Lợi thế trồng cây dược liệu

A Lưới (Thừa Thiên- Huế) là một trong 74 huyện nghèo của cả nước giai đoạn 2021-2025. Với hơn 75% dân số là người đồng bào DTTS, địa hình lắm núi nhiều dốc khiến A Lưới khó chồng thêm khó. Thế nhưng, chính địa hình đó đã tạo ra một A Lưới thành một tiểu vùng khí hậu đặc trưng. Được ví là “Đà Lạt” ở Bắc Trung bộ với nền nhiệt mát mẻ, đất đai màu mỡ, có nhiều lợi thế để phát triển nghề trồng cây dược liệu. Trên thực tế, đồng bào các DTTS ở A Lưới cũng đã phát huy lợi thế này trồng các loại cây như sâm bố chính, cà gai leo, gừng gió, thiên niên kiện…..đã trở thành cây chủ lực để đồng bào các DTTS ở A Lưới thoát nghèo bền vững.

Theo chân chị Hồ Thị Sần, Ban quản lý rừng cộng đồng xã A Roàng, huyện A Lưới (Thừa Thiên- Huế), đi kiểm tra cây dược liệu định kỳ. Cây gừng gió và thiên niên kiện phát triển và sinh trưởng tốt sau 3 năm trồng. Chuyện bắt đầu vào năm 2020, dưới tán rừng thuộc diện tích rừng cộng đồng quản lý, 64 hộ đồng bào DTTS ở xã A Roàng chung tay trồng khoảng 2ha thiên niên kiện và gừng gió. Sau gần 3 năm trồng, cây thiên niên kiện và gừng gió phát triển tốt. Với phương châm khai thác một phần, phần còn lại để cây tái sinh nên cây cho thu hoạch hàng năm đều, gần với quy luật tự nhiên.

Vừa đi kiểm tra, chị Hồ Thị Sần vừa chia sẻ: “Các thành viên trong cộng đồng chăm sóc, luân phiên kiểm tra vùng rừng trồng và thông tin cho nhóm. Khi khai thác, một phần cây sẽ được giữ lại trồng vụ mới chứ không khai thác hoàn toàn. Sau 3 năm trồng và thu hoạch, bà con đã có thêm thu nhập để cải thiện cuộc sống”.

Còn tại xã Quảng Nhâm, cây Sâm bố chính đã được đồng bào trồng nhiều. Qua quá trình trồng, nhận thấy ở địa phương có chất đất và vùng khí hậu rất phù hợp cho sự sinh trưởng của cây sâm. Ngoài ra, nhiều hộ đồng bào còn trồng thêm cây cà gai leo cũng cho hiệu quả kinh tế cao. Hiện toàn xã có gần 10ha cà gai leo với khoảng 25 hộ tham gia trồng.

Ông Nguyễn Tiến, Phó Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Quảng Nhâm cho biết: “cà gai leo đang được trồng thử nghiệm năm nay, cây sinh trưởng tốt. Nhờ khí hậu và chất đất hợp nên cây cà gai leo sẽ cho thu hoạch trong vài tháng nữa. Nếu duy trì đầu ra ổn định thì cây dược liệu này sẽ mang lại giá trị kinh tế cao cho người trồng.

Quỹ đất, khí hậu đối với việc phát triển cây dược liệu quý là một lợi thế, một hướng đi có nhiều triển vọng để A lưới hoàn thành mục tiêu giảm nghèo bền vững trong vùng đồng bào DTTS.

Phát triển cây dược liệu theo chuỗi giá trị

Theo Kế hoạch phát triển dược liệu giai đoạn 2021-2025, huyện A Lưới quy hoạch 360ha vùng trồng dược liệu, tập trung tại các xã Quảng Nhâm, A Roàng, Hồng Bắc. Mô hình gắn liền với nguồn lực thực hiện mục tiêu Chương trình MTQG 1719 giai đoạn 2021-2030.

Hiện nay, UBND huyện đang xét hồ sơ, chọn ra một doanh nghiệp có năng lực tham gia thực hiện dự án. Theo báo cáo khả thi Chương trình trình MTQG 1719 giai đoạn 1, dự án trồng cây dược liệu quý, có tổng kinh phí đầu tư 229 tỷ đồng (vốn ngân sách nhà nước 68 tỷ đồng, vốn vay Ngân hàng Chính sách xã hội tối đa 96 tỷ đồng, vốn huy động khác là 65 tỷ đồng.

Căn cứ vào kết quả phân tích đất, nước của Viện Nông hóa thổ nhưỡng và định hướng một số cây dược liệu có tiềm năng, phù hợp với địa điểm, dự kiến triển khai vùng trồng dược liệu quý với các loại như ba kích, bách hộ, cà gai leo, hà thủ ô, hoài sơn, hy thiêm, mạch môn, nhân trần, sa nhân tím, sâm bố chính, thiên niên kiện, sạ cạn.

Dự án được triển khai thực hiện tại các xã Hồng Bắc, Quảng Nhâm và một số xã khác sử dụng tối thiểu 50% lao động là người DTTS (ưu tiên các dự án có sử dụng trên 50% là lao động nữ); thời gian thực hiện từ năm 2022 đến năm 2025.

Ông Nguyễn Văn Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện A Lưới cho biết: Phát triển dược liệu là một chủ trương lớn, tỉnh và huyện ban hành nhiều văn bản liên quan đến vấn đề này. Trong đó, người dân và doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện thành dự án phát triển vùng dược liệu cho A Lưới.

"Dự án trồng cây dược liệu theo chuỗi ở A Lưới là một quyết sách mang tính chiến lược. Dự án thành công, A Lưới sẽ trở thành vùng trồng dược liệu quý, thu hút đầu tư, phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị. Trở thành động lực quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo hiệu quả ở vùng đồng bào DTTS, góp phần vào sự thành công chung của Chương trình MTQG 1719", Phó Chủ tịch huyện Nguyễn Văn Hải nhấn mạnh.

 Phó Chủ tịch huyện Nguyễn Văn Hải cũng cho biết, hiện nay đã xong giai đoạn chọn địa điểm, báo cáo khả thi và có quyết định về nguồn vốn triển khai dự án.