Trong khuôn khổ chương trình làm việc tại Thuỵ Sĩ, Đoàn công tác đã có 1 cuộc trao đổi ngắn bên lề với Chủ tịch Ủy ban Công ước quốc tế về Xóa bỏ mọi hình thức phân biệt chủng tộc (CERD) và tham dự 7 cuộc làm việc và hội đàm song phương (với Botswana, Georgia, Jamaica, Ban Thư ký Ủy ban Công ước CERD, Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh Liên hợp quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới và các Tổ chức quốc tế khác tại Geneva, Thuỵ Sĩ). Cụ thể như sau:
Tại Văn phòng Cao ủy về Nhân quyền Liên hợp quốc tại Geneva (Thuỵ Sĩ), Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Thông đã có cuộc trao đổi ngắn với bà Shepherd Verene Albertha - Chủ tịch Ủy ban Công ước về những thành tựu của Việt Nam trong thực thi Công ước CERD nhằm bảo đảm quyền con người, quyền công dân, đặc biệt là quyền của người DTTS tại Việt Nam. Thứ trưởng cũng bày tỏ mong muốn Bà Chủ tịch và các thành viên Uỷ ban sớm sắp xếp lịch bảo vệ Báo cáo lần thứ 5 của Việt Nam cũng như sớm gửi danh sách các vấn đề Ủy ban quan tâm.
Bà Shepherd Verene Albertha - Chủ tịch Ủy ban chào mừng Đoàn công tác của Việt Nam và bày tỏ vui mừng trước những thành tựu của Việt Nam trong việc thực thi Công ước CERD. Về lịch bảo vệ của Việt Nam, bà Shepherd Verene Albertha thông tin thêm về việc đã xếp lịch bảo vệ báo cáo quốc gia của Việt Nam dự kiến cuối năm 2023. Danh sách các vấn đề Ủy ban quan tâm sẽ được gửi tới Việt Nam trước 6 tháng so với lịch bảo vệ.
Tại Văn phòng Cao ủy về Nhân quyền Liên hợp quốc tại Geneva, Thuỵ Sĩ, Đoàn đã dự thính các phiên bảo vệ Báo cáo quốc gia của Botswana tại Khóa họp thứ 108 của Ủy ban Công ước CERD. Tại các phiên họp, Đoàn Chủ tịch và các thành viên tham dự họp đã nêu các vấn đề về công tác giáo dục, tuyên truyền quyền con người cho trẻ em và người đang sinh sống tại Botswana; việc học tiếng mẹ đẻ của người dân thuộc các bộ lạc tại Botswana; kiện toàn hệ thống pháp luật để chống lại phân biệt chủng tộc và hình sự hóa các hành vi phân biệt chủng tộc, hài hòa giữa luật tục của từng địa phương với hệ thống pháp luật chung của quốc gia, các vấn đề về bạo lực và tiếp cận thuốc ART đối với người nhiễm HIV/AID trong các khu tị nạn...
Kết thúc kỳ bảo vệ của Botswana, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Thông chúc mừng Đoàn đã bảo vệ thành công Báo cáo quốc gia. Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Thông đã có cuộc trao đổi với ông Dumezweni Meshack Mthimkhulu, trợ lý Bộ trưởng Bộ các Vấn đề của Chủ tịch nước, Trưởng phái đoàn bảo vệ của Botswana và bà Đại sứ Athaliah Lesiba Molokomme, Trưởng phái đoàn Botswana tại Geneva về một số kinh nghiệm trong quá trình đoàn chuẩn bị bảo vệ, cũng như thông tin ngắn gọn về một số thành tựu của Việt Nam trong việc thực thi Công ước CERD.
Tại Văn phòng Cao ủy về Nhân quyền Liên hợp quốc tại Geneva, Thuỵ Sĩ, đoàn công tác liên bộ, ngành do Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Y Thông làm Trưởng đoàn đã có cuộc làm việc song phương với Ban Thư ký Ủy ban Công ước CERD do ông Marie Joseph Ayissi - Trưởng Ban thư ký làm Trưởng đoàn.
Tại buổi làm việc, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Thông cảm ơn Ông Marie Joseph Ayissi - Trưởng Ban thư ký và các thành viên trong Ban Thư ký của Ủy ban đã sắp xếp thời gian để làm việc với đoàn, cũng như hỗ trợ để đoàn công tác được dự thính các phiên bảo vệ của các quốc gia bạn. Thứ trưởng đã cung cấp một số thành tựu của Việt Nam trong thực thi Công ước CERD nhằm bảo đảm quyền con người, quyền công dân, đặc biệt là quyền của người DTTS tại Việt Nam. Thứ trưởng đề xuất mời Trưởng ban Thư ký sang Việt Nam tập huấn kinh nghiệm bảo vệ Báo cáo quốc gia của Việt Nam. Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Thông cũng bày tỏ mong muốn Ban Thư ký sớm sắp xếp lịch bảo vệ Báo cáo lần thứ 5 của Việt Nam về thực thi Công ước CERD cũng như sớm gửi danh sách các vấn đề Ủy ban quan tâm.
