Chia sẻ với Báo Dân tộc và Phát triển, anh A Quân, Trưởng Ban Công tác Mặt trận thôn Đăk Duông, xã Ngọk Wang, huyện Đăk Hà cho rằng: Vì lợi ích chung của bà con và của em gái mình nên mình mới bảo vợ chồng em gái (A Trương và Y Hô) kiên quyết không nhận bò vì bò quá nhỏ so với giá trị thực. Mình nghĩ bà con đã nghèo rồi mà hỗ trợ thế này bà con sẽ nghèo thêm, vì 2 năm sau lấy đâu ra hơn 5,7 triệu để trả lại tiền đối ứng 35%.
Anh Quân kể: Hôm đó tôi không cho em gái nhận bò hỗ trợ thì Chủ tịch xã không hài lòng và nói với tôi rằng, anh làm công tác Mặt trận thôn biết gì mà ý kiến, ý kiến lung tung, có nắm gì đâu mà ý kiến.
Sau khi phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển lên làm việc với bà con trên thôn thì hôm sau Chủ tịch xã có lên nhà mình và căn dặn: Có ai hỏi thì Quân nói là em gái của Quân nhận bò của dự án chứ không phải xã đưa tiền mua bò trong thôn. Có ai lên kiểm tra thì bảo là bò của dự án. Quân bảo bò đó không có số đâu, bò dự án có số. Ổng bảo cứ nói đại là số bị rớt - anh A Quân cho biết thêm.
Theo Quyết định phê duyệt kế hoạch của Dự án Hỗ trợ phát triển sản xuất, đang dạng hoá sinh kế cộng đồng (hỗ trợ bò cái sinh sản) thuộc Tiểu dự án 2, Dự án 3, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 – 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719) trên địa bàn xã Ngọk Wang có 108 hộ được thụ hưởng là hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo. Mỗi hỗ được hỗ trợ 01 con bò cái sinh sản có trọng lượng từ 1,4 đến 1,5 tạ, với tổng kinh phí thực hiện dự án là 1,7 tỷ đồng.
Nhưng đa số người dân khi nhận bò đều cho rằng bò quá nhỏ, không phải bò cái sinh sản như dự án phê duyệt. Anh A Rê, Thôn phó thôn Đăk Duông, xã Ngọk Wang cho biết: Bò này thì giá cao quá, bà con đối ứng nữa thì tội lắm. “Bên cấp bò chắc lời đậm” – anh A Rê nói thêm.
Ông A Son, Thôn trưởng thôn Kon Prông cho biết: Khi họp thôn thì có 25 hộ được nhận hỗ trợ bò, bà con biết đối ứng là hơn 5,7 triệu. Hiện nay các hộ dân nhận bò xong thì ký tên chứ cũng chưa có biên bản. Bò này nuôi thì 2 đến 3 năm mới sinh sản được.
Theo Quyết định phê duyệt kế hoạch của Dự án thì trong vòng 2 năm 108 hộ dân nhận bò sẽ trả lại số tiền đối ứng là hơn 5,7 triệu đồng. Tuy nhiên, với việc hỗ trợ bò nhưng nhận là “bê” này thì người dân sẽ khó có được nguồn thu nhập để trả tiền đối ứng.
Theo ông A Ký, Thôn trưởng thôn Kon Gu 2, xã Ngọc Wang thì thôn có 10 hộ nhận bò, sau khi nhận thì bà con cho rằng nhỏ quá không thể đạt 1,4 đến 1,5 tạ. Ở đây gọi là con bê thôi. Vừa rồi có một con bò của hộ Y Đao bị bệnh tiêu chảy, 2 ngày nay không ăn, và đã chết.
Với những cách làm không phù hợp và không nhận được sự đồng thuận trong Nhân dân khi triển khai Chương trình MTQG 1719 tại xã Ngọk Wang, huyện Đăk Hà. Thiết nghĩ các cơ quan chức năng cần có sự vào cuộc xác minh, kiểm tra để bảo vệ quyền lợi chính đáng của đồng bào DTTS, giúp cho đồng bào DTTS nhận được sự hỗ trợ thực chất, đúng giá trị theo kế hoạch của Dự án đã được phê duyệt.