Bản Pha Khuông cách trung tâm xã gần 5km, có 126 hộ, hơn 620 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông sinh sống. Ngôi nhà của gia đình ông Ly nằm ngay đầu bản. Năm nay dù đã hơn 70 tuổi, nhìn ông vẫn khỏe mạnh và nhanh nhẹn.
Nhắc lại chuyện cũ trước kia, ông kể, ở đây là nơi trồng nhiều cây thuốc phiện, đời sống dân bản cực kỳ khó khăn. Lợi dụng tình hình này, có không ít đối tượng xấu ở địa bàn khác đến tuyên truyền, lôi kéo bà con dân bản tham gia đạo Vàng Chứ, với tư tưởng không cần làm mà đã có “chúa” ban cho cái ăn, cái mặc, có bệnh cầu nguyện ắt khỏi, bỏ việc thờ cúng ông bà, tổ tiên… Những hộ tham gia đạo này phải đi cầu nguyện, học giáo lý vào ngày thứ 7 và Chủ nhật hàng tuần. Dân bản nhẹ dạ tin theo đạo Vàng Chứ, theo thì theo nhưng cũng chưa gặp, chưa biết Vàng Chứ - đấng tối cao ấy là ai.
Vượt không biết bao nhiêu quãng đường toàn đèo dốc, ông Ly cùng các cán bộ đã tích cực “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, vận động, tuyên truyền bà con trong bản không nghe theo lời rủ rê, lôi kéo của những đối tượng theo đạo này.
Ông Vừ Suy Ly chia sẻ: “Sau khi được Ban quản lý bản và tôi tuyên truyền, những hộ theo Vàng Chứ ở Pha Khuông đã hiểu và không tin theo cái được gọi là Vàng Chứ đó nữa, đồng thời lập lại bàn thờ thờ ông bà, tổ tiên. Dần dà họ cũng nhận ra nó chỉ là lời hứa hão”.
Trong câu chuyện với chúng tôi, ông Vừ Xuân Hờ, Bí thư Đảng ủy xã Co Mạ ghi nhận, già bản Vừ Suy Ly đóng vai trò rất lớn trong việc vận động Nhân dân trong xã tránh xa đạo Vàng Chứ một thời phát triển nhanh ở các bản người Mông vùng cao Tây Bắc này.
Ông Vừ Xuân Hờ chia sẻ, ông Ly là Người có uy tín trong bản, nắm rõ những phong tục, tín ngưỡng truyền thống của người Mông nên lời nói rất có trọng lượng. Ông giải thích cặn kẽ, chi tiết và khuyên nhủ bà con trong bản không nghe theo lời xúi giục, xuyên tạc của đạo đó. Nhờ vậy, đến nay bản Pha Khuông không có hộ nào theo đạo Vàng Chứ nữa.
Ngoài vận động, khuyên bảo bà con không theo đạo Vàng chứ, già bản còn giúp nhiều gia đình xóa đói giảm nghèo, vực dậy nhiều người bước ra từ những lỗi lầm, ổn định cuộc sống, có thêm thu nhập.
Bà con nơi đây nhớ mãi hình ảnh người già làng lặn lội đến động viên những thanh niên bị “dính” vào cảnh nghiện ngập, dõi theo hỗ trợ từng ngày họ vật vã cai nghiện. Đối với những thanh niên lầm đường lâm vào vòng lao lý, khi cải tạo tốt được trở về địa phương cũng được già làng quan tâm hướng dẫn, giúp vốn làm ăn.
Giờ đây Pha Khuông không chỉ là bản trong sạch về tình hình hoạt động tôn giáo trái pháp luật, mà còn là bản có điều kiện kinh tế khá của xã. Số người nghiện ma tuý đã giảm hẳn, cảnh vật vờ của con nghiện nay không còn nữa, bà con đã yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế.
Điển hình như anh Và Sống Hờ, chỉ một phút lầm lỡ lâm vào tù tội, khi giảm án trở về cũng đã nhận được sự giúp đỡ từ già bản. Biết ơn người già bản giản dị ấy, anh bùi ngùi chia sẻ: “Già bản như người sinh ra tôi lần 2, giúp đỡ, chỉ bảo tôi làm lại cuộc đời, cải thiện kinh tế cho gia đình. Giờ kinh tế gia đình tôi không chỉ đủ ăn đủ mặc mà cũng khá lên rất nhiều”.
Trung tá Lò Văn Ức, Trưởng Công an xã Co Mạ trân trọng khi nhắc về người già bản Vừ Suy Ly: “Ông Ly như “cây đại thụ” trong mọi hoạt động của bản, của xã, của huyện. Có ông Ly là có “cánh tay nối dài” để mang các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến gần bà con hơn”.
Cho đến hôm nay, già bản Vừ Suy Ly vẫn đang bền bỉ, dẻo dai với những bước chân không mỏi để góp thêm nụ cười, niềm tin cho buôn làng...