Ông Marie Joseph Ayissi - Trưởng Ban thư ký Ủy ban Công ước CERD chào mừng đoàn công tác của Việt Nam, vui mừng trước những thành tựu của Việt Nam trong việc thực thi Công ước CERD. Về lịch bảo vệ của Việt Nam, ông Marie Joseph Ayissi thông tin thêm về việc đã xếp lịch dự kiến cuối năm 2023. Danh sách các vấn đề Ủy ban quan tâm sẽ được gửi tới Việt Nam trước 6 tháng so với lịch bảo vệ. Đối với đề xuất sang Việt Nam tập huấn kinh nghiệm bảo vệ Báo cáo quốc gia, ông Marie Joseph Ayissi cho biết sẽ nghiên cứu và sắp xếp sau. Hai bên cũng trao đổi về kinh nghiệm chuẩn bị và bảo vệ báo cáo quốc gia.
Tại Phái đoàn thường trực Jamaica bên cạnh Liên hợp quốc tại Geneva, Thuỵ Sĩ, Đoàn công tác liên bộ, ngành do Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Y Thông làm Trưởng đoàn đã có cuộc làm việc song phương với đoàn bảo vệ Báo cáo quốc gia của Jamaica gồm 15 thành viên, do bà Olivia Grange - Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Giới tính, Giải trí và Thể thao Jamaica làm Trưởng đoàn. Tham dự cuộc làm việc, còn có Đại sứ Cheryl Spencer - Trưởng đại diện Phái đoàn Jamaica bên cạnh Liên hợp quốc tại Geneva, Thuỵ Sĩ.
Tại buổi làm việc, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Thông đã cung cấp một số thành tựu của Việt Nam trong thực thi Công ước CERD nhằm bảo đảm quyền con người, quyền công dân, đặc biệt là quyền của người DTTS ở Việt Nam. Hai bên bày tỏ vui mừng trước những thành tựu của mỗi bên trong việc thực thi Công ước CERD và trao đổi về các kinh nghiệm chuẩn bị và bảo vệ báo cáo quốc gia trước Ủy ban Công ước.
Tại Văn phòng Cao ủy về Nhân quyền Liên hợp quốc tại Geneva, Thuỵ Sĩ, Đoàn công tác liên bộ, ngành do Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Y Thông làm Trưởng đoàn đã dự thính các phiên bảo vệ Báo cáo quốc gia của Georgia tại Khóa họp thứ 108 của Ủy ban Công ước CERD.
Tại các phiên họp, Đoàn Chủ tịch và các thành viên tham dự họp đã nêu các vấn đề về công tác giáo dục quyền con người trong các cơ sở giáo dục, quyền về giáo dục đào tạo của người DTTS, vấn đề phân biệt đối xử theo tôn giáo và việc bảo vệ quyền tự do tôn giáo của các nhóm người, thiếu sót khi chưa đưa động cơ phân biệt đối xử vào Bộ luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành…
Kết thúc kỳ bảo vệ của Georgia, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Thông chúc mừng đoàn đã bảo vệ thành công Báo cáo quốc gia. Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Thông đã có cuộc trao đổi ngắn với bà Khatuma Totladze và Ngài Đại sứ Alexander Maisuradze về một số kinh nghiệm trong quá trình đoàn chuẩn bị bảo vệ, cũng như thông tin ngắn gọn về một số thành tựu của Việt Nam trong việc thực thi Công ước CERD.
Cũng trong khuôn khổ chuyến công tác, Đoàn công tác liên bộ, ngành do Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Y Thông làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh Liên hợp quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới, và các Tổ chức quốc tế khác tại Geneva, Thụy Sĩ
Tại buổi làm việc, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Y Thông và Đại sứ, Trưởng Phái đoàn thường trực Lê Thị Tuyết Mai đã trao đổi về việc chuẩn bị bảo vệ Báo cáo CERD lần thứ năm của Việt Nam trước Ủy ban Công ước (dự kiến bảo vệ năm 2023) cũng như sự phối hợp, hỗ trợ của Phái đoàn trước, trong và sau khi bảo vệ chính thức.
Chuyến đi đã để lại nhiều dấu ấn, là cơ hội để Việt Nam tuyên truyền những thành tựu của Đảng và Nhà nước trong việc bảo đảm quyền của người DTTS và người nước ngoài ở Việt Nam, qua đó tranh thủ sự ủng hộ cũng như thiện chí của Ủy ban Công ước CERD, Ban Thư ký Ủy ban và các quốc gia thành viên đang bảo vệ tại Ủy ban đối với Việt Nam. Chuyến công tác đạt được các nội dung và nhiệm vụ đề ra trong việc học tập kinh nghiệm đối thoại và bảo vệ Báo cáo quốc gia; nghiên cứu, phân tích các tình huống tại các phiên bảo vệ của Botswana và Georgia, chia sẻ kinh nghiệm bảo vệ báo cáo với Jamaica; làm việc với Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Geneva nhằm phối hợp, chuẩn bị cho phiên bảo vệ chính thức của Việt Nam tại Ủy ban Công ước CERD (dự kiến năm 2023).