Bệnh cháy lá trên cây nhãn

Triệu chứng: Bệnh ban đầu là những chấm nhỏ, ở giữa hoặc đầu lá màu nâu đen, sau vết bệnh lan ra có hình tròn hoặc góc cạnh, lan rộng trên phiến lá tạo thành những mảng cháy màu nâu, trên đó có những đường vân màu nâu xám, nhạt. Hơn nữa, giữa lá và phần xanh của vết bệnh có ranh giới rõ rệt. Đặc biệt, trên vết bệnh lâu ngày có những hạt nhỏ li ti màu đen. Sau đó, lá bị vàng khô và rụng. Tác nhân gây bệnh: nấm Pestalotia paraguariensis.

Biện pháp phòng trừ: Cắt tỉa cành, thu gom và tiêu hủy các lá bị bệnh; Tưới nước, bón phân đầy đủ cho cây, nhất là phân hữu cơ. Cây khỏe sẽ hạn chế bệnh tấn công; Phun thuốc gốc Mancozeb hoặc PROPINEB để phòng và trị bệnh.

Bệnh phấn trắng

Triệu chứng: Hoa nhãn bị xoắn vặn, khô cháy, quả non bị nhiễm bệnh sẽ nhỏ và có màu nâu. Khi bị bện thì vỏ quả bị đóng phấn trắng nhất là ở vùng gần cuống. Quả lớn thường bị thối và chuyển sang màu nâu từ cuống quả, sau đó chuyến sang màu nâu đen và lan dần ra cả quả.

Biện pháp phòng trừ: Quét dọn vườn thông thoáng, ánh sáng xuyên qua được tán lá sẽ hạn chế bệnh. Phun Ridomil hoặc Antracol.

Bệnh thối bông

Triệu chứng: Bệnh thối bông xuất hiện lúc hoa nhãn đãng nở rộ, trên cành hoa có những vết chấm nhỏ bằng đầu kim, có màu nâu đen làm cho hoa bị vàng, sau đó khô và rụng đi. Bệnh phát triển nhiều khi có sương mù hay mưa nhiều, độ ẩm không khí cao.

Biện pháp phòng trừ: Trồng với mật độ thừa, không trồng dầy. Phun thuốc Ridomil hoặc Antracol vào giai đoạn trước khi hoa nở để phòng bệnh.

Đốm mốc xanh, mốc xám trên lá nhãn

Triệu chứng: Trên lá nhãn thường bị các đốm mốc màu xanh, xám kích thước từ 1 – 3mm, phát triển dày đặc trên mặt lá, có thể thấy lấm tấm các ổ nấm đen. Các đốm này có thể là do rêu hay địa y gây ra và thường không gây thiệt hại nhiều. Ở vườn nhãn lâu năm còn thấy trên thân cây có những đốm bệnh trắng loang lỗ như những đồng tiền Tuy bệnh không gây nguy hiểm cho cây nhưng làm cho cây bị suy yếu dần.

Biện pháp phòng trừ: Phun thuốc gốc đồng định kỳ để làm sạch lá.

Bệnh thối rễ

Triệu chứng: Bệnh gây ở rễ và ở cổ rễ. Trên cổ rễ lúc đầu có những đốm nhỏ màu nâu, sau đó chuyển từ màu nâu đen và lan rộng bao quanh phần vỏ cổ rỗ khiến vỏ bị thổi khô, nứt và bong tróc ra để trơ phần gổ bên trong. Nấm có thể ăn sâu vào thân, làm cho thân cây bị khô đen, các rễ phía dưới cũng bị thối đen. Cây mới bị bệnh có biểu hiện sinh trưởng kém, lá bị vàng dán, nếu cây còn nhỏ thi có thể bị chết khô hoàn toàn. Cây bệnh dễ bị đỗ ngã do bộ rễ đã bị hại. Bệnh do nấm Fusarium, hay những nấm đất khác gây ra như Rhizoctonia, Sclerotium.

