Vùng DTTS và miền núi của tỉnh Khánh Hòa có 51 xã, thị trấn; đồng bào DTTS có 72.782 người, chiếm 5,9% dân số, sinh sống tập trung chủ yếu ở 2 huyện miền núi Khánh Sơn, Khánh Vĩnh. Trong giai đoạn 2013 - 2020, tỉnh Khánh Hòa đã tiếp nhận 18 khoản viện trợ dự án và phi dự án của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài hỗ trợ đầu tư phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS, với tổng kinh phí thực hiện hơn 25,5 tỷ đồng.
Trong số này, có 8 khoản viện trợ tập trung vào lĩnh vực giảm nghèo và an sinh xã hội với số tiền gần 12 tỷ đồng. Nổi bật nhất trong số này là Dự án “Phát triển sức khỏe và đời sống do cộng đồng quản lý”, được Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam tài trợ, triển khai tại Khánh Vĩnh. Theo đó, có 5.300 hộ nghèo và đồng bào DTTS ở 11 xã, thôn tại địa phương này được hưởng lợi trực tiếp hoặc gián tiếp từ dự án thông qua việc cấp vốn, đa dạng hóa sinh kế, cây trồng, vật nuôi…
Bên cạnh đó, nhiều dự án hỗ trợ hộ nghèo và trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, nước sinh hoạt; cải thiện sinh kế, nâng cao thu nhập cho người dân... cũng mang lại hiệu quả, như các dự án: Giúp đỡ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn (Tổ chức Susann’s Help For Children, Thụy Sĩ); Hỗ trợ hệ thống xử lý nước sạch tại 2 trường học trên địa bàn huyện Khánh Vĩnh (Hiệp hội ngành nước Úc)…
Ở lĩnh vực giáo dục đào tạo, hơn 4,4 tỷ đồng từ các tổ chức phi chính phủ nước ngoài đã tập trung vào việc hỗ trợ giáo dục cho vùng khó khăn ở Khánh Vĩnh và Cam Lâm. Tiêu biểu trong số này là các dự án: Hỗ trợ xây nhà ở cho giáo viên và bếp ăn bán trú cho học sinh Trường Tiểu học Khánh Thượng, Khánh Vĩnh (Tổ chức Build aid Na Uy); Chương trình phát triển nhà trường toàn diện cho trẻ em Việt Nam tại trường Khánh Hòa - Jeju, huyện Cam Lâm (Tổ chức We Star Movement Headquarters, Hàn Quốc); dạy nhạc và nghệ thuật cho trẻ em nghèo và tặng xe đạp cho nữ sinh nghèo (Tổ chức Rock - Paper Scissors Children Fund, Hoa Kỳ)... Các dự án đã giúp giáo viên và học sinh có điều kiện tốt hơn trong giảng dạy và học tập, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục vùng DTTS và miền núi.
Không chỉ hỗ trợ sinh kế, giáo dục, các dự án phi chính phủ nước ngoài tại Khánh Hòa còn triển khai xây dựng nhà ở cho người nghèo, người có công, hỗ trợ đào giếng cung cấp nước sinh hoạt, mua sắm trang thiết bị dạy học cho giáo viên... trên địa bàn huyện Khánh Vĩnh. Tổng kinh phí hỗ trợ hơn 1,25 tỷ đồng.
Theo đánh giá của UBND tỉnh, qua 7 năm triển khai thực hiện đề án, các dự án, chương trình hoạt động viện trợ của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, đời sống người dân miền núi được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân hằng năm 5 - 6%; kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi, điện, đường, trường, trạm y tế được đầu tư từng bước được hoàn thiện; trong đó 100% xã có đường ô tô đến trung tâm xã, 100% xã miền núi có trạm y tế, tỷ lệ xã đạt chuẩn quốc gia về y tế là 98%, tỷ lệ hộ được dùng nước sinh hoạt hợp vệ sinh khoảng 94%, góp phần giảm nghèo nhanh, bền vững.
Theo ông Đặng Văn Tuấn, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh, thời gian tới, việc tăng cường hợp tác quốc tế để thu hút sự hỗ trợ của các nước, các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ trong đầu tư phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi là rất cần thiết. Những nguồn viện trợ này góp phần không nhỏ giúp người dân miền núi có điều kiện phát triển kinh tế, rút dần khoảng cách với miền xuôi.