Kiên quyết xoá tàu không đủ điều kiện ra khơi

Toàn tỉnh Cà Mau hiện có 4.222 tàu cá (trong đó, có 1.545 tàu cá chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên đang hoạt động đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS), đạt 100%); sản lượng thủy sản khai thác của tỉnh được thống kê, theo dõi thông qua công tác kiểm tra, giám sát tại các cảng cá do Nhà nước đầu tư và bến cá tư nhân khoảng 64.171 tấn, đạt trên 40% (sản lượng khai thác 8 tháng đầu năm đạt 159.001 tấn).

Theo kế hoạch thực hiện tháng cao điểm phòng chống khai thác IUU, UBND tỉnh giao nhiệm vụ đến các cơn quan, đơn vị cụ thể. Lực lượng Bộ đội Biên phòng tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến tại các Trạm kiểm soát Biên phòng. Theo dõi, giám sát 24/7 tại Hệ thống giám sát tàu cá, đảm bảo kiểm soát 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên hoạt động trên biển. Bên cạnh đó, các lực lượng thực thi pháp luật như Biên phòng, Cảnh sát biển, Kiểm ngư, các lực lượng thanh tra chuyên ngành chủ động nắm tình hình, tăng cường tuần tra, kiểm soát lưu động ven biển, các cửa biển, kiểm soát chặt chẽ không để tàu cá chưa lắp đặt thiết bị VMS, mất tín hiệu kết nối thiết bị VMS và thiếu thủ tục, giấy tờ ra biển hoạt động.

Song song với công tác tuyên truyền, tỉnh Cà Mau tăng cường công tác xử lý vi phạm (xử lý hành chính, hình sự), kiên quyết xử lý 100% tàu cá mất kết nối VMS, vượt ranh giới, tàu hết hạn giấy phép, tàu hết hạn đăng kiểm còn hoạt động trên biển, không thực hiện sang tên, đổi chủ theo quy định, tàu thuộc diện giải bản nhưng vẫn hoạt động. Qua đó, nhằm cảnh báo, xử lý triệt để các trường hợp tàu cá tháo, gửi thiết bị VMS trên tàu cá khác, tàu cá tiếp tay, vận chuyển thiết bị VMS của tàu cá khác, tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài (bị nước ngoài bắt giữ, lực lượng chức năng trong nước phát hiện bắt giữ).

Là cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo tỉnh về IUU, ông Nguyễn Văn Quân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Khó khăn lớn nhất hiện nay là một số chủ tàu và tàu cá không còn ở địa phương, việc liên lạc với chủ tàu gặp nhiều khó khăn dẫn đến việc thiết lập hồ sơ, biên bản, hình ảnh đối với những tàu cá này trên phần mềm số hóa IUU chưa đạt theo yêu cầu. 

“Trước tình hình trên, Ban Chỉ đạo về IUU tỉnh đã chỉ đạo các địa phương, đơn vị huy động tối đa cán bộ chuyên môn; cán bộ các ngành, đoàn thể các cấp hỗ trợ chính quyền cơ sở điều tra, xác minh tàu cá, lập hồ sơ số hoá và duy trì quản lý sau số hóa theo quy định. Đối với nhóm tàu cá “3 không” (không đăng ký, không giấy phép khai thác, không đăng kiểm) bố trí cán bộ kiểm tra, phân nhóm, phân loại, đẩy nhanh tiến độ đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép; chủ động rà soát nắm thực trạng, vị trí neo đậu, giám sát chặt chẽ không để tàu cá này ra biển hoạt động”. 

Nâng cao nhận thức ngư dân

Để tạo sự đồng thuận trong Nhân dân, nâng cao nhận thức về phòng chống khai thác IUU, tỉnh Cà Mau đẩy mạnh đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, dán tờ rơi, infographich (đồ họa thông tin), quét mã QR… phổ biến sâu rộng các quy định của pháp luật về Luật Thủy sản, các quy định chống khai thác IUU và các hành vi vi phạm liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP ngày 12/6/2024 của Hội đồng Thẩm phán Toà án Nhân dân tối cao (Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP). Qua đó, để các chủ tàu, thuyền trưởng, ngư dân nắm vững và tuân thủ các quy định về khai thác thủy sản, ký cam kết không vi phạm khai thác IUU.

