Dẫn chúng tôi dạo bước trong bản Cu Vai tràn đầy sắc hoa rực rỡ được trồng trước cửa nhà của mỗi hộ dân, anh Mùa A Vàng, Bí thư Chi bộ thôn Cu Vai cho biết: Trước đây, bà con Cu Vai sinh sống ở những nơi có địa hình xen kẽ các khe suối nhỏ, thường xuyên phải đối mặt với những trận lũ quét, sạt lở đất mỗi mùa mưa bão. Chính vì thế, từ năm 2011, xã Xà Hồ đã lên kế hoạch bố trí di chuyển 45 hộ dân đến nơi ở mới an toàn, từ đó hình thành lên bản Cu Vai như hiện nay.

Anh Vàng cho biết thêm: “Cách đây hơn 10 năm, bản cũ bị sạt núi gây nguy hiểm cho cuộc sống của bà con, Nhà nước đã hỗ trợ san gạt mặt bằng, kéo điện lưới quốc gia, đưa nước sạch, cấp đất tái định cư, ai cũng vui mừng. Giờ đây, bà con trong bản đã ổn định cuộc sống, không còn tình trạng di cư tự phát, phá rừng làm nương rẫy như trước”.

Hiện nay, bản Cu Vai có gần 50 hộ với 278 nhân khẩu định canh, định cư xây dựng cuộc sống mới. Bà con dân tộc Mông ở đây còn giữ được nếp sống, phong tục tập quán cổ truyền. 

Được huyện hỗ trợ, hướng dẫn khoa học - kỹ thuật, thâm canh tăng vụ, đồng bào Mông đã biết tăng gia sản xuất, trồng ngô thay lúa nương kém hiệu quả, gieo cấy lúa nước, trồng cây ăn quả, chăn nuôi đại gia súc, gia cầm... Cuộc sống của người dân ở Cu Vai bây giờ khấm khá hơn, không còn lo đói ăn như trước. 

Để thuận tiện cho việc đi lại của bà con, năm 2018, huyện Trạm Tấu đã đầu tư gần 5 tỷ đồng làm tuyến đường từ xã Hát Lừu (Trạm Tấu) đi bản Cu Vai. Đến nay, tuyến đường được thiết kế theo đường cấp A giao thông nông thôn, mặt đường rộng 3m, giúp việc đi lại của người dân thuận tiện hơn rất nhiều. 

Chị Sùng Thị Ca, người dân bản Cu Vai chia sẻ: “Trước đây, chúng tôi chỉ biết làm ruộng nương, vụ được mùa, vụ mất mùa, cuộc sống gặp nhiều khó khăn. Thế nhưng, từ khi được cán bộ huyện Trạm Tấu lên hướng dẫn khoa - kỹ thuật, thâm canh tăng vụ, người dân chúng tôi đã biết tự tăng gia sản xuất, biết trồng ngô thay lúa nương kém hiệu quả, biết trồng lúa nước…”.

Dạo quanh một vòng trong bản Cu Vai, đến thăm một số gia đình, chúng tôi nhận thấy gần như hộ nào cũng có đầy đủ thóc lúa dự trữ xếp ở góc nhà; lợn, gà chạy quanh vườn. Những thửa ruộng, nương ngô phủ kín bản làng. Người dân được sống trong những ngôi nhà rộng rãi, khang trang với hệ thống nước sạch bảo đảm; chuồng trại chăn nuôi trâu, bò, lợn, gà ngăn nắp; khu vực vệ sinh, nhà tiêu sạch sẽ.

Cũng tại đây, điểm trường mầm non được xây dựng kiên cố với đầy đủ trang thiết bị dạy và học. Các em học sinh tiểu học, THCS thì được học bán trú tại trung tâm xã, huyện bằng nguồn kinh phí hỗ trợ của Nhà nước. 

Được biết, chính quyền huyện Trạm Tấu đang nỗ lực khai thác những tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch cộng đồng; thực hiện tốt việc chi trả dịch vụ rừng; hỗ trợ đồng bào đẩy mạnh phát triển chăn nuôi đại gia súc để giúp người dân phát triển kinh tế, xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn, trong đó có người dân ở Cu Vai... 

Những thành quả đạt được trên mọi lĩnh vực kinh tế- xã hội của Cu Vai hôm nay đã minh chứng cho sự thay đổi trong tư duy, cách làm của đồng bào trên con đường phát triển đi lên. Với bước tiến này, tin rằng trong tương lai không xa, Cu Vai sẽ trở thành bản tiêu biểu của xã Xà Hồ.