Qua tìm hiểu được biết, từ năm 2015, huyện Con Cuông cũng đã có đề xuất việc thu hồi một phần diện tích rừng của VQG để giao và cấp lại cho người dân Đan Lai. Nhưng vì nhiều lí do nên vẫn chưa thực hiện được. Và treo “ý tưởng” đó cho mãi đến hôm nay.

Đến nay, từ vướng mắc khi triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719, động thái thu hồi một phần đất của VQG Pù Mát để giao cho dân mới được các đơn vị liên quan quyết liệt triển khai trở lại.

Trao đổi với báo chí, ông Lô Văn Thao, Chủ tịch UBND huyện Con Cuông thông tin: Sau khi được UBND tỉnh giao nhiệm vụ, Sở TN&MT đã lập đề cương dự toán để trích đo, trích lục diện tích đất mà VQG Pù Mát tự nguyện trả lại. Khi có số liệu chính thức, Sở TN&MT sẽ tham mưu UBND tỉnh trình Quốc hội xem xét thu hồi rồi giao lại cho địa phương quản lý. Trên cơ sở này, mới ra quyết định chia đất cho người dân được.

Về khó khăn mà huyện Con Cuông từng phản ánh, đó là thiếu kinh phí trong việc trích đo và cấp GCNQSD đất, ông Thao cho hay, UBND tỉnh cũng đã giao nhiệm vụ cho Sở TN&MT tham mưu thực hiện các bước từ trích đo, trích lục. "Có lẽ kinh phí sẽ do tỉnh chịu. Còn nếu huyện phải chịu khoản kinh phí này thì huyện không kham nổi", Chủ tịch huyện Lô Văn Thao bộc bạch.

Chủ tịch huyện Lô Văn Thao cũng chỉ ra rằng, mỗi ha đất, tính ra trung bình khoảng 3 triệu đồng cho các thủ tục trích đo, trích lục. Đối chiếu với diện tích đất mà VQG Pù Mát trả lại, là một số tiền lớn vượt khả năng của huyện. Khoản kinh phí này, không thể lấy từ nguồn của Chương trình MTQG 1719 vì không có nội dung để chi, mà chỉ có thể lấy từ nguồn ngân sách.

Làm việc với nhiều phòng, ban của huyện Con Cuông, chúng tôi cũng cảm nhận được những trăn trở của chính quyền nơi đây khi người dân Đan Lai ở vùng lõi VQG vẫn chưa được giao đất và cấp GCNQSD đất. Bên cạnh đó, là những quyết tâm, sốt sắng của huyện Con Cuông trong việc phối hợp cùng các sở, ngành liên quan trong trích đo thửa đất, sớm đẩy nhanh tiến độ để giao đất cho dân là hoàn toàn đúng trong bối cảnh hiện nay.

Tuy nhiên, để giao đất ở, đất sản xuất và cấp GCNQSD đất cho dân thì cần hoàn thiện rất nhiều thủ tục, quy trình  nên thời gian để thực hiện sẽ bị kéo dài, trong khi đó, việc triển khai Chương trình MTQG 1719, đến nay sắp kết thúc giai đoạn I. Điều này đồng nghĩa với việc nhiều nội dung của Dự án đầu tư phát triển bền vững người Đan Lai  của Chương trình MTQG 1719 vẫn ở giai đoạn trên giấy.

Theo ý kiến của lãnh đạo huyện Con Cuông, nếu không kịp tiến độ cấp đất ở, đất sản xuất và GCNQSD đất để thực hiện các hạng mục hỗ trợ xây dựng nhà ở, sửa chữa nhà ở, cải tạo ruộng…, thì chúng tôi sẽ làm văn bản xin điều chỉnh thực hiện các nội dung này sang giai đoạn sau để tiến hành cho người dân.

Trở lại câu chuyện nguồn gốc đất ở vùng lõi VQG Pù Mát mà người dân Đan Lai đang sinh sống, canh tác, thì mong muốn lớn nhất của người dân, chính quyền địa phương là  tính pháp lý của thửa đất. Bởi chừng nào, tính hợp pháp của thửa đất chưa đúng và đầy đủ thì chừng đó, nhiều nội dung thuộc Chương trình MTQG 1719 vẫn tiếp tục bị “treo”. 

Có thể nói, để giải quyết được, ngoài thời gian, thì sự quyết liệt chỉ đạo của UBND tỉnh, nhất là công tác kiểm tra, giám sát...; cùng với sự vào cuộc có trách nhiệm của các sở, ngành, đơn vị để giải quyết vướng mắc này cho người Đan Lai, là vô cùng quan trọng.