Quyết liệt từ cơ sở

Nhằm thăm hỏi, động viên, tăng cường công tác kiểm tra, tháo gỡ khó khăn, nắm tình hình vùng đồng bào DTTS và miền núi, tình hình thực hiện công tác dân tộc, triển khai chính sách dân tộc tại cơ sở, trong 6 tháng đầu năm 2024, với vai trò là cơ quan quản lý Nhà nước về công tác dân tộc, UBDT đã tổ chức nhiều đoàn công tác do Lãnh đạo UBDT làm trưởng đoàn đi công tác tại cơ sở. Từ mảnh đất miền Tây Nam Bộ, Tây Nguyên, dọc dài Tây Duyên hải miền Trung… đến các tỉnh miền núi phía Bắc. Sự ấm no, trù phú hiện hữu trên những bản làng, phum sóc vùng đồng bào DTTS là minh chứng rõ nét nhất của chính sách dân tộc đã và đang phát huy hiệu quả trong thực tiễn.

Trong những chuyến công tác về cơ sở, lãnh đạo UBDT luôn nhấn mạnh những yêu cầu đặt ra đối với công tác dân tộc trong tình hình mới, đề nghị địa phương nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực dân tộc; tăng cường sự phối hợp trong thực hiện công tác dân tộc; huy động có hiệu quả sự tham gia của lực lượng Người có uy tín trong cộng đồng; củng cố, nâng cao chất lượng nguồn cán bộ làm công tác dân tộc…

Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh, lãnh đạo các địa phương cần quan tâm đến công tác tuyên truyền, vận động người dân thay đổi cách làm, tổ chức lại sản xuất; tạo sinh kế bền vững, cải thiện thu nhập cho người dân; quan tâm đến việc học tập của con em đồng bào DTTS; giữ gìn giá trị văn hóa tốt đẹp, các phong tục, tập quán, tín ngưỡng của đồng bào DTTS, phát triển du lịch, dịch vụ… Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh luôn khẳng định việc phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, lấy người dân làm trung tâm là quan trọng, đích đến của việc triển khai thực hiện chính sách dân tộc.

Nhiệm vụ chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào DTTS, được ngành công tác dân tộc quan tâm, cũng đã có những dấu ấn rõ rét. Nổi bật là các hoạt động thăm hỏi, tặng quà đồng bào DTTS nhân dịp lễ, Tết. Đồng thời, quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, nhất là vùng bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu bằng nhiều hoạt động thiết thực…

Dấu ấn đọng lại của những chuyến công tác về cơ sở không chỉ đong đếm được bằng những cuộc làm việc, những món quà mang đến đồng bào DTTS trong những ngày lễ, Tết, những lời động viên được chuyển đến cán bộ, Nhân dân mà hơn hết là những dấu ấn đọng lại, là tình người vẫn luôn hiện hữu và ấm áp. Những nụ cười, những lời động viên, những cái nắm tay của các đồng chí lãnh đạo UBDT đã tiếp thêm động lực, “truyền lửa” niềm tin cho cán bộ làm công tác dân tộc và đồng bào DTTS ở mọi miền đất nước.

Nhiều dấu ấn nổi bật

Có thể khẳng định rằng, trong 6 tháng đầu năm 2024, công tác dân tộc được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và cả hệ thống chính trị các cấp quan tâm chỉ đạo, triển khai thực hiện; Nhân dân và cộng đồng xã hội ủng hộ. Đặc biệt là sự nỗ lực vươn lên của đồng bào DTTS… tất cả đã tạo động lực quan trọng trong triển khai thực hiện chính sách dân tộc.

Dấu ấn nổi bật trong thực hiện công tác dân tộc 6 tháng đầu năm 2024, đó là việc xây dựng, hoàn thiện thể chế, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện các chính sách dân tộc, trọng tâm là Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719). Nhờ sự sát sao, quyết liệt, tính đến 30/6/2024, luỹ kế giải ngân vốn đầu tư công của Chương trình MTQG 1719 đạt khoảng 19.726,569 tỷ đồng, đạt 84% kế hoạch (cao hơn so với tỷ lệ giải ngân bình quân các Chương trình MTQG đạt 76% kế hoạch).

Các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi đã tập trung thực hiện chính sách dân tộc, giảm nghèo vùng đồng bào DTTS. Theo thống kê (số liệu đến hết ngày 30/6/2024), có 35 tỉnh, thành phố có chính sách đặc thù với tổng số 112 chương trình, chính sách đặc thù nhằm thực hiện các mục tiêu giảm nghèo bền vững trên địa bàn, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống của đồng bào DTTS.

Cũng trong 6 tháng đầu năm 2024, UBDT đã chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương hoàn thành công tác tổ chức Đại hội Đại biểu các DTTS cấp huyện lần thứ IV năm 2024. Dự kiến đến hết tháng 9 sẽ cơ bản hoàn thành công tác tổ chức Đại hội Đại biểu các DTTS cấp tỉnh lần thứ IV năm 2024 của các địa phương.