Biện pháp phòng trừ: Thường xuyên vệ sinh và kiểm tra vườn, phát hiện những cây sinh trưởng kém, kiểm tra cỗ rễ, nếu có dấu hiệu bệnh thì dùng thuốc gốc Metnlnxyl hay Ridomyl Gold để tưới gốc.

Bệnh khô cành

Triệu chứng: Bệnh này chủ yếu gây hại trên cành. Vết bệnh ban đầu có hình bầu dục hoặc hình sợi dài, màu nâu, về sau vết bệnh lan rộng ra và có màu nâu đỏ, hơi lõm vào trong vỏ, trên dó xuất hiện các hạt nhỏ màu đen, đó là các bào tử. Sau một thời gian vết bệnh tiếp tục lây lan quanh cành, vỏ cây bị nứt ra và khô. Bệnh do nấm Phoma sp gây ra.

Biện pháp phòng trừ: Dùng thuốc gốc đồng, Mancozeb để phun lên cành.

Bệnh đốm bồ hóng

Triệu chứng: Bệnh này thường xuất hiện và gây hại nặng trên quả. Bệnh dễ phát sinh trong mùa mưa, những nơi có ẩm độ cao. Do nấm Phytophthora gây ra.

Biện pháp phòng trừ: Dùng thuốc Ridomil hoặc Coc85 phun ngừa.

Bệnh thán thư

Triệu chứng: Bệnh thường phát sinh và gây hại trên lá, lộc non trên chùm hoa và quả.

Trên lá: Bệnh gây hại từ mép lá trở vào, lúc đầu vêt bệnh giống như các chấm, đốm nhỏ, sau đó liên kết thành từng mảng lớn, xung quanh có đường viền nâu sẫm.

Trên chồi non: Lúc đầu vết bệnh có dạng thấm nước, sau chuyển màu nâu tối, chồi bị chết khô khi trời nắng hoặc thối khi trời mưa.

Trên hoa và quả non: vết bệnh hơi lõm xuống dạng chấm đen, làm cho hoa và quả non chuyển sang màu đen và rụng.

Bệnh do nấm Colletotrichum gloesporrioides gây ra.

Bệnh phát sinh mạnh khi thời tiết ấm và ẩm trong tháng 3 và 4. Nếu trời sẽ mưa đúng vào thời kỳ ra hoa và hình thành quả non sẽ làm ảnh hưởng đến năng suất.

Biện pháp phòng trừ: Phun thuốc hoạt chất Propineb.

Bệnh chùn ngọn (bệnh chổi rồng)

Triệu chứng: Bệnh xuất hiện các triệu chứng trên các lá, chồi non và ngay cả trên hoa, làm cho chồi lá, hoa không phát triển được và mọc thành chùm. Các lá bị bệnh này không lớn lên được và chụm lại như bó chổi, nên nó còn có tên là chổi rồng. Bệnh xuất hiện trên hoa thì làm cho hoa kém phát triển và khả năng đậu quả rất kém, quả kém phát triển.

Biện pháp phòng trừ: Cây nhãn bị bệnh có thể là do nhện gây ra, vì vậy đầu tiên, cần cắt tỉa, thu gom và đem đi tiêu huỷ (đốt) những cành, lá, hoa có triệu chứng bệnh. Sau đó, phun thuốc trừ nhện khi cây ra nõn non hoa và ngay sau khi cắt tỉa ỏ mỗi lần thu hoạch bằng các loại thuốc như Confidor, Ortus, Comite… phun liên tục 2 – 3 lần, mỗi lần cách nhau từ 7 – 10 ngày. Phải xử lý dụng cụ nhân giống, dụng cụ cắt tỉa sau khi thu hoạch, khi chuyển từ cây này sang cây khác để tránh hiện tượng lây lan bệnh do Phytoplasma gây ra./.