Rành rành Nghị định 163

Nhiều người dân ở bản Chiếng và bản Quang Vinh, xã Hạnh Dịch, huyện Quế Phong (Nghệ An) vẫn chưa thôi bức xúc. Họ khẳng định, năm 2003, cộng đồng của bản được giao 7 ha đất rừng để quản lí theo Nghị định 163/1999/NĐ-CP tại Tiểu khu 85 và Tiểu khu 82. Đang yên lành như thế, đến năm 2013, Công ty CP Đầu tư và phát triển cao su Nghệ An (từ đây gọi là Công ty cao su) huy động máy móc san ủi cả phần đất cộng đồng để trồng cây cao su.

Bấy giờ, dân bản đã có nhiều động thái để ngăn cản, nhưng không làm được ban ngày thì họ lại san ủi ban đêm.

Bà Hà Thị Tuyến, Trưởng ban công tác Mặt trận bản Quang Vinh, nói trong bực bội: Khi máy móc của Công ty cao su tập kết trên rừng, hơn 70 người dân đã kéo nhau đến phản đối. Nhưng họ khôn lắn, chỉ có máy móc thôi, người thì một bóng cũng không có. Đêm đến, khi dân đã về, họ mới nổ máy san ủi. Cứ thế, gần 10 ha đất rừng cộng đồng của bản chúng tôi bị họ đêm đêm lấn chiếm để trồng cao su. Đối phó lại với phía công ty, bà con đưa cây xoan đến trồng thì hỡi ôi, họ phun thuốc diệt cỏ, chết sạch.

Bà Lương Thị Hồng, Trưởng bản Quang Vinh, ngoài xác nhận câu chuyện “đêm đêm lấn đất” của Công ty cao su, thì còn hết sức bức xúc: “Đất rừng của bản chúng tôi được giao theo Nghị định 163, thế mà Công ty cao su dám ngang nhiên lấn chiếm biến thành của họ. Sự việc đã diễn ra cả chục năm rồi, cây cao su của họ đã cho thu hoạch mà quyền lợi của bản chúng tôi họ vẫn phớt lờ”.

Còn ông Vi Văn Ngọc, Trưởng bản Chiếng thì thở dài: “Tôi làm trưởng bản đời thứ 3, kể từ ngày Công ty cao su chiếm đất của bản mà kiến nghị của chúng tôi vẫn không được giải quyết. Mấy năm gần đây, họ không thèm đến làm việc nữa, bất hợp tác luôn”.

Phớt lờ quyền lợi cộng đồng

Giống như những người dân ở bản Quang Vinh và bản Chiếng, ông Lô Văn Việt - Chủ tịch UBND xã Hạnh Dịch cũng rất bực bội: “Việc liên quan đến dự án trồng cây cao su của Công ty cao su Nghệ An xảy ra tại xã Hạnh Dịch đã kéo dài từ chục năm nay, mãi không được giải quyết dứt điểm, làm cho bà con Nhân dân rất bất bình. 

“Đơn thư của dân kéo dài từ những năm 2014, 2015 đến tận bây giờ. Huyện Quế Phong và cả UBND tỉnh cũng đã có những kết luận nội dung làm việc và chỉ đạo xử lý những vướng mắc, nhưng không có kết quả. Chúng tôi thấy phía chủ đầu tư dự án là Công ty cao su càng về sau này càng tỏ thái độ thiếu hợp tác với chính quyền địa phương”.

Trong lúc đó, ông Bùi Văn Hiền - Phó Chủ tịch UBND huyện Quế Phong cho biết, mặc dù mới được quy hoạch, chưa có quyết định giao đất, thuê đất của cấp có thẩm quyền, nhưng Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển cao su Nghệ An đã trồng cao su tại xã Tiền Phong và xã Hạnh Dịch. Quá trình triển khai, Công ty này không thông báo cho chính quyền địa phương và người dân, không tổ chức kiểm tra, bàn giao ngoài thực địa, không tiến hành kiểm kê hiện trạng giải phóng mặt bằng trước khi thiết kế hồ sơ.

Ngoài ra, đơn vị này còn trồng lấn sang khoảng 7 ha đất do người dân bản Quang Vinh quản lý và 22,6 ha thuộc Tiểu khu 77 do UBND xã Hạnh Dịch quản lý. Đây là phần đất không có trong quy hoạch trồng cao su theo Quyết định 4081/QĐ-UBND ngày 13/9/2013 của UBND tỉnh Nghệ An. Chưa hết, họ còn trồng lên đất được giao cho người dân ở bản Chiếng, xã Hạnh Dịch quản lý theo Nghị định 163/1999/NĐ-CP về giao đất cho thuê đất lâm nghiệp cho tổ chức, hộ gia đình và cá nhân sử dụng ổn định, lâu dài vào mục đích lâm nghiệp, khoảng 3,2 ha.

Cuối cùng ông Hiền nghiêm hẳn nét mặt, nói rõ từng tiếng: “UBND huyện đã nhiều lần làm việc với Công ty và ban hành nhiều văn bản, kiến nghị UBND tỉnh, các sở, ngành có liên quan. Tuy nhiên, đến nay phía Công ty CP đầu tư phát triển cao su Nghệ An vẫn không phối hợp giải quyết”.

Về phần chúng tôi, đã nhiều lần cố gắng liên hệ với lãnh đạo Công ty CP đầu tư và phát triển cao su Nghệ An, nhưng đến nay vẫn không được “chiếu cố” hồi âm.