Chiều ngày 11/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Tĩnh về tình hình, kết quả phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng-an ninh và công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị năm 2021, 5 tháng đầu năm 2022, những định hướng, nhiệm vụ thời gian tới và các đề xuất, kiến nghị của tỉnh.
Cùng tham dự cuộc làm việc có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Võ Minh Lương, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và tỉnh Hà Tĩnh.
Trước đó, trong buổi sáng, Thủ tướng và đoàn công tác đã tới dâng hương, dâng hoa tại khu di tích quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc; thăm và tặng quà các gia đình chính sách; khảo sát thực trạng mỏ sắt Thạch Khê tại huyện Thạch Hà sau hơn 10 năm tạm dừng dự án đầu tư khai thác và tuyển quặng sắt tại đây, đồng thời khảo sát thực tế khả năng phát triển du lịch biển trong khu vực.
Tại buổi làm việc, Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận về một số vấn đề mới nổi lên thời gian qua do những diễn biến rất nhanh của tình hình trong nước và quốc tế, như vấn đề phát triển bền vững, kinh tế xanh, tuần hoàn, kinh tế số; tác động từ việc giá xăng dầu, nguyên vật liệu thế giới tăng cao; khả năng phát triển nhiệt điện trong bối cảnh thế giới đang chuyển đổi mạnh sang năng lượng tái tạo; phương án xử lý thời gian tới với dự án mỏ sắt Thạch Khê; phát triển các thương hiệu sản phẩm nông nghiệp nổi tiếng…
Thúc đẩy các trung tâm động lực phát triển của tỉnh
Báo cáo của tỉnh và các ý kiến phát biểu tại cuộc làm việc đánh giá, thời gian qua, mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức nhưng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Hà Tĩnh đã nỗ lực phấn đấu, đạt được nhiều kết quả tích cực.
Năm 2021, tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) của Hà Tĩnh khoảng 5,02% (xếp thứ 32/63 tỉnh, thành phố và đứng thứ 4 khu vực Bắc Trung bộ. GRDP bình quân đầu người ước đạt 65,2 triệu đồng.
Sản xuất công nghiệp phục hồi và lấy lại đà tăng trưởng, chỉ số sản xuất toàn ngành ước tăng gần 17% so với năm 2020. Sản xuất nông nghiệp được mùa toàn diện; lúa vụ Đông Xuân, vụ Hè Thu 2021 liên tiếp được mùa, năng suất và sản lượng đạt mức cao nhất từ trước đến nay. Xuất khẩu ước đạt 2 tỷ USD, tăng 66,7%; nhập khẩu ước đạt 3,3 tỷ USD, tăng 50%.
Thu ngân sách năm 2021 đạt gần 17.000 tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay, trong đó thu nội địa trên 9.300 tỷ đồng, thu xuất nhập khẩu gần 7.600 tỷ đồng, vượt dự toán Trung ương giao.
Hà Tĩnh là một trong những tỉnh tiêu biểu của cả nước có phương pháp, cách làm chủ động, sáng tạo trong xây dựng nông thôn mới (có 173/182 xã (tỷ lệ 95%) đạt chuẩn nông thôn mới, 19 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 2 xã nông thôn mới kiểu mẫu; 9/13 huyện, thành phố, thị xã đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới).
Tỉnh có nhiều bước tiến trong cải cách hành chính (xếp thứ 8 cả nước về Chỉ số PAR Index; thứ 5 về Chỉ số SIPAS; thứ 7 về Chỉ số PAPI...). Các lĩnh vực giáo dục, văn hoá, thể thao, thông tin truyền thông có nhiều tiến bộ. Công tác xoá đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm, hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho người lao động, người sử dụng lao động chịu ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, đảm bảo an sinh, phúc lợi xã hội được triển khai có hiệu quả. Lĩnh vực quốc phòng - an ninh được đảm bảo; chủ quyền, lãnh thổ biên giới quốc gia tiếp tục được giữ vững.