Việc thực hiện nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao UBDT trên hệ thống cơ sở dữ liệu Chính phủ đạt kết quả tốt. Theo Báo cáo số 2972/BC-VPCP ngày 03/5/2024 của Văn phòng Chính phủ, UBDT là một trong số các bộ, cơ quan được đánh giá là điển hình trong việc thực hiện Quy chế làm việc của Chính phủ.

Bên cạnh đó, công tác thông tin, tuyên truyền, chuyển đổi số và phổ biến giáo dục pháp luật cho đồng bào DTTS được tăng cường; hợp tác quốc tế về công tác dân tộc tiếp tục được đẩy mạnh. Việc kiện toàn, tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc, năng lực đội ngũ cán bộ từng bước được chú trọng, nâng lên.

Dấu ấn nổi bật từ đầu năm 2024 đến nay, lần đầu tiên ngành công tác dân tộc tổ chức thành lập 6 Cụm thi đua. Quyết định của Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT về việc thành lập các Cụm, Khối thi đua trong lĩnh vực công tác dân tộc được công bố tại Hội nghị toàn quốc sơ kết công tác dân tộc 6 tháng đầu năm 2024; triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2024. Việc thành lập các Cụm, Khối thi đua nhằm phát động phong trào thi đua, tăng cường tình đoàn kết, phổ biến những cách làm hay, nhân rộng các điển hình tiên tiến trong thực hiện công tác dân tộc vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Những kết quả trong thực hiện công tác dân tộc và các chính sách dân tộc 6 tháng đầu năm 2024 đã góp phần quan trọng làm thay đổi bộ mặt vùng đồng bào DTTS và miền núi. Việc giảm tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo đạt mục tiêu của năm và giảm so với cùng kỳ năm trước. Mức sống của người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi được cải thiện, góp phần củng cố và nâng cao lòng tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.

Đẩy nhanh tiến độ thực hiện chính sách dân tộc

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, theo đánh giá của UBDT, vùng DTTS và miền núi vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức cần được tiếp tục giải quyết triệt để, nhất là các vấn đề: Kinh tế chậm phát triển so với tiềm năng của vùng và chưa bền vững; kết cấu hạ tầng thiếu và yếu, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển; đời sống của đồng bào vùng DTTS và miền núi còn nhiều khó khăn; tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo vẫn còn cao; công tác giảm nghèo chưa bền vững; chênh lệch mức sống giữa vùng đồng bào DTTS với mặt bằng chung cả nước chậm được thu hẹp...

6 tháng cuối năm 2024, ngành công tác dân tộc tiếp tục triển khai thực hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các văn bản của Đảng, Nhà nước; Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp của các địa phương vùng DTTS và miền núi về công tác dân tộc. Nhất là triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719 theo đúng thời hạn được giao, đảm bảo chất lượng; tiếp tục rà soát, tham mưu sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế các chương trình, chính sách dân tộc để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của chính sách giai đoạn 2021 - 2030; triển khai thu thập các thông tin dữ liệu của cuộc điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2024 làm cơ sở cho việc xây dựng chính sách dân tộc trong giai đoạn 2026 - 2030 và những năm tiếp theo. Tăng cường công tác theo dõi, nắm tình hình trên địa bàn vùng DTTS và miền núi…

Tại Hội nghị toàn quốc sơ kết công tác dân tộc 6 tháng đầu năm; triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2024, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh đề nghị các bộ, ngành, địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện các chương trình, chính sách dân tộc, trọng tâm là Chương trình MTQG 1719; tiếp tục đổi mới, tăng cường công tác phổ biến giáo dục pháp luật, tuyên truyền chính sách trong vùng đồng bào DTTS, gắn liền với phát huy vai trò của Người có uy tín trong cộng đồng.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh nhấn mạnh, hiện nay UBDT đang phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai cuộc điều tra, thu thập thông tin thực trạng kinh tế - xã hội 53 DTTS trên toàn quốc, đề nghị lãnh đạo các địa phương quan tâm chỉ đạo để việc điều tra đạt được hiệu quả cao nhất, các thông tin chính xác nhất. Đồng thời, đề nghị các địa phương tiến hành tổ chức thành công Đại hội Đại biểu các DTTS cấp tỉnh lần thứ IV năm 2024 trang trọng và ý nghĩa. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cũng đề nghị các Cụm, Khối thi đua cần tăng cường tổ chức và đổi mới các hình thức hoạt động, tạo không khí phấn khởi, thi đua thực hiện tốt nhiệm vụ được giao trong hệ thống cơ quan công tác dân tộc từ Trung ương tới địa phương.