“Đòn bẩy” phát triển kinh tế - xã hội
Những ngày nắng gió mùa khô Tây Nguyên, dọc theo tuyến đường Trường Sơn Đông phẳng lỳ, chúng tôi có dịp trở lại các xã: Ia Rsươm, Uar, Chư Drăng, Ia Rmok, Ia Hdreh và Krông Năng của huyện Krông Pa. Đường sá phẳng lỳ, những ngôi nhà sàn, nhà bê tông nối tiếp nhau dọc theo tuyến đường, các hoạt động kinh doanh thương mại, dịch vụ diễn ra khá sôi nổi. Diện mạo nông thôn nơi này đang đổi thay từng ngày.
Trò chuyện với chúng tôi, ông Nay Yan, Trưởng thôn Choanh (xã Uar) phấn khởi cho biết: Từ khi có đường Trường Sơn Đông đi qua, việc giao thương, đi lại giữa các địa phương thuận lợi hơn nên bà con cũng dễ dàng tiếp cận, học hỏi các mô hình phát triển kinh tế, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Khi có ai đau ốm nặng, người dân lấy xe máy chở đến Trạm Y tế xã hoặc Trung tâm Y tế huyện để khám, điều trị kịp thời.
Ông Nguyễn Đức Nguyên, Chủ tịch UBND xã Uar, cho biết: Nhờ con đường Trường Sơn Đông đi qua xã, nên các con đường xương cá tỏa về các thôn buôn cũng được mở rộng. Đến nay, 100% đường xã và đường từ trung tâm xã đến huyện được nhựa hóa; đường trục thôn và đường liên thôn được bê tông hóa, đường ngõ xóm sạch và không lầy lội vào mùa mưa; đường trục chính nội đồng được bê tông hóa, xe cơ giới đi lại thuận tiện. Nhờ thông thương nên kinh tế phát triển, diện mạo các buôn làng đồng bào DTTS đổi thay rõ rệt, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 40 triệu đồng/năm. Từ cuối năm 2021, xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới.
Cũng theo ông Nguyên, tuyến đường Trường Sơn Đông đã trở thành “đòn bẩy” quan trọng đối với xã Uar nói riêng và các xã có trục đường đi qua nói chung. Bởi tuyến đường này đã tạo điều kiện để các địa phương phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Nhờ có đường, người dân mới có cơ hội tiếp cận tiến bộ khoa học kỹ thuật để phát triển sản xuất, đời sống vật chất và tinh thần không ngừng được nâng cao.
Tương tự, ông Ksor Rơ, Phó Chủ tịch UBND xã Chư Drăng, cho hay: Việc đầu tư các tuyến đường liên thôn, liên xã kết nối với đường Trường Sơn Đông đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân giao thương, đi lại. Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm còn 22,4%, thu nhập bình quân đầu người đạt 34 triệu đồng/năm, xã đạt 15/19 tiêu chí nông thôn mới.
Bừng sáng vùng khó
Nhiều người dân dọc bên cung đường Trường Sơn Đông vẫn nhớ như in những ngày gian khó của mình. Ông Kpă Lôr (buôn Ia Sóa, xã Krông Năng) chậm rãi kể: Trước đây, người dân không biết trồng cây gì để phát triển kinh tế gia đình. Bà con chỉ nghĩ làm sao có cái ăn, cái mặc, không bị đói là tốt lắm rồi. Đường sá không có nên trồng cây gì cũng không có người vào mua. Sau này, Nhà nước đầu tư làm đường cấp phối nhưng cũng khó khăn lắm, mùa mưa nước ở các ngầm dâng cao, không thể đi được.
Để tạo thuận lợi cho người dân buôn Ia Sóa đi vào khu sản xuất tập trung, năm 2022, huyện Krông Pa đã đầu tư hơn 1,48 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách trung ương làm đường giao thông nội đồng với chiều dài hơn 1 km. Năm 2023, huyện tiếp tục bố trí kinh phí hơn 1,6 tỷ đồng đầu tư làm thêm một tuyến đường khác vào khu sản xuất tập trung của người dân buôn Ia Sóa.
Nhìn về những căn nhà khang trang của người dân trong buôn, ông Lôr phấn khởi nói: “Ngày xưa đã xa rồi. Giờ đây, đời sống của bà con trong xã đã khác lắm rồi. Gia đình tôi hiện có 3 ha mì, 1 ha lúa nước, nuôi 10 con bò. Có con đường Trường Sơn Đông chạy qua, tôi bán được số nông sản làm ra với giá cao hơn trước, thu nhập hàng năm trên 120 triệu đồng. Nhờ đó, tôi xây dựng được nhà cửa khang trang, cho con cháu ăn học nên người".
Kể từ khi tuyến đường Trường Sơn Đông qua huyện Krông Pa cùng với nhiều dự án mở đường của Nhà nước hoàn thành, các buôn làng nơi đây đã khoác một chiếc áo mới. Ông Kpă Thuân, Chủ tịch UBND xã Krông Năng thông tin: Xã có 4 buôn nằm dọc theo đường Trường Sơn Đông. Trước đây, cuộc sống của người dân trong xã hầu như biệt lập vì đường giao thông đi lại rất khó khăn. Kể từ khi đường Trường Sơn Đông hoàn thành và đưa vào sử dụng, người dân trong xã đã mở rộng giao lưu hàng hóa với trung tâm huyện và một số xã, huyện lân cận của tỉnh Đắk Lắk, Phú Yên.
Ngoài ra, từ nguồn vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia gần 7 tỷ đồng, huyện đã đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu cho xã. Cùng với đó, hỗ trợ người dân làm nhà ở, phát triển sản xuất, triển khai các mô hình khuyến nông chuyển đổi cây trồng, vật nuôi để phát triển kinh tế. Đến nay, xã đạt 12/19 tiêu chí nông thôn mới.
Ông Hồ Văn Thảo, Chủ tịch UBND huyện Krông Pa thông tin: Tuyến đường Trường Sơn Đông qua huyện Krông Pa có chiều dài 35,5 km, đi qua 6 xã: Ia Rsươm, Uar, Chư Drăng, Ia Rmok, Ia Hdreh và Krông Năng. Tuyến đường này đã góp phần làm cho cuộc sống của hàng ngàn hộ đồng bào DTTS nơi đây đổi thay từng ngày.
Bên cạnh đó, từ đường Trường Sơn Đông, những con đường nhánh được mở ra, chạy đến các buôn làng đồng bào DTTS, góp phần xóa thế cô lập ở các buôn làng vùng sâu, vùng xa. Trong năm 2022 và 2023, trên cơ sở các nguồn lực, huyện đã đầu tư hơn 39 tỷ đồng làm đường giao thông nông thôn, kiên cố hóa kênh mương thủy lợi, góp phần giúp các xã phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào DTTS.
Hôm nay, dưới những mái nhà rông truyền thống người Gia Rai, điệu múa xoang vẫn nhịp nhàng, tiếng cồng chiêng vẫn ngân vang trong những buổi lễ mừng nhà mới, lễ cúng bến nước, đón khách quý… hương men rượu cần nồng nàn, nối dài theo những câu chuyện vui của mọi người về con đường mới, cuộc sống mới tràn ngập ước vọng.