Trong 5 tháng đầu năm 2022, sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, thương mại, dịch vụ, du lịch có bước phát triển. Thu ngân sách trên địa bàn ước đạt hơn 8.600 tỷ đồng, bằng 53% dự toán, tăng 53% so với cùng kỳ. Thành lập doanh nghiệp mới tăng 22% về số lượng, 43% về số vốn. Các lĩnh vực văn hóa, xã hội tiếp tục được chú trọng; an ninh chính trị được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.
Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng cho biết dự án cao tốc Bắc-Nam đoạn qua Hà Tĩnh dài 103 km; phải giải phóng mặt bằng 1.000 ha, cần xây dựng 24 khu tái định cư để di dời gần 800 hộ dân. Tỉnh sẽ phấn đấu hoàn thành bàn giao 70% mặt bằng trước ngày 20/11/2022 theo chỉ đạo của Thủ tướng.
Hà Tĩnh là tỉnh đầu tiên trong cả nước tổ chức Hội nghị Văn hóa cấp tỉnh vào tháng 5/2022 để cụ thể hóa Hội nghị Văn hóa toàn quốc. Tỉnh cũng đang lập hồ sơ trình UNESCO vinh danh Danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là Danh nhân văn hóa thế giới.
Thời gian tới, tỉnh sẽ xây dựng khu kinh tế Vũng Áng trở thành khu kinh tế đa chức năng, trung tâm động lực phát triển của tỉnh, tạo sự lan tỏa cho các địa phương; phát triển du lịch, dịch vụ dọc ven biển gắn với đường ven biển, gắn với phát triển 3 trung tâm đô thị động lực: Thành phố Hà Tĩnh - thị xã Kỳ Anh - thị xã Hồng Lĩnh.
Tỉnh Hà Tĩnh kiến nghị một số nội dung liên quan tới phương án xử lý dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê đã tạm dừng hơn 10 năm; tạo điều kiện phát triển, mở rộng khu kinh tế trọng điểm Vũng Áng, cửa khẩu quốc tế Cầu Treo; xây dựng nông thôn mới; đầu tư một số dự án giao thông quan trọng và xây dựng kết cấu hạ tầng phát triển TP. Hà Tĩnh; bổ sung điều khoản chuyển tiếp về giao đất, cho thuê đất tại Nghị định số 148/2020/NĐ-CP; sơ kết một số nghị quyết, quy định của Đảng về tổ chức, bộ máy, cán bộ…
Những thế mạnh hiếm nơi nào có được
Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cơ bản đồng tình với các báo cáo, ý kiến tại Hội nghị, dành nhiều thời gian phân tích, làm rõ về những tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của tỉnh và những định hướng lớn thời gian tới.
Thủ tướng nêu rõ, tỉnh có những thế mạnh rất hiếm nơi có được. Hà Tĩnh là vùng đất "địa linh, nhân kiệt", có nhiều danh nhân như đại thi hào Nguyễn Du, Nguyễn Công Trứ, Phan Đình Phùng, các nhà giáo dục, khoa học lớn… qua các thời đại. Thủ tướng nhấn mạnh, phải phát huy, khai thác tối đa trí tuệ, bản lĩnh, ý chí vượt khó đi lên bằng nội lực, tinh thần đoàn kết, thống nhất của người Hà Tĩnh, đây là nguồn lực quan trọng nhất.
