Cấp bách sắp xếp, ổn định dân cư
Giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Sơn La đã xây dựng danh mục 49 dự án sắp xếp ổn định dân cư cấp bách. Theo đó, sẽ có 1.938 hộ sẽ bố trí, ổn định đời sống mới sau khi di dời khỏi khu vực nguy hiểm với tổng kinh phí dự kiến trên 880 tỷ đồng. Ngoài ra, toàn tỉnh đã thực hiện cắm 342 biển cảnh báo tại các khu vực, địa điểm có nguy cơ cao bị ngập lụt, xảy ra lũ quét, sạt lở đất, khu vực sụt lún, sạt lở bờ sông, suối.
Trước tình hình biến đổi khí hậu, thiên tai bất thường đang diễn biến phức tạp, huyện Yên Châu đang tập trung xây dựng các khu tái định cư, di chuyển người dân ở khu vực có nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất và ngập lụt đến nơi ở an toàn. Trên địa bàn huyện Yên Châu hiện có 5 điểm dân cư, với 208 hộ dân nằm trong khu vực có nguy cơ cao sạt lở, lũ quét khi xảy ra thiên tai.
Theo đó, Ban Chỉ huy PCTT&TKCN huyện đã chỉ đạo các xã chủ động rà soát các khu vực có nguy cơ ngập úng, lũ ống, lũ quét và sạt lở đất để di dời Nhân dân đến nơi an toàn. Đồng thời, chủ động cắm biển cảnh báo vùng thường xuyên xảy ra lũ quét, sạt lở đất để Nhân dân biết, nâng cao chủ động tự phòng, tránh thiên tai an toàn, hiệu quả.
Trong 5 năm qua, huyện Yên Châu đã phê duyệt thực hiện 4 dự án di chuyển dân vùng thiên tai; trong đó, có 2 dự án đã hoàn thành, bố trí nhà ở cho 68 hộ dân trong vùng có nguy cơ với vốn đầu tư trên 23 tỷ đồng. Cùng với đó, UBND huyện Yên Châu đang kiến nghị cấp có thẩm quyền phê duyệt Dự án bố trí, sắp xếp dân cư để triển khai trong giai đoạn 2023 - 2025 đối với 2 điểm dân cư tiềm ẩn nguy cơ sạt lở tại bản Luông Mé, xã Chiềng Đông, với 38 hộ và bản Khấu Khoang, xã Mường Lựm, với 20 hộ dân.
Hay như Mường La, địa phương có trên 90% dân số là đồng bào DTTS, thường xuyên chịu ảnh hưởng của lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, gây nhiều thiệt hại về người và tài sản. Trước thực tế trên, thời gian qua, huyện Mường La đã có nhiều cơ chế, chính sách để hỗ trợ các xã khảo sát địa điểm an toàn, bố trí nguồn ngân sách để xây dựng các khu tái định cư cho người dân. Năm 2023, huyện Mường La đã triển khai 7 dự án, bố trí nhà ở cho 213 hộ dân ở các bản: có nguy cơ cao thuộc các xã Chiềng San, Chiềng Lao, Ngọc Chiến với tổng mức đầu tư hơn 98 tỷ đồng. Hiện, các nhà thầu, đơn vị thi công tập trung nhân lực, máy móc để đảm bảo tiến độ theo kế hoạch đã đề ra.
Đầu tư hạ tầng gắn với hỗ trợ sản xuất
Theo Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) tỉnh Sơn La, thực hiện Quy hoạch Bố trí sắp xếp, ổn định dân cư trên địa bàn tỉnh đến năm 2020, định hướng đến năm 2025, đến nay, tỉnh đã triển khai bố trí sắp xếp ổn định 171 điểm dân cư với 4.705 hộ. Trong đó, ổn định tại chỗ 1.395 hộ, di chuyển 3.310 hộ. Song song với công tác quy hoạch, sắp xếp, ổn định dân cư, tỉnh cũng quan tâm đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng gắn với hỗ trợ sản xuất để người dân phát triển kinh tế - xã hội, ổn định cuộc sống.
Nhằm giảm thiểu đến mức thấp nhất những ảnh hưởng do thiên tai, lũ lụt, sạt lở đất, UBND tỉnh Sơn La đã giao UBND các huyện, thành phố theo dõi chặt chẽ diễn biến mưa lũ chủ động chỉ đạo triển khai ứng phó kịp thời, hiệu quả. Với các khu vực đã phát hiện nguy cơ sạt lở, lũ quét, các ngành chức năng kiên quyết di dời người, tài sản ra khỏi khu vực nguy hiểm; xây dựng các phương án đảm bảo an toàn tính mạng, hạn chế thiệt hại về người, tài sản của Nhân dân, không để bị động, bất ngờ.
Đồng thời, tỉnh triển khai lực lượng xung kích kiểm tra, rà soát các khu dân cư ven sông, suối, khu vực thấp trũng để chủ động tổ chức di dời, sơ tán người dân khỏi khu vực có nguy cơ cao xảy ra ngập lụt sâu, lũ quét, sạt lở đất. Hỗ trợ lương thực, nhu yếu phẩm, chỗ ở theo quy định để ổn định đời sống các hộ dân bị mất nhà do sạt lở, lũ quét, không để người dân thiếu đói, không có chỗ ở.
Các ngành, các địa phương tiếp tục rà soát kỹ, phát hiện kịp thời khu vực có nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở, nhất là các khu vực có dân cư, trường học, công sở, nhà máy… Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn, nâng cao nhận thức để người dân biết về nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở, hướng dẫn kỹ năng để người dân chủ động ứng phó.
Thực hiện Quy hoạch Bố trí sắp xếp, ổn định dân cư trên địa bàn tỉnh Sơn La đến năm 2020, định hướng đến năm 2025, Sơn La đã triển khai bố trí sắp xếp ổn định 171 điểm dân cư với 4.705 hộ. Trong đó, ổn định tại chỗ 1.395 hộ, di chuyển 3.310 hộ. Song song với công tác quy hoạch, sắp xếp, ổn định dân cư, tỉnh cũng quan tâm đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, hỗ trợ người dân phát triển kinh tế xã hội để sớm ổn định đời sống, sản xuất.