Dù chỉ cách trung tâm huyện Lang Chánh 10 km, nhưng thôn Thung, xã Đồng Lương, với 57 hộ dân/200 nhân khẩu sinh sống bao đời nay vẫn chưa được sử dụng điện Quốc gia.
Theo người dân, trước đây bà con sử dụng điện năng lượng mặt trời do tổ chức phi chính phủ tài trợ, do sử dụng lâu ngày, nên các thiết bị này không còn khả năng phát điện. Do không có điện lưới nên nhiều người dân chưa được tiếp cận với thông tin đại chúng. Nhiều nhà vẫn phải thắp đèn dầu, đèn bin chạy bằng ắc quy và phải làm hết mọi việc trước khi ánh mặt trời tắt hẳn, nấu cơm phải dùng củi lửa.
Bà Phạm Thị Tấn, cho biết: "Không có điện, cuộc sống của chúng tôi vô cùng thiếu thốn, khổ cực. Nhất là những ngày hè nắng nóng oi bức, có lúc lên tới 40oc, người già và trẻ con bị ốm rất nhiều. Chúng tôi rất mong mỏi, chính quyền quan tâm đầu tư kéo điện về bản để bà con đỡ vất vả".
Được biết, UBND tỉnh Thanh Hoá đã chấp thuận chủ trương đầu tư đường dây và xây dựng 1 trạm biến áp nhằm thay thế nguồn điện mặt trời cho làng Thung. Tuy nhiên đến nay, dự án vẫn chưa được triển khai.
Theo ông Hà Văn Việt - Trưởng phòng Kinh tế hạ tầng huyện Lang Chánh, huyện cũng đã hoàn thành khảo sát thiết kế và hoàn thiện hồ sơ và dự toán, thẩm định; cố gắng thi công dự án trong quý 4/2023.
Tại khu vực mới của bản Mỏ, xã Phú Xuân, huyện Quan Hóa, có 14 hộ dân thuộc diện vùng ngập lòng hồ dự án nhà máy thủy điện Hồi Xuân chuyển lên sinh sống nhiều năm rồi, nhưng hiện cũng chưa được thụ hưởng điện lưới quốc gia, do cột điện quá xa không thể kéo được điện về.
Bà Hà Thị Lưu, bản Mỏ, cho biết, gia đình tôi chuyển lên đây 6 năm nhưng chưa có điện, cuộc sống của người dân gặp rất nhiều khó khăn. Để đó điện, bà con chúng tôi đã góp tiền mua dây, dùng các thân cây tre, gỗ làm cột để kéo điện về dùng tạm.
Tuy nhiên, biện pháp tạm thời này rất tốn kém tiền mua dây do đường xa; đồng thời dây truyền tải nhỏ khiến việc hao hụt điện rất lớn; nguồn điện lại chập chờn, đặc biệt không đảm bảo an toàn.
Người dân đã kiến nghị nhiều lần, nhưng do dự án nhà máy thuỷ điện Hồi Xuân bị chậm tiến độ, nên những cam kết về di chuyển trạm biến áp từ nơi ở cũ, lên nơi ở mới cho bà con vẫn chưa được chủ đầu tư thực hiện.
Ông Lê Công Đức - Phó Giám đốc Điện lực huyện Quan Hóa, Công ty điện lực tỉnh Thanh Hóa (Tổng Công ty Điện Lực miền Bắc) cho rằng: Việc kéo đường dây cũ đến gia đình tương đối dài, chất lượng điện hạn chế và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Đơn vị cũng đã đề nghị Công ty Thủy điện Hồi Xuân sớm có kế hoạch về nguồn vốn di dời đường dây điện cũ lên khu dân cư, để bảo đảm cấp điện cho bà con.
Theo thống kê của Sở Công thương Thanh Hóa, tại khu vực miền núi của Thanh Hóa vẫn còn nhiều hộ gia đình sống tại 15 thôn bản và các cụm dân cư chưa được sử dụng điện lưới quốc gia, chủ yếu tại các huyện Mường Lát, Lang Chánh, Thường Xuân… Đây là những vùng này có địa hình rộng lớn, đèo cao, vực sâu chia cắt, hạ tầng giao thông hạn chế, nhiều thôn bản nằm xa trung tâm, biệt lập trong rừng, khu vực dân cư sinh sống không tập trung.
Việc thiếu điện khiến cho cuộc sống của người dân ở các bản, làng vùng sâu, vùng xa gặp nhiều khó khăn, không nắm bắt được thông tin thời sự, khoa học tiến bộ vào sản xuất, việc học của trẻ em cũng bị ảnh hưởng.
Ông Hoàng Thanh Sơn - Giám đốc Công ty Điện lực tỉnh Thanh Hóa cho biết: Ngành Điện đang tích cực phối hợp với Sở Công Thương và các đơn vị hoàn thành thủ tục trong việc đầu tư các công trình điện. Sau khi Sở Công Thương bàn giao các công trình đã hoàn thành cho ngành điện quản lý, Công ty Điện lực Thanh Hóa sẽ cấp điện cho bà con tại những thôn bản đặc biệt khó khăn này.
Dự kiến cuối năm 2023, Sở Công Thương tỉnh Thanh Hóa sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan để đầu tư các công trình và đóng điện tại các thôn bản chưa có điện còn lại, bà con tại khu vực miền núi Thanh Hóa sẽ sớm được thay đổi cuộc sống./.