Về thiên nhiên, Hà Tĩnh có điều kiện thuận lợi hơn nhiều so với nhiều địa phương với diện tích gần 6.000 km², chiếm 1,8% diện tích cả nước, có trên 164 km đường biên giới với nước bạn Lào. Tỉnh có nguồn tài nguyên, khoáng sản đa dạng, phong phú. Thủ tướng cũng nhấn mạnh, qua khảo sát thực tế, Hà Tĩnh có lợi thế lớn để phát triển du lịch với bờ biển dài 137 km, nhiều bãi biển đẹp, các khu bảo tồn thiên nhiên…
Tỉnh là cửa ngõ quan trọng của hành lang Đông – Tây, có lợi thế giao thông cả về đường bộ, đường biển, hàng không. Khu kinh tế Vũng Áng là một trong 8 khu kinh tế trọng điểm ven biển quốc gia. Cảng nước sâu Vũng Áng - Sơn Dương lớn nhất Việt Nam công suất 82 triệu tấn/năm, có thể tiếp nhận tàu 350.000 tấn. Nhiều tập đoàn kinh tế lớn trong và ngoài nước đang đầu tư các dự án trọng điểm tại Hà Tĩnh.
Hà Tĩnh có truyền thống lịch sử - văn hóa phong phú, hào hùng với nhiều di sản như dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh - di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, mộc bản trường học Phúc Giang - di sản tư liệu thế giới.
Ghi nhận, biểu dương những thành tựu đã đạt được với nhiều điểm sáng trong bức tranh kinh tế - xã hội thời gian qua, Thủ tướng cũng nêu rõ, quy mô nền kinh tế Hà Tĩnh còn nhỏ, phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế và dư địa phát triển; tăng trưởng chưa bền vững; môi trường còn có những vấn đề cần tiếp tục khắc phục.
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm. Ngành nông nghiệp sản xuất quy mô nhỏ, liên kết thiếu bền vững; chế biến, tiêu thụ nông sản gặp nhiều khó khăn, chưa có nhiều thương hiệu nổi tiếng. Tốc độ tăng trưởng lĩnh vực du lịch còn thấp.
Công tác quản lý nhà nước ở một số lĩnh vực còn để xảy ra sai phạm. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội một số địa bàn còn tiềm ẩn phức tạp. Công tác bồi thường, tái định cư, giải phóng mặt bằng còn nhiều tồn đọng…
Nội lực là cơ bản, chiến lược, quyết định, lâu dài
Về những định hướng lớn thời gian tới, Thủ tướng đánh giá cao các định hướng, mục tiêu, cơ bản đồng ý về phương hướng, tầm nhìn của tỉnh với 7 nhiệm vụ trọng tâm, 5 chương trình trọng điểm, 3 đột phá chiến lược; phấn đấu đến năm 2025 thu nhập bình quân đầu người của tỉnh cao hơn bình quân các tỉnh Bắc Trung Bộ, phấn đấu năm 2030 trở thành tỉnh khá của cả nước
Thủ tướng nhấn mạnh một số quan điểm, tư tưởng chỉ đạo lớn. Theo đó, phải phát huy mạnh mẽ truyền thống lịch sử, cách mạng, văn hóa, tinh thần tự lực, tự cường vươn lên mạnh mẽ bằng sức mạnh nội sinh, không trông chờ, ỷ lại, lấy nội lực là cơ bản, chiến lược, quyết định, lâu dài, ngoại lực là quan trọng, đột phá, thường xuyên.
Tỉnh phải phát triển toàn diện, bền vững, bao trùm, không phụ thuộc vào khu kinh tế Vũng Áng để tránh những cú sốc trước các biến động có thể xảy ra trong tương lai.
Thủ tướng yêu cầu, phải luôn bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo trong bối cảnh thực tiễn diễn biến rất nhanh, nhiều vấn đề nổi lên cần có giải pháp ngay như đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu; chú trọng sơ kết, tổng kết, đánh giá bài học kinh nghiệm, phát huy mô hình hay, cách làm hiệu quả để tiếp tục nhân rộng.
Thủ tướng nhấn mạnh, phải quán triệt, triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết chuyên đề của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX; vận dụng, thực hiện đúng đắn, sáng tạo đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và sự chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Về các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, Thủ tướng yêu cầu thực hiện hiệu quả các biện pháp "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19", đặc biệt là đẩy mạnh hơn nữa tiến độ tiêm vaccine theo mục tiêu của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Y tế.
