PV: Xin ông cho biết đặc điểm tình hình vùng đồng bào DTTS và miền núi huyện Mai Châu và tầm quan trọng trong việc thực hiện hiệu quả Chương trình MTQG 1719 trên địa bàn huyện?

Mai Châu là huyện vùng cao của tỉnh Hòa Bình, có 16 xã, thị trấn, với 116 xóm, tổ dân phố và tiểu khu; trong đó có 8 xã khu vực III và 3 xóm đặc biệt khó khăn ở xã khu vực I (xã Bao La). Tổng dân số của huyện trên 58.000 người, gồm 7 dân tộc sinh sống lâu đời trên địa bàn huyện, trong đó có 6 dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm khoảng 90 % dân số toàn huyện.

Mai Châu à địa phương có tỷ lệ đồng bào DTTS cao, đời sống Nhân dân còn nhiều khó khăn, do vậy việc thực hiện tốt công tác dân tộc, chính sách dân tộc, đặc biệt là Chương trình MTQG 1719 có ý nghĩa hết sức quan trọng, là nhiệm vụ được cả hệ thống chính trị huyện Mai Châu chú trọng và thực hiện nghiêm túc, nhằm nâng cao hơn nữa đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân, đặc biệt là hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo là người DTTS.

Theo đó, những năm qua, các cấp ủy, chính quyền huyện Mai Châu luôn chú trọng và quyết liệt triển khai các chương trình, dự án, chính sách dân tộc mang lại nhiều kết quả tích cực trên các lĩnh vực đời sống, kinh tế, văn hóa, giáo dục... trong vùng đồng bào. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 18,64% (năm 2018) xuống còn 17,14% theo chuẩn nghèo đa chiều (năm 2023), bình quân mỗi năm giảm 3,16%. Kết quả kiểm tra, rà soát hộ nghèo năm 2023, giảm 3,45%; năm 2024 tỷ lệ hộ nghèo giảm 3,78%,

PV: Chương trình MTQG 1719 được huyện Mai Châu triển khai như thế nào và kết quả đạt được từ thực hiện các mục tiêu và chỉ tiêu chủ yếu của Chương trình như thế nào, thưa ông?

Được sự quan tâm của chỉ đạo, hướng dẫn của UBND tỉnh, các sở ban, ngành của tỉnh. Huyện ủy, Hội đồng Nhân dân và Ủy ban Nhân dân huyện đã ban hành các văn bản chỉ đạo, lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp trong huyện; chú trọng công tác phối hợp của các ban, ngành đoàn thể, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở, cũng như sự đồng thuận ủng hộ của Nhân dân trong việc tổ chức thực hiện hiệu quả các nội dung, dự án chương trình.

Uỷ ban Nhân dân huyện đã tập trung chỉ đạo, tổ chức hội nghị quán triệt và bàn các giải pháp triển khai thực hiện kế hoạch vốn hằng năm; giao nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan, ban, ngành để triển khai thực hiện kịp thời. Chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành tăng cường đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn giao. Theo đó, việc triển khai thực hiện các dự án trên địa bàn huyện cơ bản đảm bảo theo kế hoạch đã đề ra. Quá trình triển khai thực hiện đảm bảo bám sát các văn bản hướng dẫn của cơ quan cấp trên.

Nhờ có nguồn vốn của Chương trình và các nguồn lực khác đã đem lại hiệu quả trên các lĩnh vực đời sống xã hội, tác động trực tiếp đến mọi mặt cả đời sống xã hội, đời sống vật chất, tinh thần của người dân, là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo nhanh và bền vững, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc góp phần vững chắc vào việc bảo vệ an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện.

Cụ thể, kế hoạch vốn Ngân sách Trung ương giao năm 2022 cho huyện Mai Châu là 46 tỷ 313 triệu đồng, năm 2023 là 72 tỷ 607 triệu đồng, năm 2024 là 96.652 triệu đồng. Từ nguồn vốn trên, huyện Mai Châu đã tích cực triển khai thực hiện tốt các nội dung, dự án và đã đạt được nhiều kết quả nổi bật. 

