Analytic
Báo Dân tộc và Phát triẻn
Chuyên trang

Chương trình MTQG phát triển Kinh tế - Xã hội
vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi
giai đoạn 2021-2030

Media

Nghệ thuật chế tác khèn Mông

Hà Minh Hưng - 22:24, 30/07/2022

Cây khèn là nhạc cụ quan trọng không thể thiếu trong sinh hoạt văn hóa của cộng đồng người Mông ở Lai Châu. Tiếng khèn vang lên trong những ngày hội xuân cả núi rừng rạo rực. Với người Mông cây khèn là nhạc cụ truyền thống vô cùng độc đáo. Nghệ thuật chế tác khèn cũng chở thành nghề truyền thống quan trọng được người Mông nơi rẻo cao gìn giữ...

Ông Giàng A Dơ, bản Sin Câu, xã Thèn Sin (huyện Tam Đường, Lai Châu) chế tác thân của cây khèn được làm bằng gỗ pơ mu
Ông Giàng A Dơ, bản Sin Câu, xã Thèn Sin (huyện Tam Đường, Lai Châu) chế tác thân của cây khèn được làm bằng gỗ pơ mu
Gỗ được chọn làm bầu khèn có thớ gỗ thẳng, không cong vênh. Khi tìm được cây gỗ, người ta chặt hạ, cắt khúc khoảng 80 cm, bổ đôi và tiến hành ngay bước đầu tiên chế tạo cây khèn đó là khoét rỗng theo chiều dài thân cây rồi áp 2 thân cây vào như cũ, buộc chặt lại.
Gỗ được chọn làm bầu khèn có thớ gỗ thẳng, không cong vênh. Khi tìm được cây gỗ, người ta chặt hạ, cắt khúc khoảng 80 cm, bổ đôi và tiến hành ngay bước đầu tiên chế tạo cây khèn đó là khoét rỗng theo chiều dài thân cây rồi áp 2 thân cây vào như cũ, buộc chặt lại.
Thân cây trúc phải được thông cho sạch hết trong ống để hơi thổi ra được
Để có những ống trúc làm khèn phải lựa chọn những cây trúc có trên 10 năm tuổi, thẳng đẹp, chặt về phơi khô rồi mới tiện lỗ, lắp ráp lại với thân khèn.Thân cây trúc phải được thông cho sạch hết trong ống để hơi thổi ra được
Công đoạn khoét lỗ trên thân cây trúc để gắn lưỡi đồng tạo lên âm thanh
Công đoạn khoét lỗ trên thân cây trúc để gắn lưỡi đồng tạo lên âm thanh
Những lưỡi lam đồng nhỏ bé, mỏng mảnh mà rung ngân không phải là thứ sẵn có trên núi cao hay ngoài thị trường. Nghệ nhận chế tác khèn phải học nấu đồng và nắm chắc kỹ thuật tôi, rèn, cho ra các lá đồng có chất lượng tốt và có độ mỏng phù hợp
Những lưỡi lam đồng nhỏ bé, mỏng mảnh mà rung ngân không phải là thứ sẵn có trên núi cao hay ngoài thị trường. Nghệ nhận chế tác khèn phải học nấu đồng và nắm chắc kỹ thuật tôi, rèn, cho ra các lá đồng có chất lượng tốt và có độ mỏng phù hợp
Một công đoạn rất quạn trọng, quyết định âm thanh của khèn là lá đồng. Chính vì vậy, nghệ nhân phải thẩm âm trước khi gắn lên ống trúc
Một công đoạn rất quạn trọng, quyết định âm thanh của khèn là lá đồng. Chính vì vậy, nghệ nhân phải thẩm âm trước khi gắn lên ống trúc
Công đoạn quan trọng sau cùng là gắn lưỡi đồng lên ống trúc
Công đoạn quan trọng sau cùng là gắn lưỡi đồng lên ống trúc
Khi thổi khèn, người chơi khèn vừa thổi hơi làm lưỡi gà trên các ống khèn rung lên, vừa dùng tay bấm vào các lỗ trên từng ống sáo, tạo ra âm vang đa thanh
Khi thổi khèn, người chơi khèn vừa thổi hơi làm lưỡi gà trên các ống khèn rung lên, vừa dùng tay bấm vào các lỗ trên từng ống sáo, tạo ra âm vang đa thanh
Trong các ngày lễ hội của bản, các chàng trai người Mông vác những cây khèn đi múa như một niềm kiêu hãnh
Trong các ngày lễ hội của bản, các chàng trai người Mông vác những cây khèn đi múa như một niềm kiêu hãnh
Cây khèn là cầu nối để trai gái hẹn hò, giao duyên, tiếng khèn càng hay, các chàng trai càng thu hút được nhiều cô gái
Cây khèn là cầu nối để trai gái hẹn hò, giao duyên, tiếng khèn càng hay, các chàng trai càng thu hút được nhiều cô gái
Khám phá quy trình làm thổ cẩm của người Mông ở Lai Châu
khèn Môngchế tácchế tác khèn MôngLai Châu
Có thể bạn quan tâm
Tin cùng chuyên mục
Độc đáo chợ phiên Pu Nhi

Độc đáo chợ phiên Pu Nhi

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 20/9, có những thông tin đáng chú ý sau: Nhân lên tình người vượt mưa lũ. Phát triển du lịch thông qua sản phẩm lưu niệm. Già làng Alăng Đàn làm cầu treo cho dân. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Pí khúi - Nhạc cụ gọi bạn tình độc đáo của người Thái

Pí khúi - Nhạc cụ gọi bạn tình độc đáo của người Thái

Độc đáo bánh “ma eng”của người Tày, Nùng ở Bình Gia

Độc đáo bánh “ma eng”của người Tày, Nùng ở Bình Gia

Trung thu đặc biệt của trẻ em Yên Bái - Lào Cai

Trung thu đặc biệt của trẻ em Yên Bái - Lào Cai

Sáu điểm tựa Việt Nam giúp vượt qua mọi khó khăn, gian nan, thử thách

Sáu điểm tựa Việt Nam giúp vượt qua mọi khó khăn, gian nan, thử thách

Đọc nhiều

Chuyên trang: Chương trình MTQG phát triển Kinh tế - Xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030

Giấy phép mở Chuyên trang của Báo điện tử số 47/GP-CBC do Cục báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 09/11/2022.

Trực thuộc Báo Dân tộc và Phát triển

Giấy phép hoạt động báo chí số 468/GP-BTTTT do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 26/10/2020.

Tổng Biên tập: Lê Công Bình
Phó Tổng Biên tập: Nguyễn Văn Phong, Bùi Thị Hạ, Hoàng Thị Thanh