Chăm sóc sức khỏe cho người dân
Tháng 11, tiết trời miền núi, khu vực biên giới đã dần chuyển lạnh. Chúng tôi có mặt tại phòng khám KHQDY tại bản Huồi Bắc (xã Bắc Lý, huyện Kỳ Sơn). Ngay từ sáng sớm, đã có nhiều bà con đến phòng khám để các y, bác sĩ tư vấn, kiểm tra sức khỏe. Y sĩ, Thiếu tá Trần Đình Giáp, phụ trách phòng khám đã 2 năm nay kiểm tra lại cơ số thuốc hiện có, chuẩn bị y cụ để khám chữa bệnh cho bà con. Y sĩ Giáp chia sẻ: “Phòng khám có nhiệm vụ phối hợp với y tế địa phương chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân 8 bản giáp biên, nơi có đồng bào dân tộc Thái, Mông, Khơ Mú sinh sống. Nơi đây chưa có điện lưới quốc gia, thường bị cô lập vào mùa mưa, cuộc sống Nhân dân còn nhiều khó khăn, thiếu thốn”.
Trung bình mỗi tháng, phòng khám KHQDY Huồi Bắc đón, khám, cấp thuốc miễn phí cho khoảng 80 - 100 người dân trong vùng. Các bệnh người dân nơi đây thường mắc phải chủ yếu liên quan đến đường hô hấp, đường tiêu hóa, cơ, xương khớp, cao huyết áp, bệnh về mắt, bệnh ngoài da… Thiếu tá Giáp cho biết thêm, ở đây cứ người dân nhờ là anh đến tận nhà để kịp thời cứu chữa cho bà con. Còn vào những ngày cuối tuần, anh cùng đồng đội xuống địa bàn để tuyên truyền, vận động Nhân dân ăn uống, sinh hoạt hợp vệ sinh, phòng tránh bệnh dịch bùng phát.
Ông Cụt Văn Long - Chủ tịch UBND xã Bắc Lý, huyện Kỳ Sơn cho biết: “Trước đây, người dân ốm đau thì lo lắng lắm, nhất là khi thời tiết mưa bão, giao thông cách trở, bản làng bị cô lập. Nhưng từ khi có quân y Biên phòng cắm bản, bà con Nhân dân yên tâm hơn trong việc chăm lo sức khỏe. Không chỉ khám, chữa bệnh, cấp thuốc cho Nhân dân, quân y Biên phòng còn hướng dẫn các gia đình ăn uống, sinh hoạt hợp vệ sinh đề phòng dịch bệnh; truyền thông về KHHGĐ…”.
Phòng khám Huồi Bắc chỉ là một trong các phòng khám KHQDY đã và đang phát huy hiệu quả khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho người dân địa bàn vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới tỉnh Nghệ An.
Khu vực biên giới đất liền của tỉnh Nghệ An chủ yếu là địa bàn định cư của đông đảo đồng bào các DTTS từ bao đời. Do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó, chủ yếu do địa hình hiểm trở, thời tiết khắc nghiệt nên đời sống của Nhân dân vẫn còn nhiều khó khăn, vất vả. Nhiều bản làng của đồng bào dân tộc Mông, Thái, Khơ Mú nằm cách xa trung tâm xã, thường bị chia cắt khi mưa lũ về; nhu cầu thăm khám, chữa bệnh khi ốm đau của bà con chưa được đáp ứng kịp thời do hệ thống y tế cơ sở chưa thể phủ kín được.
Phát huy hiệu quả mô hình
Gắn bó với địa bàn, bám sát Nhân dân để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biên giới, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ BĐBP Nghệ An hiểu hơn ai hết những khó khăn, tâm tư, nguyện vọng của đồng bào. Từ đó, các phòng khám KHQDY ở những bản làng biên giới xa xôi đã ra đời để phục vụ chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân. Bắt đầu từ năm 2009, BĐBP Nghệ An đã xây dựng phòng khám KHQDY tại các bản Phà Lõm, Huồi Sơn (xã Tam Hợp, huyện Tương Dương), nơi có 100% đồng bào dân tộc Mông sinh sống.
