Gieo nguồn vốn, gặt tương lai

Xã Tả Ngài Chồ của huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai là một trong 74 huyện nghèo của cả nước, đời sống của bà con đồng bào Mông vẫn còn muôn vàn khó khăn. Tính đến cuối năm 2022, Tả Ngài Chồ có tới 68% hộ nghèo, 20% hộ cận nghèo, thu nhập bình quân đầu người chỉ 19 triệu đồng/năm. 

Mặc dù còn nhiều khó khăn, song nhìn về tương lai, Chủ tịch UBND xã Sùng Seo Sà vẫn rất lạc quan với mục tiêu sẽ phấn đấu giảm 10% hộ nghèo/năm. “100% người dân trong xã là đồng bào Mông. Trước đây bà còn chăm chỉ nhưng vẫn nghèo khó, chưa có kinh nghiệm kỹ thuật, chưa có vốn, giao thông đi lại khó khăn nên kinh tế chậm phát triển. Nhưng nhờ sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước đầu tư cơ sở hạ tầng nông thôn, hỗ trợ bà con kỹ thuật canh tác, cây giống, phân bón, lại được Ngân hàng CSXH cho vay vốn với lãi suất ưu đãi đã giúp cho bà con trong xã phát triển kinh tế, thoát nghèo nhanh hơn”, ông Sùng Seo Sà chia sẻ.

Hay như gia đình bà Chấu Thị Sáo, sinh năm 1965 ở thôn Tàng Chư Pến, xã Tả Ngài Chồ. Những năm trước, vợ chồng bà và 5 đứa con còn nhỏ chỉ trông chờ vào ruộng ngô, cây lúa, nên mỗi năm có tới 3 - 4 tháng đều bị đói giáp hạt, phải trông chờ vào sự hỗ trợ lương thực của Nhà nước. Nghèo khó cứ thế mà vây khốn nhiều năm, đến cả ngôi nhà bà đang ở nếu không có Ngân hàng CSXH hỗ trợ cho vay vốn làm nhà thì cũng khó có căn nhà chắc chắn che mưa, chắn gió những năm qua.

Với mong muốn và khát vọng vươn lên thoát nghèo, làm giàu ngay trên chính quê hương mình, bà Sáo đã mạnh dạn vay 50 triệu đồng của Ngân hàng CSXH để đầu tư mua máy cày bừa phát triển ruộng nương, đẩy lùi nghèo khó. Nhờ chịu thương, chịu khó làm ăn mà bà Sáo đã có chút tiền tích lũy, năm 2022, Sáo bà tiếp tục vay thêm 100 triệu đồng từ Ngân hàng CSXH để đầu tư cho con cái học hành, nuôi thêm đàn bò, đàn lợn. Đến nay gia đình bà đã có đàn lợn tới 10 con và 11 con bò. Với nguồn tài sản này cùng ruộng nương được trồng cấy hiệu quả, gia đình bà Sáo đã cơ bản thoát nghèo. 

Theo báo cáo của UBND xã Tả Ngài Chồ, hiện xã có ⅓ số hộ dân (khoảng 200 hộ dân) vay vốn tại Ngân hàng CSXH với tốc độ giảm nghèo khoảng 7% - 8%/năm. Đây cũng là điểm tựa để Chủ tịch UBND xã Sùng Seo Sà tin tưởng sẽ đạt mục tiêu phấn đấu giảm 10% hộ nghèo/năm. Với những nỗ lực đó, chính quyền xã đã đẩy mạnh việc định hướng cho nhân dân phát triển mô hình 1 cây, 1 con chủ lực là chè và lợn đen Tả Ngài Chồ làm kinh tế trọng điểm. Theo đó, tính đến nay, tỷ lệ hộ nghèo của xã chỉ còn 58% và tiếp tục giảm tối thiểu 10%/năm trong các năm tiếp theo.

 “Tài Ngải Chồ giờ không còn hộ đói, chỉ còn hộ nghèo thôi”, Chủ tịch xã Sùng Seo Sà vui vẻ nói.

