Theo dõi các kỳ họp Quốc hội, nhiều cử tri vùng đồng bào DTTS bày tỏ vui mừng và rất ấn tượng khi Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, báo cáo tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIV về chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội vùng DTTS và miền núi. Nhiều lời khen của cử tri và các vị đại biểu dành cho sự chuẩn bị công phu, tâm huyết, trách nhiệm của đơn vị tham mưu-cơ quan Ủy ban Dân tộc. Báo cáo ngắn gọn, xúc tích nhưng đã khái quát đầy đủ về kết quả 3 năm thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội vùng DTTS và miền núi. Đồng thời thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Chính phủ đối với công tác dân tộc, sự tâm huyết, sẻ chia đối với đồng bào DTTS.
Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến đã đưa ra nhiều giải pháp như: xây dựng một chương trình tổng thể, chỉ đạo quyết liệt, đầu tư thỏa đáng, có tiêu chí rõ ràng để phát triển vùng DTTS. Đặc biệt cần chú trọng giải pháp “tăng cho vay, giảm cho không”. Triển khai “hỗ trợ có điều kiện”. Các nhóm giải pháp chủ yếu về: Phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ, giao thông kết nối vùng DTTS với vùng phát triển; phát triển giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực; tạo sinh kế, hỗ trợ khởi nghiệp, khởi sự kinh doanh cho đồng bào; tăng cường tuyên truyền vận động để đồng bào tự lực vươn lên; nghiên cứu tích hợp các chính sách để tập trung nguồn lực đầu tư phát triển; hoàn thiện tổ chức bộ máy cơ quan quản lý nhà nước về công tác dân tộc để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
Sau khi Quốc hội xem xét, thảo luận báo cáo, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 74/2018/QH14, trong đó nhấn mạnh giao Chính phủ xây dựng đề án tổng thể đầu tư phát triển kinh tế-xã hội vùng DTTS và miền núi, vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn, trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2019) để thực hiện từ năm 2021. Đây là một thành công lớn của lĩnh vực công tác dân tộc, tạo tiền đề cho sự đổi mới chính sách dân tộc trong thời gian tới.
Cùng với đó, tháng 8/2018, trong phiên chất vấn tại Phiên họp thứ 26 của Ủy ban thường vụ Quốc hội, nhóm vấn đề về thực hiện các chính sách đối với đồng bào DTTS, nhất là đồng bào DTTS rất ít người đã được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến và các thành viên Chính phủ có liên quan trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến đã nhiều lần nói đến từ “day dứt’ khi đói nghèo, thiên tai, dịch bệnh… vẫn đang là thách thức lớn ở vùng DTTS.
Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã khẳng định: phát triển vùng DTTS và miền núi vừa là mục tiêu, vừa là yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ khẳng định: Đảng, Nhà nước sẽ tiếp tục quan tâm, hỗ trợ, đầu tư, phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Niềm vui đối với những người làm công tác dân tộc và đồng bào DTTS có lẽ sẽ trọn vẹn hơn, nếu như có chương trình giám sát tối cao của Quốc hội năm 2019 về việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2011-2018. Bởi đây là 1 trong 4 chương trình giám sát đưa vào đề xuất tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV, nhưng lại không được xem xét. Đây là một điều rất đáng tiếc. Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) từng phân tích trên nghị trường rằng, riêng vấn đề giám sát chính sách dân tộc, chưa có bất kỳ một cuộc giám sát tối cao nào của Quốc hội về vấn đề này. Đồng bào DTTS hiện rất trông chờ vào sự hoạch định chính sách, không chỉ là giải quyết các chính sách lẻ tẻ để khắc phục khó khăn trước mắt mà phải lâu dài, cả về thể chế, nhận thức và hành động.
Có thế nói, bức tranh toàn cảnh của vùng DTTS, miền núi đã được tái hiện rất sinh động tại nghị trường. Những người làm công tác dân tộc và đồng bào DTTS cả nước có quyền tin tưởng và kỳ vọng vào một tương lai tươi sáng hơn cho vùng DTTS và miền núi.
THANH HUYỀN