Rượu cần là một trong những sản phẩm hoàn toàn từ thiên nhiên, thể hiện nét văn hóa đặc trưng của người Ê Đê. Hiện nay, do sự phổ biến của các đồ uống công nghiệp đã khiến các bạn trẻ ít tìm hiểu về loại thức uống truyền thống này. Vì thế đa số rượu cần đều do người già nấu.
H’Blây Niê vốn sinh ra trong một gia đình có truyền thống ủ rượu cần tại Buôn Hằng 1A, xã Ea Uy (huyện Krông Pắc, tỉnh Đăk Lăk), được tận mắt chứng kiến quy trình làm rượu cần truyền thống của gia đình mình, H Blây Niê rất muốn giữ nghề cha ông để lại và nung nấu ý tưởng khởi nghiệp từ đây.
H Blây Niê đã tìm hiểu trên các phương tiện thông tin đại chúng về thị hiếu của người tiêu dùng và thấy nhu cầu thị trường ngày càng tăng cao, đặc biệt vào các dịp lễ, tết. Đầu năm 2016, Blây Niê bắt tay vào làm rượu cần. Sau 5 mẻ rượu (10 ché) liên tục chưa đạt, đến lần thứ 3, rượu đã có mùi thơm và độ ngọt đặc trưng, được các già làng trong buôn thừa nhận.
Theo H Blây Niê, làm rượu cần không khó nhưng muốn làm rượu cần ngon thì phải có bí quyết riêng. Với chị, bí quyết làm nên hương vị đặc trưng nằm ở loại men và cách phối men. Theo kinh nghiệm gia đình, chị sử dụng cây hem (loại cây rừng có vị ngọt), cây riềng rừng (có vị cay, thơm nồng) và gạo giã nhuyễn trộn lẫn vào nhau tạo thành những cục men rồi đem phơi khô. Sau khi có men thì nấu cơm để nguội rồi rải đều men lên và cho vào ché, lấy lá chuối hơ lửa bịt kín miệng rồi để nơi thoáng mát. Thời gian để ủ phải kéo dài 2 tháng mới có thể chiết xuất ra rượu để dùng. Rượu cần để càng lâu hương vị càng đậm đà và thơm ngon hơn.
Mặc dù mới ra đời nhưng thương hiệu “Rượu cần Y Kô Nan Niê” của chị đã được nhiều khách hàng trong và ngoài tỉnh biết đến. Bình quân mỗi tháng, H Blây Niê sản xuất khoảng 30 - 50 ché rượu, riêng trong dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu vừa qua, khách đặt 400 ché với giá từ 200.000 đồng - 350.000 đồng/ché. Hiện nay, bình quân mỗi tháng, trừ chi phí, cơ sở rượu cần của chị mang lại nguồn thu nhập ổn định trên 7 triệu đồng.
H Blây Niê đang ấp ủ ý định thành lập công ty để đưa sản phẩm đến với nhiều người hơn, đồng thời tiếp thị sản phẩm tới các cửa hàng trong và ngoài tỉnh để mở rộng thị trường. Dù còn nhiều thách thức đang ở phía trước, nhưng bước đầu có thể thấy, H Blây Niê đã tìm ra hướng đi phù hợp để khởi nghiệp, qua đó truyền cảm hứng cho thanh niên DTTS trên địa bàn tỉnh trên con đường lập thân, lập nghiệp.