Đó chỉ là một trong những kết quả mà Ngân hàng CSXH đã đạt được trên hành trình cung ứng tín dụng chính sách, phát triển kinh tế gắn với giảm nghèo bền vững, đảm bảo công bằng và an sinh xã hội, “chăm lo các đối tượng yếu thế, không để ai bị bỏ lại phía sau. Từ đó góp phần cùng chính quyền địa phương thu hẹp khoảng cách giàu nghèo giữa các vùng, miền trên cả nước” theo chủ trương, quan điểm nhất quán của Đảng, Nhà nước trong quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

21 năm xây dựng và phát triển

Trải qua 21 năm xây dựng và phát triển, đặc biệt với hơn 9 năm thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, với quyết tâm cao của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương; sự vào cuộc đồng bộ, kịp thời của cả hệ thống chính trị, Ngan hàng CSXH đã triển khai tích cực và đạt được nhiều kết quả quan trọng trong thực thi tín dụng chính sách xã hội. Đó là đã huy động được nguồn vốn lớn, đa dạng; đáp ứng nhu cầu vay vốn của đông đảo người nghèo và các đối tượng chính sách khác ở 100% xã, phường, thị trấn trên cả nước. Trong đó, tập trung ưu tiên cho vay ở các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới..., góp phần tạo việc làm, giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới.

Đặc biệt, Ngân hàng CSXH đã triển khai nhiều mô hình tổ chức, phương thức hoạt động, phương thức cho vay đặc thù, hiệu quả, phù hợp, phát huy được vai trò và sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị, qua đó góp phần tạo được lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và hoạt động của NHCSXH. Không chỉ có vậy, chính quyền cơ sở cũng có điều kiện tiếp xúc nhiều hơn với người dân, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, kịp thời giải quyết những vướng mắc, khó khăn của người dân, góp phần củng cố hệ thống chính trị cơ sở, giữ vững ổn định an ninh, trật tự và an toàn xã hội tại địa phương, đặc biệt ở khu vực nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.

Theo đó, nguồn vốn ủy thác từ ngân sách địa phương sang Ngân hàng CSXH đến nay đã đạt trên 35 nghìn tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 10,6%/tổng nguồn vốn của NHCSXH, tăng hơn 31 nghìn tỷ đồng so với trước khi có Chỉ thị số 40-CT/TW. Hiện nay, 100% đơn vị cấp tỉnh, cấp huyện đã cân đối, ủy thác vốn ngân sách địa phương sang Ngân hàng CSXH để bổ sung nguồn vốn cho vay, đưa tổng nguồn vốn thực hiện của Ngân hàng CSXH đến 30/9/2023 đạt 333 nghìn tỷ đồng, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách đạt 310 nghìn tỷ đồng.

Tín dụng chính sách xã hội đã góp phần thực hiện 03 chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi nhằm góp phần bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị, trật tự xã hội; góp phần ngăn chặn tệ cho vay nặng lãi ở khu vực nông thôn; góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo trên cả nước: giai đoạn 2001 - 2005 từ 17% xuống 7%; giai đoạn 2005 - 2010 từ 22% xuống 9,45%; giai đoạn 2011 - 2015 từ 14,2% xuống 4,25%; giai đoạn 2016 - 2021 từ 9,88% xuống 2,23%.

Mặc dù tỷ lệ hộ nghèo đã giảm mạnh, nhưng nhiệm vụ của Ngân hàng CSXH hiện tại cũng như trong tương lai không vì thế mà vơi nhẹ các thách thức giảm nghèo bền vững khó khăn, bởi phần lớn nghèo thuộc lõi nghèo, đặc biệt Trung du và miền núi phía Bắc là “lõi nghèo” của cả nước - nơi có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất cả nước (13,4%). Những rủi ro bất định trong phát triển kinh tế đang trở thành thách thức cho công tác giảm nghèo bền vững, đặc biệt là mục tiêu nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và hạnh phúc của nhân dân, đưa Việt Nam trở thành nước thu nhập cao vào năm 2045.

Trên chặng đường ấy, không chỉ những nỗ lực của Ngân hàng CSXH, mà cần có sự chung tay hơn nữa của cả hệ thống chính trị, cũng như xem xét, giải quyết hợp lý, kịp thời các đề xuất, kiến nghị của Ngân hàng CSXH đề xuất với Quốc hội, Chính phủ tạo điều kiện cho NHCSXH phát huy vai trò của NHCSXH là ngân hàng chủ lực trong triển khai, thực hiện có hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách xã hội cho vay người nghèo và các đối tượng chính sách khác; góp phần cụ thể hoá và làm sâu sắc hơn một chính sách nhân văn thưc hiện chủ trương lớn, nhất quán của Đảng và Nhà nước ta về: “Tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng bước đi, từng chính sách và trong suốt quá trình phát triển”.