động bà con ký các bản cam kết “nói không với TH&HNCHT”.

Ông Hồ Ngọc Thịnh, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi, cho biết: Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, qua 5 năm triển khai Đề án, tình trạng tảo hôn đã giảm đáng kể, không còn tình trạng HNCHT. Nhận thức của người dân vùng DTTS về pháp luật, đặc biệt là Luật Hôn nhân và Gia đình; những tác hại của TH&HNCHT được nâng lên.

Cũng theo ông Thịnh, ngoài việc tích cực triển khai Đề án, Ban Dân tộc tỉnh đã chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện Tiểu Dự án 2, Dự án 9, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025. Đồng thời, tiếp tục triển khai truyền thông về tác hại của TH&HNCHT trong vùng đồng bào DTTS.

Theo đó, Ban phối hợp với sở, ngành liên quan tổ chức các hội nghị, hội thi để phổ biến pháp luật, tổ chức hội thi sân khấu hóa tại huyện, tại các Trường PTCS DTNT các huyện miền núi; phối hợp với Trường THPT DTNT tỉnh tổ chức hội thi sân khấu hóa tuyên truyền cho các em là học sinh đang theo học tại trường.

Cụ thể, Ban Dân tộc tỉnh đã phối hợp với Trường Phổ thông DTNT THCS Trà Bồng, Trường Phổ thông DTNT THCS Sơn Tây, Trường Phổ thông DTNT THCS Minh Long, Trường Phổ thông DTNT THCS Sơn Hà và Trường PTDTNT THCS Ba Tơ tổ chức hội thi tìm hiểu pháp luật về giảm thiểu TH&HNCHT.

Nội dung hội thi xoay quanh vấn đề tác hại nghiêm trọng của TH&HNCHT, như các em gái khi chưa đủ tuổi trưởng thành mà đã làm mẹ, sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, trí tuệ, tinh thần của trẻ vị thành niên; nhiều trường hợp để lại di chứng nặng nề. Các bà mẹ tuổi vị thành niên chưa đủ nhận thức về kiến thức nuôi con khiến phần lớn trẻ em bị suy dinh dưỡng, còi cọc, dễ mắc bệnh, ảnh hưởng đến chất lượng dân số…

“Trong thời gian tới, Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức pháp luật trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân; nâng cao vai trò lãnh đạo, kiểm tra, giám sát của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương và phát huy vai trò của các hội đoàn thể trong phòng, chống TH&HNCHT. Hy vọng với sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành, đến năm 2025, Quảng Ngãi sẽ cơ bản chấm dứt tình trạng tảo hôn”, ông Thịnh chia sẻ thêm.