Trách nhiệm với cộng đồng
Trong chuyến công tác tại xã Mỏ Vàng, chúng tôi được ông Đặng Tòn Lây, Phó Chủ tịch UBND xã giới thiệu về con đường “trong mơ” sắp thành hiện thực của người dân trong xã. Con đường dài hơn 5km, rộng 4,5 mét, nối liền và rút ngắn khoảng cách từ xã Mỏ Vàng sang xã Viễn Sơn, giải tỏa thế cô lập của hơn 80 hộ đồng bào Mông ở giữa lòng hồ.
Để làm được con đường, các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận, trong đó có vai trò ông Phùng Vinh Minh, Người có uy tín thôn Trung Tâm, đã có nhiều cách làm hay, nỗ lực vận động để người dân hiến hơn 40 nghìn mét vuông đất, hàng vạn cây quế lớn nhỏ trị giá hàng tỉ đồng, trong đó, nhiều gia đình là hộ cận nghèo, hộ nghèo, điều kiện kinh tế khó khăn.
Gặp ông Minh tại trụ sở UBND xã, ấn tượng đặc biệt về ông là sự giản dị, có giọng nói to, dõng dạc, đúng khí chất của một tuyên truyền viên. Nói về sự đổi thay trong cuộc sống của người dân, ông Minh chia sẻ, ngày trước thôn Trung Tâm và xã Mỏ Vàng nghèo lắm, tỉ lệ mù chữ cao. Ông chỉ học hết lớp 4 phổ thông và học tiếp bổ túc, gọi là hết lớp 8 đã không có lớp nữa, được coi như người học cao nhất thôn Trung Tâm, xã Mỏ Vàng thời bấy giờ. Thế là ông được mời đi dạy lớp vỡ lòng, khi ấy chỉ mới 17 tuổi.
Vì biết tính toán nên chỉ dạy hơn 1 năm, ông được cử đi học lớp đào tạo kế toán trưởng hợp tác xã (HTX) Mỏ Vàng. Ông làm 1 khóa kế toán, sau đó được tín nhiệm bầu làm Phó Chủ nhiệm và Chủ nhiệm HTX 2 khóa.
Khi ấy, đời sống bà con vô cùng khó khăn, cái ăn cái mặc còn túng thiếu. Với vai trò là Chủ nhiệm HTX, ông đã chỉ đạo mở hai mương dẫn nước tại thôn Khe Hóp và thôn Trung Tâm, mỗi mương dài hơn một cây số, đi qua núi đá để dẫn nước về ruộng.
Nhờ đó, thay vì chỉ trồng được một vụ lúa mà vẫn thiếu nước, người dân đã trồng được 2 vụ lúa và trồng hoa mầu vào vụ đông. Từ đó, đời sống của người dân được cải thiện rõ rệt. Sau hơn 11 năm làm việc ở xã, vì yêu cầu công việc phải có bằng cấp, tổ chức cử ông đi học. Tuy nhiên, ông nhận thấy tuổi đã cao nên xin nghỉ công tác.
Về thôn, ông được tín nhiệm bầu làm Bí thư chi bộ, Người có uy tín thôn Trung Tâm từ năm 2013..., và cho đến nay, ông Minh đang tiếp tục gánh vác vai trò trách nhiệm là Bí thư chi bộ , Người có uy tín của thôn
Làm gương để dân tin làm theo
Ông Minh chia sẻ, để cho người dân tin và làm theo, trước tiên mình phải tiên phong trong phát triển kinh tế. Ông là những người trồng quế đầu tiên ở thôn Trung Tâm, từ những năm 1967. Lúc đó, quế giống rất hiếm, từ 120 cây ban đầu, đến nay ông đã có hơn 7 héc-ta.
Thời điểm ấy, người dân còn du canh, du cư, cuộc sống không ổn định, nhận thấy trồng quế có hiệu quả, ông đã vận động người dân cùng trồng, tuy nhiên bà con sợ không được giá, trồng không ai mua nên còn dè dặt. Đến những năm 80, khi ông đã thu hoạch quế rất hiệu quả, thì người dân mới học tập trồng theo.
“Trong các cuộc tán chuyện vui, mọi người bảo cứ đi theo ông Minh. Nhà ông ấy có 10 cây thì mình trồng 100 cây, nhà ông ấy có 100 cây mình trồng 1000 cây rồi sẽ theo kịp”. Ông Minh kể chuyện vui về phong trào trồng quế của người dân tại thôn.
Ông Minh phấn khởi nói, nhờ có cây quế mà đời sống bà con được cải thiện rõ rệt. Những nhà xây cứ thế mọc lên, các trang thiết bị như ti vi, tủ lạnh hầu hết đều sắm đủ.
Ông Minh khoe, hiện nay, ngoài thu nhập từ quế, gia đình ông còn có 2 ao cá để phục vụ sinh hoạt gia đình, nếu bán ra mỗi năm cũng thu hơn trăm triệu.
Không chỉ năng động trong phát triển kinh tế, ông Minh còn là người tâm huyết với công tác gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc. Điều ông tự hào nhất là, người Dao đã không còn phân biệt về giới. Trước kia, con dâu phải ngồi xổm khi ngồi với bố chồng; trong bữa ăn phụ nữ không được ngồi với khách, đến nay, đã ngồi bình đẳng; hay khi gia đình có việc,những gì ngon nhất phải dành tiếp bậc trên, nay không thực hiện nữa, tất cả được tôn trọng như nhau …
Đặc biệt, vấn đề ma chay, cưới hỏi đã có nhiều thay đổi để phù hợp với cuộc sống. Ngày xưa, để cưới vợ phải mất nhiều tiền bạc, nhiều người không lấy được vợ, có những trường hợp nhà nghèo quá, đi ở rể suốt đời không trả được hết nợ; bây giờ nghèo cũng lấy được, không dùng đồng bạc trắng mà chỉ cần một đến hai triệu đồng là xong. Về ma chay, trước kia thường xem ngày đẹp để ra đồng, bây giờ thì người chết không để quá 48 tiếng thì mang chôn...
Hiện nay, ở Mỏ Vàng, đồng bào Dao vẫn giao tiếp bằng tiếng Dao, trẻ em vẫn biết nói tiếng Dao và đặc biệt, người dân vẫn mặc những bộ trang phục Dao truyền thống; khi bố mẹ mất không ăn thịt, chỉ ăn chay.... Đây là nét đẹp trong văn hóa đang được người Dao tiếp tục gìn giữ thực hiện
Khi đề cập đến những phần thưởng mà ông đã đạt được trong hoạt động xã hội, ông Minh chỉ cười nói, sự tin tưởng và yêu mến của người dân đối với ông Phùng Vinh Minh còn ý nghĩa hơn bội phần những bằng khen, giấy khen.