Theo phản ánh của người dân các xã Tân Thành, Xuân Thắng, Lương Sơn, huyện Thường Xuân (Thanh Hóa), trước kia do thiếu thiết bị đo đạc nên việc chính quyền giao đất cho các hộ dân không được chính xác, dẫn đến giao đất chồng chéo. Việc này khiến nhiều hộ có Giấy CNQSDĐ thì không có đất, hộ có đất thì không có sổ, diện tích đất không đúng hiện trạng sử dụng gây ra nhiều tranh chấp phức tạp.

Do vậy, người dân tại các địa phương có nhu cầu đo đạc, cấp đổi, cấp mới lại Giấy CNQSDĐ. Tháng 12/2018, UBND huyện Thường Xuân phê duyệt phương án đo đạc, cấp đổi, tách sổ cho các nhóm hộ trên địa bàn xã Tân Thành. UBND xã này đã ký hợp đồng giao trọn gói cho Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại An Tín để đo đạc, tư vấn, cấp đổi Giấy CNQSDĐ cho các hộ dân.

Theo hợp đồng, kinh phí thực hiện khoảng 838,9 triệu đồng/1679,9ha. Đây là số tiền từ đóng góp của các hộ dân, tính trung bình 500.000 đồng/ha. Dự kiến việc cấp Giấy CNQSDĐ, phải được triển khai trong thời hạn hợp đồng 12 tháng (tính từ tháng 12/2018) nhưng đến nay việc thực hiện tiến độ bị chậm.

Theo UBND xã Tân Thành, tính đến tháng 5/2020, có 782 hồ sơ được nộp về phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện Thường Xuân đề nghị xem xét cấp giấy. Cho đến nay, mới có 2 hộ được cấp tách và 57 trường hợp cấp đổi, cấp lại, tặng cho và chuyển nhượng.

Hiện nay còn 30 nhóm hộ xin cấp tách cho 96 hộ và 8 trường hợp xin cấp đổi lại đã hoàn thành đủ hồ sơ nộp về Phòng TN&MT huyện. Nhưng 10 tháng trôi qua chưa được thẩm định.

"Chúng tôi đã nộp tiền từ lâu, chờ mãi chưa thấy có thông tin gì, sổ cũ xã đã thu hồi thì chưa trả lại, sổ mới thì chưa được cấp. Không có sổ chúng tôi muốn vay vốn làm ăn cũng không được, rất sốt ruột", ông Lê Duy Nam, người dân thôn Thành Lai, xã Tân Thành nói.

Ông Cầm Thanh Xứng, Chủ tịch UBND xã Tân Thành cho biết, nhiều hồ sơ xã gửi lên chưa được huyện thẩm định, xem xét cấp giấy khiến người dân bức xúc, mất tin tưởng vào sự lãnh đạo, điều hành của xã. Theo ông, các hộ dân có ý kiến đòi xã trả lại kinh phí đo đạc, kinh phí làm hồ sơ. Điều này khiến xã đang rất lúng túng trong việc giải quyết.

“Chúng tôi đã rất tích cực phối hợp cùng phòng, ban của huyện để khắc phục, bổ sung kịp thời nhưng việc thẩm định của huyện quá lâu", ông Xứng nói.

Chủ tịch xã này cũng cho hay, hiện xã Tân Thành đang còn trên 600 trường hợp đang tiếp tục bổ sung hồ sơ xin cấp giấy, nếu với tiến độ chậm như vậy thì khả năng hết cả nhiệm kỳ tới xã cũng không hoàn thành mục tiêu và nhiệm vụ.

Tương tự, tại xã Xuân Thắng, UBND xã này ký hợp đồng giao phó toàn bộ cho Công ty CP Đầu tư và phát triển Cường An Phát.

Đơn vị này chịu trách nhiệm lo trọn gói tư vấn đo đạc, lập bản đồ, lập hồ sơ địa chính, cấp Giấy CNQSDĐ lâm nghiệp cho 809ha diện tích. Tổng kinh phí thực hiện là 518,3 triệu đồng, tính trung bình khoảng 450.000 đồng/ha. Toàn bộ kinh phí cũng đều do người dân đóng góp.

Ông Hoàng Trọng Lưu, Chủ tịch UBND xã Xuân Thắng cho biết, thời hạn thực hiện theo hợp đồng là 12 tháng, nhưng tính đến nay đã gần 2 năm, kể từ thời điểm triển khai tháng 9/2019, chưa một hộ dân nào của xã được tách sổ trong số 27 hồ sơ đã gửi đi.

Theo ông, dù chưa hoàn thiện hợp đồng, nhưng mới đây, phía công ty tư vấn trên yêu cầu tăng giá hợp đồng với điều kiện, áp dụng theo quy định 20 ngày 8/5/2020 của UBND tỉnh Thanh Hóa về việc áp dụng đơn giá dịch công trong lĩnh vực đất đai. Cụ thể, đơn vị này yêu cầu, thay vì giá 450.000 đồng/ha như trước đây thì giờ tăng lên 5.400.000 đồng/ha.

"Chúng tôi nhiều lần liên hệ phía công ty để giải quyết dứt điểm nhưng chưa được. Nếu theo mức giá mới, thì người dân sẽ chịu thiệt thòi khi phải nộp thêm số tiền lớn. Trong khi bà con trong xã vẫn còn nhiều khó khăn. Sắp tới, chúng tôi sẽ họp bàn lại với công ty để có phương án giải quyết", ông Lưu nói….

Trao đổi về việc chậm trễ trong cấp giấy CNQSDĐ cho người dân, ông Đỗ Đình Minh, Trưởng phòng TN&MT huyện Thường Xuân (Thanh Hóa) cho biết, nguyên nhân chậm trễ do qua quá trình kiểm tra, do một số hồ sơ chưa đảm bảo về trình tự, thủ tục, nội dung thông tin thể hiện qua hồ sơ chưa chính xác, thống nhất, chưa đủ cơ sở để phòng tham mưu cho UBND huyện cấp đổi, tách bìa đất lâm nghiệp cho người dân.

Các sai sót trong hồ sơ chủ yếu thể hiện ở việc không đúng nguồn gốc đất và nhóm hộ hay các điểm giáp ranh… Để giải quyết các tồn đọng, Phòng TN&MT đã đề nghị UBND các xã phối hợp với đơn vị tư vấn, khẩn trương hoàn thiện hồ sơ để gửi về huyện chậm nhất đến ngày 25/7. Tuy nhiên đến nay, đơn vị vẫn chưa thực hiện được?!

Có thể thấy, với việc chậm trễ của các bên liên quan trong cấp Giấy CNQSDĐ cho người dân, không hiểu quả bóng trách nhiệm sẽ tiếp tục đẩy qua đẩy lại tới bao giờ nếu như trách nhiệm của mỗi bên không được làm rõ!.