Sơn Tây là một trong những địa phương có số trường hợp tảo hôn cao ở miền núi Quảng Ngãi. Theo thống kê, giai đoạn 2016-2020, huyện Sơn Tây có 26 trường hợp kết hôn trước độ tuổi quy định. Riêng 9 tháng đầu năm 2021, toàn huyện có 10 trường hợp tảo hôn. Em Đinh Văn T. và Đinh Thị B, thôn Nước Vương, xã Sơn Liên, huyện miền núi Sơn Tây, năm nay mới chỉ 17 tuổi nhưng đã có với nhau một đứa con.
Để giảm thiểu, tiến đến chấm dứt tình trạng tảo hôn trên địa bàn, huyện Sơn Tây đã triển khai nhiều hoạt động như tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật về Hôn nhân và gia đình, Pháp lệnh dân số, các chính sách kế hoạch hóa gia đình; kỹ năng truyền thông, vận động, tư vấn pháp luật về hôn nhân và gia đình trong đồng bào dân tộc thiểu số. Trong đó, phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ cơ sở trong công tác tuyên truyền vận động, giám sát phát hiện các trường hợp có nguy cơ tảo hôn để kịp thời ngăn chặn.
Ngoài thực hiện cung cấp thông tin, phổ biến pháp luật, đội ngũ cán bộ xã, thôn đến từng hộ gia đình khảo sát số trẻ em trong độ tuổi vị thành niên. Tư vấn trực tiếp đến các bậc cha mẹ và đối tượng là trẻ vị thành niên, nhằm nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật, chuyển đổi hành vi trong hôn nhân.
Ông Bạch Ngọc Thêm, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây, Quảng Ngãi cho biết: UBND huyện Sơn Tây tập trung tăng cường vai trò của các cấp ủy, chính quyền trong công tác chỉ đạo. Phát huy vai trò đội ngũ già làng, Người có uy tín trong công tác tuyên truyền vận động. Đồng thời, xây dựng các bản tin, chuyên đề phát trên hệ thống truyền thanh để tuyên truyền cho người dân nhận biết về tác hại của tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.
Công tác tuyên truyền, tư vấn tâm lý, trang bị kiến thức về bình đẳng giới, chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên được các đơn vị trường học quan tâm thực hiện. Ban giám hiệu các nhà trường xây dựng kế hoạch và bố trí lồng ghép kiến thức giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản…vào các tiết học giáo dục công dân, sinh học và giờ sinh hoạt…, đồng thời phối hợp với ngành chức năng tổ chức nói chuyện chuyên đề về tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Vận động học sinh, bậc phụ huynh học sinh kí cam kết với nhà trường, không để xảy ra tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.
Bà Trần Thị Ngọc Lệ, Hiệu trưởng Trường PT DTNT-THCS huyện Minh Long, tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Ngoài phối hợp với các phòng ban trong công tác tuyên truyền thì nhà trường cũng thực hiện kế hoạch xuyên suốt toàn năm học. Tuyên truyền lồng ghép trong giờ chào cờ, tiết sinh hoạt lớp, giờ ngoại khóa, bộ môn liên quan. Nên thời gian qua nhà trường không có học sinh nghỉ học hay học gián đoạn vì tảo hôn.
Sau 5 năm thực hiện đề án giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2016-2020, tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống ở các huyện miền núi Quảng Ngãi có chuyển biến tích cực, số trường hợp tảo hôn giảm đáng kể so với giai đoạn trước. Giai đoạn 2016-2020, toàn tỉnh không phát hiện trường hợp hôn nhân cận huyết thống. Tuy nhiên vẫn có trên 1.100 người tảo hôn. Riêng 9 tháng đầu năm 2021, số trường hợp tảo hôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số giảm còn trên 100 trường hợp.
Giai đoạn 2021-2025, Quảng Ngãi phấn đấu giảm tỷ lệ tảo hôn từ 30% -50% so với giai đoạn 2016-2020. Để thức hiện mục tiêu này, Quảng Ngãi chú trọng mở rộng đối tượng, hình thức tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện. Nâng cao năng lực cho đội ngũ tuyên truyền viên và thực hiện nhân rộng những mô hình điểm đang thực hiện hiệu quả, nhất là những mô hình đang triển khai trong các trường học.
“Thời gian tới, Ban dân tộc tỉnh sẽ phối hợp với các địa phương, ngành chức năng tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức của các em trong chăm sóc sức khỏe sinh sản tuổi vị thành niên, có kiến thức để bảo vệ chính mình. Về phía gia đình phải có trách nhiệm trong công tác giáo dục, tạo điều kiện cho các em được đi học. Nhà trường và xã hội cần tăng cường hỗ trợ trong công tác giáo dục và giải quyết việc làm. Đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để có tính răn đe, góp phần giảm thiểu tình trạng tảo hôn”.
Ông Trần Văn Mẫn, Trưởng Ban dân tộc tỉnh Quảng Ngãi.