Phát biểu tại Phiên giải trình của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội về việc chấp hành pháp luật về phòng, chống mua bán người diễn ra mới đây, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Nguyễn Thanh Lâm đã làm rõ nhiều vấn đề, trong đó có việc xác thực các tài khoản trên mạng xã hội để hạn chế lừa đảo.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm, Bộ TT&TT cùng Bộ Công an đã có cơ chế phối hợp cụ thể trong việc xác thực các tài khoản trên mạng.

Theo đó, khi cơ quan điều tra ở địa phương làm văn bản gửi Bộ TT&TT đề nghị phối hợp xác thực các tài khoản trên mạng có dấu hiệu vi phạm pháp luật, Cục An toàn Thông tin, Trung tâm Internet Việt Nam, Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin Điện tử xác thực xem chủ tài khoản đó là ai.

Có trường hợp xác định được, có trường hợp gặp khó khăn do một số đối tượng phạm tội sử dụng tin nhắn bằng ứng dụng OTT xuyên biên giới.

Thứ trưởng Bộ TT&TT cho biết, vấn đề này sẽ được giải quyết bằng khuôn khổ pháp lý cụ thể. Tại kỳ họp tới đây, Quốc hội sẽ xem xét, cho ý kiến đối với dự án Luật Viễn thông sửa đổi.

Dự thảo Luật quy định rõ sẽ quản lý các ứng dụng OTT viễn thông nước ngoài như là các nền tảng trong nước.

"Nếu không đáp ứng yêu cầu quản lý sẽ ngăn chặn, nhất là ngăn chặn việc sử dụng các ứng dụng này để lập hội nhóm lừa đảo, không truy vết được," ông Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, hiện nay, nghị định thay thế cho các nghị định về quản lý, sử dụng thông tin trên mạng đang được sửa đổi và sẽ ban hành trong năm 2023.

Nghị định có thay đổi rất quan trọng là yêu cầu tất cả chủ tài khoản mạng xã hội, cho dù là cá nhân hay tổ chức phải thực hiện việc định danh. Việc này áp dụng cho cả mạng xã hội nước ngoài như Facebook, YouTube, TikTok…

Các tài khoản mạng xã hội không định danh sẽ bị đấu tranh, ngăn chặn, xử lý với các mức độ khác nhau.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm khẳng định, việc ngăn chặn, xóa bỏ các tài khoản mạng xã hội vi phạm cho dù là của ứng dụng nước ngoài, Bộ TT&TT thực hiện được.

Tuy nhiên, khi ngăn chặn, xóa bỏ sẽ làm mất đi dấu vết, chứng cứ, gây khó khăn cho việc củng cố chứng cứ, đấu tranh của các lực lượng khác. Do đó, vấn đề này cần bàn bạc để có cơ chế phối hợp tốt hơn.

Thứ trưởng Bộ TT&TT đề xuất, thời gian tới, công tác truyền thông cần hiệu quả hơn, có trọng tâm, trọng điểm, trong đó vai trò truyền thông trực tiếp tại địa phương rất quan trọng. Hơn nữa, cần cơ quan làm “nhạc trưởng” để rà quét, đánh giá, ngăn chặn hiệu quả hơn trên mạng xã hội.

Đề cập đến vấn đề đấu tranh việc lợi dụng công nghệ để hoạt động phạm tội trên không gian mạng và mạng viễn thông, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc cho biết, thông qua Quyết định số 06/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06), việc xác thực cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với số điện thoại đã góp phần làm chuyển biến tình hình.

Bộ TT&TT đã thực hiện mạnh mẽ và đến ngày 15/4, những thuê bao không xác thực chính chủ đã bị cắt liên lạc hai chiều.

Qua đó đã phát hiện 1,2 triệu thuê bao không xác thực chính chủ và không ít trong số đó tiềm ẩn việc tội phạm sử dụng để thực hiện hành vi phạm tội, còn lại có những dạng sim được khuyến mãi, sau đó không dùng nữa.

Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc thông tin thêm, sắp tới, Bộ Công an sẽ bàn với phía ngân hàng tiến hành xác thực tài khoản thanh toán.

Như vậy, sẽ hạn chế được vấn đề tội phạm lừa đảo, phạm tội trên không gian mạng, lợi dụng công nghệ cao dưới hình thức sim điện thoại hay thanh toán tài khoản, thanh toán tiền.