Tham gia Đoàn công tác có đại diện Ban Dân vận Huyện ủy, Phòng Dân tộc, phòng Tư Pháp, Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Kỳ Sơn.

Trong chương trình làm việc, Đoàn công tác đã làm việc với Thường trực Đảng ủy, lãnh đạo UBND, các ban, ngành, đoàn thể và đi giám sát thực tế tại bản Phù Khả 2 thuộc xã Na Ngoi; bản Nậm Càn thuộc xã Nậm Càn. Đợt kiểm tra, giám sát cho thấy, trong những năm qua, công tác chỉ đạo, triển khai thực hiện chính sách pháp luật về phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống (TH&HNCHT) luôn được cấp ủy đảng, chính quyền quan tâm. Bước đầu đã có sự chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của phần lớn cán bộ, đảng viên và nhân dân. Tình trạng TH&HNCHT có xu hướng giảm dần. Cụ thể: từ năm 2020 đến nay chỉ có một cặp vợ chồng kết hôn cận huyết thống. Tại xã Na Ngoi năm 2020 có 45 cặp vợ chồng tảo hôn, năm 2021 giảm xuống còn 30 cặp, 9 tháng đầu năm 2022 giảm xuống còn 14 cặp.

Các ý kiến phát biểu, thảo luận của lãnh đạo chính quyền địa phương và một số già làng, trưởng bản, Người có uy tín đều nhận định, công tác phòng, chống TH&HNCHT trong vùng đồng bào dân tộc Mông ở các xã Na Ngoi, Nậm Càn là việc làm rất khó, cần phải kiên trì và có sự quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị. Do phong tục, tập quán, thói quen, quan niệm dựng vợ, gả chồng theo truyền thống đã ăn sâu trong suy nghĩ của đồng bào; tâm sinh lý của giới trẻ phát triển nhanh, khó kiểm soát, tác động của mạng xã hội…, Nhiều cặp vợ chồng là học sinh tại các trường THCS, THPT tự ý đưa nhau về nhà mà bố mẹ không biết trước. Cá biệt có trường hợp do gia đình ngăn cấm đã dẫn đến hậu quả ngoài ý muốn.

Bên cạnh đó, còn một số tồn tại khác như công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, điều hành của chính quyền có lúc chưa kịp thời; công tác tuyên truyền, vận động chủ yếu triển khai lồng ghép; nội dung phương thức tuyên truyền, vận động chưa đa dạng, không đủ sức thuyết phục, chưa thường xuyên; tình trạng tảo hôn có xu hướng giảm nhưng số lượng còn nhiều, tại xã Nậm Càn có xu hướng gia tăng…

Các ý kiến đều đồng tình và kiến nghị các cấp, các ngành cần tăng cường hơn nữa việc triển khai thực hiện Đề án và các chính sách, pháp luật nhằm phòng, chống TH&HNCHT; đưa công tác phòng, chống TH&HNCHT thành một trong những tiêu chí đánh giá thi đua của các tập thể, cá nhân cán bộ, đảng viên hằng năm; đồng thời xử lý nghiêm minh những trường hợp vi phạm để răn đe.

Để công tác phòng, chống TH&HNCHT đạt được kết quả cao hơn, trong thời gian tới, Đoàn công tác đề nghị cấp ủy Đảng, chính quyền 2 xã nghiêm túc triển khai thực hiện các chính sách pháp luật về hôn nhân và gia đình; các chương trình, kế hoạch của UBND huyện về triển khai thực hiện Đề án giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT trong vùng đồng bào DTTS giai đoạn 2021 - 2025 (giai đoạn II) trên địa bàn huyện Kỳ Sơn; Tổ chức ký cam kết với các gia đình, học sinh, thanh thiếu niên nói không với TH&HNCHT; đưa nội dung phòng, chống TH&HNCHT vào hương ương, quy ước, nội quy của bản, dòng họ…