Phòng khám KHQDY được xây dựng đưa vào thực hiện nhiệm vụ, đội ngũ quân y bám sát địa bàn chăm lo sức khỏe cho Nhân dân, vận động bà con từ bỏ những phong tục tập quán lạc hậu để xây dựng đời sống mới. Thông qua hoạt động khám chữa bệnh, quân y Đồn Biên phòng Tam Hợp phụ trách địa bàn cũng lòng ghép tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến Nhân dân. Nhờ đó, tình hình an ninh trật tự tại bản Phà Lõm, Huồi Sơn luôn được củng cố, giữ vững, Nhân dân tập trung làm ăn, không nghe theo lời kẻ xấu vi phạm pháp luật.
Nhận thấy hiệu quả thiết thực, Bộ Chỉ huy BĐBP Nghệ An đã tiếp tục huy động mọi nguồn lực xây dựng thêm các phòng khám KHQDY tại địa bàn các xã Môn Sơn (huyện Con Cuông), Mỹ Lý (huyện Kỳ Sơn), Tri Lễ (huyện Quế Phong)… Tính đến nay, trên tuyến biên giới đất liền tỉnh Nghệ An có 6 phòng khám của BĐBP Nghệ An hoạt động thường xuyên, nền nếp. Bên cạnh việc thăm khám, chăm sóc sức khỏe Nhân dân khu vực biên giới, các phòng khám còn phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh cho Nhân dân các bản làng của Lào ở phía biên giới đối diện.
Các phòng khám KHQDY từ khi thành lập đến nay đã phối hợp với trung tâm y tế các huyện, xã trên địa bàn, các bệnh viện, cơ sở y tế, các tổ chức đoàn thể và các nhà tài trợ tổ chức khám cấp thuốc miễn phí, tặng quà cho hơn 41.000 lượt người với tổng số tiền thuốc đạt giá trị trên 700 triệu đồng. Phối hợp cấp cứu cho 1.228 trường hợp, đặc biệt đã cứu chữa thành công 24 trường hợp người dân ăn lá ngón tự tử và nhiều ca tai nạn, tự sát; cứu chữa điều trị cho 300 lượt người là người dân nước bạn Lào.
Đại tá Hồ Hữu Thắng - Phó Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh Nghệ An, cho biết: Các phòng khám KHQDY đã làm tốt công tác khám, cấp cứu, thu dung điều trị cho Nhân dân trên địa bàn phụ trách. Đồng thời phối hợp với đội ngũ y tế địa phương và các cơ quan chức năng thực hiện hiệu quả công tác phòng chống dịch bệnh; tuyên truyền vận động Nhân dân biết cách phòng chống các loại dịch bệnh trên địa bàn.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, hoạt động của phòng khám vẫn còn những khó khăn. Trao đổi với chúng tôi, Trung tá Trần Nam Thắng, Chủ nhiệm Quân y BĐBP Nghệ An, chia sẻ: “Nhu cầu khám, chữa bệnh của Nhân dân địa bàn là rất lớn và việc khám, cấp thuốc của các phòng khám QDYKH là hoàn toàn miễn phí. Tuy nhiên, nguồn thuốc men, vật tư y tế để cấp phát, phục vụ cho Nhân dân lại hạn chế, không thể đáp ứng được nhu cầu thực tế. Hiện nay, các phòng khám KHQDY hoạt động nhờ vào các nguồn thuốc, vật tư y tế trên cấp, các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân hỗ trợ là chính”.
Năm 2022, Bộ Chỉ huy BĐBP và Sở Y tế tỉnh Nghệ An ký kết “Quy chế phối hợp công tác KHQDY” nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác QDYKH nói chung, các phòng khám KHQDY nói riêng. “Chúng tôi cũng đã đề xuất cấp cơ quan chức năng quan tâm đầu tư củng cố, hỗ trợ kinh phí hoạt động, sữa chữa, mua sắm bổ sung trang thiết bị y tế, thuốc nâng cấp phát triển các phòng khám KHQDY hiện có của BĐBP tỉnh nhằm đáp ứng tốt hơn hoạt động thăm khám, chăm sóc sức khỏe Nhân dân khu vực biên giới”, Đại tá Hồ Hữu Thắng cho biết thêm.