Diễn biến phức tạp
Theo báo cáo của UBDT, trong 6 tháng qua, tội phạm ma túy trong vùng đồng bào DTTS vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Lợi nhuận từ buôn bán ma túy mang lại, cũng là một trong những lý do làm “mờ mắt” các đối tượng. Trong khi đó, do trình độ nhận thức hạn chế, đặc biệt là đời sống của đồng bào nhiều nơi còn khó khăn, nên dễ bị lợi dụng vào các hoạt động mua bán, vận chuyển và sử dụng ma túy .
6 tháng đầu năm 2021, các lực lượng chức năng tại nhiều địa phương đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, với số lượng rất lớn. Đặc biệt, một số vụ do người DTTS tham gia.
Điển hình như vào hồi 4h ngày 22/6/2021, tại xã Phì Nhừ, huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên, Công an huyện Điện Biên Đông phối hợp cùng Công an, BĐBP và Hải quan Điện Biên triệt phá thành công Chuyên án 621D, bắt giữ Lầu A Di, SN 1984, ngụ xã Xa Dung, huyện Điện Biên, thu giữ 78 bánh heroine.
Trước đó (ngày 19/6/2021), BĐBP Nghệ An phối hợp cùng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Nậm Cắn, Cục Phòng chống ma túy và tội phạm (Bộ Tư lệnh BĐBP) đã bắt quả tang đối tượng Thò Bá Tồng, SN 1998, ngụ tại xã Tri Lễ, huyện Quế Phong về hành vi vận chuyển trái phép các chất ma túy. Tang vật thu giữ tại chỗ 1 bánh heroine và 18.000 viên ma túy tổng hợp.
Theo đánh giá của cơ quan chức năng, vùng đồng bào DTTS&MN có địa hình phức tạp, giao thông khó khăn, trình độ nhận thức của đồng bào DTTS không đồng đều, phong tục tập quán ở một số nơi còn lạc hậu, do vậy, công tác đấu tranh phòng chống ma túy trên địa bàn vùng DTTS gặp không ít một số khó khăn.
Bên cạnh đó, tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến công tác tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS&MN trong phòng, chống tội phạm ma túy; Công tác phối hợp giữa các ngành ở một số địa phương chưa chặt chẽ; công tác kiểm tra ở cơ sở chưa được thường xuyên.
Tuy nhiên, từ thực tế cho thấy, nếu làm tốt công tác tuyên truyền gắn với phát triển kinh tế, thì tình trạng tội phạm ma tuý trong vùng DTTS và miền núi sẽ được hạn chế, đẩy lùi.
Tăng cường tuyên truyền, tạo sinh kế cho người dân
Ghi nhận tại Sơn La, những năm qua, thông qua công tác tuyên truyển, vận động, Nhân dân bản Cang, xã Nậm Lạnh, huyện Sốp Cộp (Sơn La) đã chung tay cùng các lực lượng chức năng như Bộ đội biên phòng, Công an đẩy mạnh phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Quần chúng đã cung cấp 37 tin có giá trị liên quan đến tình hình tội phạm và tội phạm ma túy.
Anh Vì Văn Khởi, ngụ tại bản Cang, xã Nậm Lạnh cho biết: Là bản giáp biên giới, Nhân dân trong bản thường xuyên được BĐBP, Công an xã tuyên truyền, vận động về những tác hại của ma túy. Nhận thức của người dân được nâng lên nhiều so với trước đây, từ đó bà con đề cao cảnh giác với ma túy và tội phạm ma túy.
Qua các nguồn tin từ quần chúng Nhân dân, Đồn BP Nậm Lạnh (BĐBP Sơn La) đã phối hợp với Công an huyện Sốp Cộp, Công an các xã bắt giữ xử lý 2 vụ, với 2 đối tượng, thu giữ 2 bánh heroine và các tang vật có liên quan.
Đồng thời, cùng với việc đẩy mạnh tuyên truyền, việc giúp người dân phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo, cũng là giải pháp quan trọng trong phòng chống đẩy lùi ma tuý.
Như ở xã Hang Kia, huyện Mai Châu (Hòa Bình), từng nổi tiếng là “điểm nóng” về tội phạm ma túy trên tuyến Tây Bắc, nhưng vài năm gần đây, cuộc sống của đồng bào dân tộc Mông ở Hang Kia đã có nhiều đổi thay, tội phạm, tệ nạn ma túy dần bị đẩy lùi. Sự chuyển biến đó có được, là nhờ nỗ lực vào cuộc của cả hệ thống chính trị, với nhiều giải pháp. Trong đó, có nỗ lực hiệu quả giúp người dân phát triển kinh tế, đẩy lùi đói nghèo.
Để tạo điều kiện cho người dân phát triển kinh tế, tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng gắn với phát triển du lịch sinh thái bền vững, chính quyền xã Hang Kia đã phối hợp với Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Hang Kia - Pà Cò thực hiện giao khoán bảo vệ rừng.
Là một trong những hộ dân đầu tiên ở Hang Kia nhận quản lý, bảo vệ khu rừng nguyên sinh phía sau nhà, ông Khà A Lứ đã chủ động bảo vệ rừng bằng cách đến từng nhà, gặp từng người trong bản, nói cho bà con hiểu để không chặt phá rừng.
Được chính quyền xã và Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Hang Kia - Pà Cò gợi ý phương án làm du lịch sinh thái, vợ chồng ông Lứ đã biến khu rừng nguyên sinh thành điểm du lịch sinh thái. Ngoài ra, gia đình ông Lứ còn làm thêm các dịch vụ ẩm thực dân tộc như: Gà nướng, lợn bản, xôi nếp nương... để phục vụ du khách khi tham quan rừng. Bình quân mỗi tháng, điểm du lịch của gia đình ông Khà A Lứ đón tiếp hàng trăm lượt khách đến tham quan, trải nghiệm, đồng thời tạo việc làm cho hằng chục lao động địa phương.
"Để tăng cường công tác phòng chống ma tuý hiệu quả trong vùng đồng bào DTTS và miền núi, Ủy ban Dân tộc đang tiếp tục chỉ đạo cơ quan làm công tác dân tộc các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng chống ma túy, chống trồng cây chứa chất ma túy gắn với phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo và xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư...; lồng ghép tổ chức tập huấn công tác phòng, chống ma túy cho đồng bào DTTS, Người có uy tín, trưởng thôn, bản và cán bộ làm công tác dân tộc...", ông Ngô Quang Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền, Ủy ban Dân tộc thông tin