Mô hình điểm về tự quản trong dân
Lạc Sơn là địa phương có trên 90% dân số là đồng bào dân tộc Mường. Ở Lạc Sơn, dòng họ Quan Be thuộc xã Chí Đạo là dòng họ lớn, sinh sống ở 2 xóm Be Trên và Be Dưới, chiếm gần 40% dân số toàn xã.
Năm 2000, những người có hiểu biết, nhiều kinh nghiệm trong dòng họ đã thành lập “Dòng họ Quan Be tự quản” để cùng hỗ trợ, giúp đỡ phát triển kinh tế, giáo dục, quản lý con cháu trong dòng họ. Từ khi thành lập đến nay, vào ngày 22 hằng tháng, dòng họ Quan Be đều tổ chức họp để triển khai các công việc trong họ.
Theo ông Bùi Văn Cước - Trưởng dòng họ Quan Be, tại cuộc họp này, ngoài việc quán triệt những nhiệm vụ hệ trọng của dòng tộc, trưởng họ sẽ lồng ghép tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, phê bình, nhắc nhở các cá nhân vi phạm hương ước, quy ước của dòng họ, đồng thời, giao các gia đình quản lý, giáo dục không để tái phạm. Vì vậy, nhiều hủ tục như: Việc cưới, việc tang hay mời thầy mo, thầy cúng trị bệnh, tục thách cưới, tảo hôn... dần được loại bỏ trong sinh hoạt cộng đồng của người Mường ở Chí Đạo.
Được biết, trong những năm qua, mô hình “Dòng họ Quan Be tự quản” đã tổ chức 56 buổi tuyên truyền tới 1.232 lượt người trong dòng họ về chủ trương, chính sách, pháp luật, tác hại, cách phòng tránh thói hư tật xấu, các tệ nạn xã hội; vận động, thu hồi 45 vũ khí tự chế các loại, cảm hóa giáo dục người lầm lỗi tái hòa nhập cộng đồng, tiếp nhận hơn 230 tin có giá trị về an ninh, trật tự.
Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tham mưu cho Đảng ủy, lãnh đạo Công an tỉnh Hòa Bình nhân rộng mô hình của Công an huyện Lạc Sơn để có thêm nhiều việc làm ý nghĩa góp phần chia sẻ khó khăn với người nghèo”.
Thiếu tá Nguyễn Thị Phượng
Bên cạnh đó, dòng họ Quan Be còn chú trọng công tác khuyến học, khuyến tài, động viên con cháu tích cực học tập, phấn đấu, tu dưỡng trở thành công dân có ích cho xã hội. Mô hình “Dòng họ Quan Be tự quản” là cách làm sáng tạo của xã Chí Đạo nói riêng và huyện Lạc Sơn nói chung trong việc tổ chức phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Cùng với mô hình “Dòng họ Quan Be tự quản”, trên địa bàn huyện Lạc Sơn còn có các mô hình quần chúng tự quản về an ninh, trật tự như mô hình “Khu dân cư an toàn về an ninh, trật tự”, “Tuổi trẻ huyện Lạc Sơn xung kích trong việc chấp hành các quy định về giao thông đường bộ”, “Hội viên phụ nữ giáo dục con em không vi phạm pháp luật”, “Câu lạc bộ phòng, chống tệ nạn ma túy”, “Cựu chiến binh giúp nhau phát triển kinh tế, tích cực tham gia phòng, chống tội phạm”...
Chung tay vì cuộc sống cộng đồng
Bên cạnh những mô hình tự quản nêu trên, hiện huyện Lạc Sơn còn duy trì nhiều hình thức tự quản về an ninh, trật tự, như mô hình “Tiếng kẻng bình yên” ở xã Vũ Bình, “Dòng họ tự quản” ở xã Tân Mỹ, “Bó đuốc, cây gậy vây bắt kẻ gian” ở xã Xuất Hóa... Thông qua hòm thư tố giác tội phạm được đặt ở tất cả các xóm trong huyện, người dân đã cung cấp hàng ngàn tin báo, tố giác tội phạm, phục vụ hiệu quả công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm của cơ quan chức năng.
Ngay trong lực lượng Công an của huyện Lạc Sơn hiện cũng có những mô hình đang hoạt động hiệu quả. Điển hình như mô hình “Chung tay vì cuộc sống cộng đồng”, kêu gọi cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị quyên góp, ủng hộ các hộ nghèo trên địa bàn với hình thức “Tiết kiệm ăn sáng để mua bò giống”.
Hơn 5 năm qua, cán bộ, chiến sĩ Công an huyện Lạc Sơn đã tiết kiệm ăn sáng, mua được 16 con bò giống trị giá trên 240 triệu đồng tặng các hộ nghèo. Việc làm của cán bộ, chiến sĩ Công an huyện Lạc Sơn mang đậm tính nhân văn đã tạo hiệu ứng mạnh mẽ, lan tỏa ra toàn cộng đồng, nhận được sự ủng hộ của đông đảo các tầng lớp Nhân dân.
Thiếu tá Nguyễn Thị Phượng - Phó trưởng Phòng Tham mưu, Công an tỉnh Hòa Bình cho biết, mô hình “Chung tay vì cuộc sống cộng đồng” của Công an huyện Lạc Sơn được lựa chọn đăng ký mô hình “Dân vận khéo” cấp tỉnh. Điều đáng quý hơn, mỗi cán bộ Công an huyện Lạc Sơn đã dành dụm tiền để góp mua bò giống hỗ trợ nông dân nghèo. Từ mô hình đã lan tỏa mạnh mẽ tới khắp các đơn vị Công an trong tỉnh với hàng trăm việc làm tốt trong cộng đồng.
“Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tham mưu cho Đảng ủy, lãnh đạo Công an tỉnh Hòa Bình nhân rộng mô hình của Công an huyện Lạc Sơn để có thêm nhiều việc làm ý nghĩa, góp phần chia sẻ khó khăn với người nghèo”, Thiếu tá Nguyễn Thị Phượng cho biết thêm.