Tuy cũ mà mới

Gần đây, bên cạnh sự phát triển rầm rộ của nhạc trẻ thì xu hướng quay về nghe lại những bản nhạc một thời ghi dấu cũng được nhiều khán giả lựa chọn. Để đáp ứng nhu cầu ấy, nhiều nghệ sĩ liên tục cho ra đời các sản phẩm âm nhạc, cover lại các ca khúc cũ được yêu thích, dĩ nhiên có sự làm mới, làm lạ để tạo dấu ấn riêng, gây ấn tượng nhất là dòng nhạc Trịnh.

Mới đây nhất, phải kể đến dự án của Universal Music Vietnam về EP GenZ & Trịnh. Đây là dự án của các nghệ sĩ thuộc “thế hệ Z” như Mỹ Anh, Juky San, Kiên Trịnh, Hoàng Duyên, Obito và Hoàng Dũng, dự định sẽ phát hành trên nhiều nền tảng nghe nhạc thời gian tới. EP GenZ & Trịnh được lấy cảm hứng từ hai bộ phim Trịnh Công Sơn và Em và Trịnh. Đại diện nhóm sản xuất cho biết, bên cạnh việc sáng tạo âm nhạc giữa phong cách chủ đạo là jazz swing và RnB, kết hợp với chút lãng đãng hoài niệm của nhạc lofi thì nhóm đã phát hiện ra một sự trùng hợp thú vị trong thời gian thực hiện dự án: Các ca khúc trong EP đa số được sáng tác trong khoảng thời gian Trịnh Công Sơn đang nhìn cuộc đời bằng con mắt của một chàng trai tuổi trẻ, rực cháy khao khát yêu và được yêu; và các nghệ sĩ tham gia góp giọng trong EP hiện cũng đang ở đúng lứa tuổi như Trịnh Công Sơn ngày đó. Do vậy, có thể xem EP GenZ & Trịnh như một tiếng lòng chung của người trẻ ở hai thế hệ, thời đại cách biệt nhau gần nửa thế kỷ.

Thật vậy, Hoàng Dũng đã làm khán giả ngây ngất với cách hát trữ tình và bản phối dịu dàng tạo ra phiên bản Nắng thủy tinh tinh khôi như mối tình 37 năm giữa Trịnh Công Sơn và “nàng thơ” của mình. Hát Nắng thủy tinh, Hoàng Dũng không bị áp lực bởi các ca sĩ đi trước, anh chọn cách hát riêng, mang cái nhìn của người trẻ hiện đại. “Những gì tôi làm còn nhỏ bé, âm nhạc của tôi chưa thể đại diện cho gen Z, nhưng tôi đã hát bằng tất cả sự nghiêm túc và chỉn chu, mong muốn mang nhạc Trịnh đến gần người trẻ hơn”, Hoàng Dũng chia sẻ. Còn ca khúc Nhìn những mùa thu đi thường được biết đến với bầu không khí “liêu trai” qua giọng ca man mác buồn của những nữ nghệ sĩ thế hệ trước. Nhưng với bản phối của Mỹ Anh, đó là nỗi niềm khắc khoải nhưng lại rất đỗi an nhiên. Có thể với giới mộ điệu, phần thể hiện của Mỹ Anh còn thiếu chất từng trải, nhưng đổi lại là sự tươi mới và mãnh liệt của tuổi trẻ.

Nhưng không phải ai cũng làm được

“Sức nóng” của nhạc Trịnh trên các nền tảng mạng xã hội là điều không thể chối cãi, khi có sự cộng hưởng mạnh mẽ từ bộ phim điện ảnh về cuộc đời của cố nhạc sĩ tài hoa này. Cụ thể, các video nghệ sĩ trẻ hát nhạc Trịnh trên YouTube được khán giả hưởng ứng với lượt xem cao ngất ngưởng; Google Trend ghi nhận loạt từ khóa “Trịnh Công Sơn”, “Em và Trịnh”... tăng đột biến thời gian qua.

Phải khẳng định rằng, nhạc Trịnh là một di sản văn hóa quý giá cần được giữ gìn, thế nhưng không phải nghệ sĩ nào cũng dám thử sức với dòng nhạc “nặng ký” này. Trước đó, Hoàng Trang từng là cái tên gây bão khi clip Ta thấy gì đêm nay của cô được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội và tạo được ấn tượng mạnh mẽ với khán giả. Nếu Hoàng Trang nhẹ nhàng thì Hà Lê lại chọn cách tiếp cận nhạc Trịnh theo hướng độc đáo, cá tính hơn. Là một rapper 8X được khán giả biết đến với sở trường hiphop, nhưng giờ đây, anh đã có một hình ảnh khác khi hát Huế - Sài Gòn - Hà Nội hay Ở trọ... theo cách của riêng mình. Và từ đó, phong trào người trẻ hát nhạc Trịnh dần được mở lối và liên tục “làm mưa làm gió” với phong cách mang hơi thở thời đại.

Một người trẻ hát nhạc Trịnh, đó đã là thử thách - nhưng một người trẻ vừa hát nhạc Trịnh lại vừa làm mới nó, có lẽ nên gọi đó là sự liều lĩnh. Việc khán giả nhận xét khắt khe hơn là điều khó tránh khỏi, nhưng biến bài hát nổi tiếng cũ thành mới bằng tư duy âm nhạc hiện đại là cách làm khôn ngoan của các nghệ sĩ trẻ. Tuy nhiên, tạo dựng “dung mạo” mới cũng gặp không ít thất bại bởi sự “méo mó”, phản cảm hoặc không phù hợp… Bởi vậy, làm mới như thế nào là một câu chuyện phải cân nhắc. Với giọng hát nhẹ tênh tràn đầy cảm xúc, Hoàng Duyên như khoác lên Mưa hồng chiếc áo mới êm ái, nhẹ nhàng nhưng vẫn đủ để diễn tả cái tương tư của chàng Trịnh cho một cuộc tình khó quên, thế nhưng cô nàng vẫn nhận lại nhiều ý kiến trái chiều từ khán giả, khi có người cho rằng cô hát chưa “đời”. Giọng ca 9X cho hay: “Tôi cố gắng hết sức có thể cho sản phẩm này. Khán giả có thể có nhiều luồng ý kiến và tôi rất cảm ơn những ý kiến của họ. Nhạc Trịnh vốn ăn sâu vào tâm trí của nhiều thế hệ khán giả, tôi tôn trọng giá trị ấy nhưng cũng sẽ “thổi” vào cách hát của thế hệ Gen Z”.

Nhạc Trịnh không phải ai cũng hát được và càng không phải ai cũng dám hát. Nó đã là “mặc nhiên” trong đời sống và tiềm thức của nhiều thế hệ với quan niệm chỉ giọng ca của Khánh Ly, Hồng Nhung… mới làm cho nhạc Trịnh thăng hoa. Thế nhưng, phải dành lời khen cho các ca sĩ trẻ, khi họ đã mạnh dạn tìm hướng đi mới để những triết lý nhân sinh trong âm nhạc Trịnh Công Sơn vẫn vẹn nguyên nhưng được truyền tải theo một cách rất trẻ trung, hiện đại và gần gũi./.