Cụ thể: Tỷ lệ hộ nghèo giảm 3,78%; tỷ lệ thôn, bản có nhà văn hóa đạt 100%; duy trì ổn định 98,8% đồng bào DTTS được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 100% đồng bào DTTS được xem truyền hình và nghe đài phát thanh là 100%; trên 85% xóm, bản có đội văn hóa, văn nghệ truyền thống hoạt động thường xuyên, có chất lượng; tỷ lệ lao động qua đào tạo: tỷ lệ lao động qua đào tạo thực hiện 62,68%, đạt (trong đó tỷ lệ có bằng, chứng chỉ thực hiện 21,41% đạt); tỷ lệ xã về đích nông thôn mới 1/5 xã… Có thể nói, Chương trình MTQG 1719 đã làm thay đổi đáng kể diện mạo vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn huyện Mai Châu.

PV: Những định hướng và nhiệm vụ mà huyện Mai Châu đặt ra để tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình trong những năm tiếp theo là gì, thưa ông?

Về công tác chỉ đạo điều hành, triển khai thực hiện Chương trình: Nâng cao trách nhiệm và nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền và cả hệ thống chính trị về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên, đồng thời chú trọng phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng các đoàn thể chính trị - xã hội trong kiểm tra giám sát Chương trình; Triển khai hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết 03-NQ/TU ngày 30/7/2021 của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 trên địa bàn tỉnh.

Tăng cường công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành trong quá trình triển khai, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia và các dự án, đề án, chính sách của Đảng, Nhà nước đã ban hành. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá trong quá trình tổ chức, triển khai thực hiện các Chương trình, dự án, đề án, chính sách gắn với việc đôn đốc đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn.

Chỉ đạo các đơn vị chủ đầu tư căn cứ kế hoạch vốn đầu tư công được giao, khẩn trương xây dựng kế hoạch chi tiết tiến độ thực hiện làm cơ sở theo dõi, đôn đốc, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện, phấn đấu đạt mốc giải ngân nguồn vốn năm 2024 theo quy định của UBND tỉnh. Tập trung chỉ đạo quyết liệt công tác tổng hợp rà soát đăng ký nhu cầu vốn của các cơ quan đơn vị liên quan và UBND các xã. Kịp thời chỉ đạo đôn đốc và hướng dẫn rà soát và giải quyết các khó khăn vướng mắc của các đơn vị khi tổ chức thực hiện Chương trình.

Thực hiện tốt công tác chuẩn bị đầu tư và phê duyệt dự án đầu tư đảm bảo hiệu quả; làm tốt công tác lựa chọn, khảo sát, lập dự án, thực hiện dự án, đưa công trình vào khai thác sử dụng đảm bảo tiến độ, chất lượng, hiệu quả. Huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư công.

Tập trung đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc ở cấp huyện, xã; trong đó cần chú trọng tập huấn các văn bản mới để đảm bảo cán bộ có đủ năng lực lãnh đạo, tổ chức thực hiện Chương trình. Tập huấn, nâng cao năng lực cho cộng đồng trong việc áp dụng kiến thức mới, kỹ thuật mới trong phát triển sản xuất phù hợp với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và vùng đặc biệt khó khăn; phát huy vai trò của lực lượng cốt cán Người có uy tín trong đồng bào DTTS, sử dụng tốt công cụ giám sát của cộng đồng trong việc giám sát, đánh giá.

Tăng cường phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, Người có uy tín trong cộng đồng dân tộc thiểu số. Vận động đồng bào dân tộc phát huy truyền thống đoàn kết các dân tộc, ý thức tự lực tự cường, tinh thần tự lực vươn lên, khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước.

Trân trọng cảm ơn ông!