Tập trung cho công tác quy hoạch, bảo đảm tiến độ và chất lượng, chỉ ra và phát huy tốt nhất tiềm năng khác biệt, nổi trội, lợi thế cạnh tranh của địa phương, tạo ra cơ hội mới để thu hút nhà đầu tư, thu hút nguồn lực bên ngoài.
Tập trung phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển dựa vào khoa học - công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh, năng lực đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng, khai thác năng lượng mặt trời, năng lượng gió. Khai thác tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch, dịch vụ, nhất là du lịch biển, du lịch sinh thái.
Phấn đấu cân đối được ngân sách vào năm 2024. Huy động, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, tranh thủ nguồn lực của Trung ương, phát huy vai trò chủ động của nguồn lực địa phương, đẩy mạnh hợp tác công tư, lấy đầu tư công dẫn dắt và kích hoạt mọi nguồn lực xã hội để tăng cường đầu tư, nâng cấp kết cấu hạ tầng chiến lược. Triển khai quyết liệt các giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm trọng tâm, trọng điểm, tập trung cho các dự án có tác động lan tỏa.
Làm tốt công tác phòng, chống thiên tai, đặc biệt là bảo đảm an toàn hồ Kẻ Gỗ, đẩy mạnh chuyển đổi xanh, thích ứng biến đổi khí hậu, quan tâm bảo vệ môi trường, nhất là môi trường biển. Tập trung cao để thực hiện Đề án xây dựng thí điểm tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới gắn với đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp.
Có chương trình cụ thể để phục hồi nhanh và phát triển bền vững kinh tế - xã hội; tập trung cao để triển khai tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn tỉnh, bảo đảm tiến độ, chất lượng. Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nhất là nâng cao Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI); tăng cường chuyển đổi số, xây dựng chính quyền điện tử, đô thị thông minh.
Giữ vững an ninh, quốc phòng; bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Triển khai hiệu quả công tác an sinh xã hội, bảo đảm phúc lợi xã hội. Tổ chức triển khai hiệu quả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Tiếp tục coi trọng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên. Tập trung xây dựng bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; xây dựng và đào tạo đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ.
Sớm có quyết sách với dự án mỏ sắt Thạch Khê
Về các kiến nghị của tỉnh, đối với dự án mỏ sắt Thạch Khê, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan liên quan đánh giá tổng thể về các vấn đề kinh tế, xã hội, đời sống nhân dân, bảo đảm môi trường… cả trước mắt và lâu dài trên cơ sở khoa học, cơ sở thực tiễn, cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở lòng dân, lắng nghe ý kiến các chủ thể liên quan, các nhà khoa học và người dân, đánh giá chính xác, trung thực, khách quan, tinh thần là phát triển nhanh nhưng bền vững, không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần, giảm tối đa thiệt hại của nhà nước.
Thủ tướng yêu cầu các cơ quan khẩn trương hoàn thiện các báo cáo để trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định trong thời gian sớm nhất, lựa chọn phương án phù hợp, khả thi nhất, khẩn trương tháo gỡ các vướng mắc, giải quyết dứt điểm các vấn đề liên quan, trả lời dứt khoát câu hỏi tiếp tục triển khai hoặc dừng dự án. "Nhân dân trong vùng dự án đang trông chờ vì không biết đi hay ở, nhà đầu tư cũng trông chờ vì không biết làm tiếp hay dừng", Thủ tướng nói.
Hoan nghênh tỉnh Hà Tĩnh đề xuất, kiến nghị nhiều nội dung về thể chế, cơ chế, chính sách, Thủ tướng giao các cơ quan nghiên cứu, tiếp thu trong quá trình xây dựng và hoàn thiện các quy định. Với các kiến nghị liên quan tới đầu tư các dự án, Thủ tướng giao các cơ quan cân đối, tính toán để bảo đảm đầu tư trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả./.