Chiến tranh đi qua, chiến khu Ba Lòng xơ xác, đầy rẫy mảnh đạn, hố bom. Do địa thế nằm gọn giữa thung lũng, bốn phía là núi bao quanh nên người dân nơi đây sống gần như biệt lập với bên ngoài. Không điện, đường hay cầu nối qua sông và nông nghiệp thì tự cung, tự cấp.
Nhưng, chiến khu Ba Lòng đã không còn những hình ảnh như vậy nữa. Nơi đây đã không còn là vùng đặc biệt khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cũng đã dưới 2 con số, hạ tầng điện, đường, trường, trạm cũng đã khang trang hơn…
Chủ tịch UBND huyện Đakrông Thái Ngọc Châu kể: Từ nhiều năm trước, cả hệ thống chính trị huyện Đakrông đã xác định một tâm thế, một trách nhiệm cùng hướng về xã Ba Lòng để xóa đói, giảm nghèo, xây dựng cuộc sống mới. Những đầu tư, hỗ trợ từ bên ngoài, huyện cũng đã ưu tiên, định hướng dành cho xã Ba Lòng. Những hạng mục hạ tầng cơ sở cơ bản như đường, điện thắp sáng đã được ưu tiên vốn đầu tư…
Thay đổi có thể thấy đầu tiên ở xã Ba Lòng là những con đường thảm nhựa phẳng phiu, dài hơn 10km nối trung tâm huyện Đakrông với xã Ba Lòng. Tiếp đến, các con đường liên thôn được bê tông hoá, những ngôi trường từ mầm non đến THCS, trạm y tế xã, nhà văn hoá thôn bản được xây dựng khang trang.
Cuộc sống nơi đây cũng đã bước sang trang mới, bằng sự kiện có điện thắp sáng từ năm 2000. Với số vốn đầu tư hơn 4 tỷ đồng, điện đã về đến từng nhà người dân. Hệ thống bể lọc, đường ống cung cấp nước hợp vệ sinh từ các chương trình hỗ trợ cũng đã được đầu tư xây dựng phục vụ từng hộ dân. Nhờ đó, người dân Ba Lòng đã có điều kiện thuận lợi đi lại phát triển sản xuất, giao thương với bên ngoài.
Đầu tư, hỗ trợ cho Ba Lòng cũng là trách nhiệm để tri ân vùng chiến khu cách mạng. Có sự đầu tư, hỗ trợ từ bên ngoài, cùng ý chí vượt khó, đoàn kết vươn lên của người dân đã biến vùng chiến khu Ba Lòng “đổi thịt, thay da”. Chẳng thế mà, đầu năm 2020, Ba Lòng chính thức thoát khỏi diện xã đặc biệt khó khăn.
Hiện nay, toàn xã Ba Lòng có tổng diện tích gieo trồng 862ha, sản lượng lương thực có hạt đạt 638 tấn/năm. Đến cuối năm 2023, tổng đàn gia súc, gia cầm của Ba Lòng là 21.804 con. Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM) tiếp tục phát huy hiệu quả, góp phần quan trọng nâng cao đời sống Nhân dân. Đến nay, Ba Lòng đã đạt 11/19 tiêu chí NTM. Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 cũng đã đầu tư sửa chữa một số hạng mục như công trình nước sinh hoạt thôn Tà Lang, hệ thống thủy lợi Khe Cây, Tà Lang; cầu và giao thông thôn Mai Sơn; đường liên thôn Tân Xá - Đá Nổi; trạm y tế… với tổng mức hơn 14,3 tỷ đồng.
Còn Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, đã có 8 hộ gia đình được hỗ trợ xây dựng nhà ở, hoàn thành hồ sơ đề nghị hỗ trợ đất ở và chuyển đổi nghề cho hộ nghèo 2 thôn Mai Sơn và thôn 58, xây dựng công trình nước sinh hoạt thôn 5 và công trình phụ trợ với tổng vốn hơn 3,6 tỷ đồng.
Những đầu tư, hỗ trợ từ các chương trình, dự án là động lực tiếp sức cho vùng chiến khu phát triển. Dấu ấn đổi mới còn thể hiện rõ ở thu nhập bình quân đầu người hiện nay là 29 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo còn 8,2%. Năm 2023, xã Ba Lòng có tỷ lệ gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa là 96,5%. Ba Lòng là xã duy nhất của huyện Đakrông đạt chuẩn về phổ cập giáo dục trung học cơ sở. Xã cũng đã duy trì tốt danh hiệu đạt chuẩn quốc gia về y tế, tiếp tục đáp ứng tốt các chương trình y tế cộng đồng chăm sóc sức khoẻ cho Nhân dân.
Để Ba Lòng ngày càng phát triển, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Hoàng Nam đề nghị huyện Đakrông huy động các nguồn lực để bảo tồn, tu bổ, phục hồi quần thể di tích lịch sử trên địa bàn xã Ba Lòng. Thời gian tới, tỉnh cũng sẽ tiếp tục quan tâm bố trí nguồn lực, đồng thời kiến nghị, đề xuất với các bộ, ngành Trung ương hỗ trợ ngân sách đầu tư cho xã Ba Lòng nhằm tạo điều kiện nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân trong vùng căn cứ cách mạng; kêu gọi xúc tiến đầu tư các dự án để tạo sinh kế cho người dân, tiếp tục khai thác tiềm năng, lợi thế để giúp xây dựng Ba Lòng đạt xã chuẩn nông thôn mới vào năm 2025.
Rời Ba Lòng, chúng tôi cứ mãi ấn tượng về chủ trương mà cấp ủy Đảng, chính quyền tỉnh Quảng Trị và huyện Đakrông đã thực hiện suốt nhiều năm qua. Ấy là, dành một tấm lòng cho Ba Lòng. Cán bộ và Nhân dân nơi đây đã một lòng với Ba Lòng suốt những năm qua, thì mới có Ba Lòng đổi thay, khấm khá hôm nay.