Đại tá Phạm Minh Giang, Chính ủy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Cà Mau cho biết: Xác định công tác phòng, chống IUU là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng, thời gian qua Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp; tích cực đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tuyên tuyền, phổ biến pháp luật, đảm bảo dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện để góp phần nâng cao nhận thức cho Nhân dân, ngư dân, các chủ phương tiện trong quá trình khai thác, đánh bắt trên biển. 

Trong đó tập trung tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành nghiêm các quy định về phòng, chống khai thác IUU; Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP, ngày 12/6/2024 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự về truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản; Chỉ thị số 17-CT/TU ngày 26/2/2024 của Tỉnh ủy Cà Mau về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền đối với việc khai thác nguồn lợi thủy sản có tính hủy diệt trên địa bàn…

Từ đầu năm 2024 đến nay, các đơn vị thuộc BĐBP tỉnh đã cấp phát 9.050 tờ rơi, tờ gấp về phòng, chống khai thác IUU, tuyên truyền trực tiếp tại các Trạm kiểm soát Biên phòng được 428 buổi/8.820 lượt phương tiện/16.325 lượt thuyền viên; tuyên truyền nhỏ lẻ được 82 buổi cho 212 phương tiện, 167 hộ gia đình, thông qua hệ thống loa phát thanh địa phương vào các khung giờ cao điểm với tổng thời lượng 231 giờ; vận động 80 hộ dân tự nguyện giao nộp 80 bộ dụng cụ kích điện, 05 hộ gia đình tháo dỡ bãi nuôi sò sai quy định; 149 hộ, 307 chủ phương tiện ký cam kết không khai thác thủy sản tận diệt (đến nay đã có 1.545 phương tiện lắp đăt thiết bị GSHT, đạt 100%).

Vì một nghề cá phát triển bền vững

Theo Đại tá Phạm Minh Giang, triển khai thực hiện Kế hoạch số 192/KH-UBND ngày 04/9/2024 của UBND tỉnh, BĐBP tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội địa phương tiến hành niêm yết, công khai các văn bản có liên quan về chấp hành các quy định, thủ tục hành chính khi ra vào, hoạt động trong khu vực biên giới biển và các văn bản quy định phòng, chống khai thác IUU tại Đồn, Trạm Kiểm soát Biên phòng, cảng cá, bộ phận một cửa các xã, thị trấn ven biển. 

Song song đó, Đảng uỷ, Bộ Chỉ huy BĐBP đã chỉ đạo các Đồn Biên phòng thành lập Tổ công tác chuyên biệt; tăng cường 15 đồng chí hỗ trợ các xã, thị trấn, 37 đồng chí phối hợp với cán bộ, đảng viên ở ấp, khóm trọng điểm về IUU thực hiện nhiệm vụ theo dõi, quản lý tàu cá nguy cơ cao vi phạm; cử 01 đồng chí tham gia Tổ công tác Đặc biệt thuộc Đội kiểm tra liên ngành 666 tỉnh, xác minh nhanh các tàu cá vi phạm IUU; triển khai 16 chốt/38 CBCS kiểm tra, kiểm soát lưu động tại các cửa biển không có Trạm kiểm soát biên phòng.

Ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết: “Xác định công tác phòng, chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, lâu dài, thời gian qua, Ban Chỉ đạo tỉnh về IUU, các đơn vị, địa phương trong tỉnh đã quyết liệt triển khai phòng, chống khai thác IUU, thực hiện tốt các khuyến nghị mà EC đã chỉ ra trong đợt thanh tra lần thứ 4 vào tháng 10/2023. Theo đó, tỉnh tập trung thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật thủy sản, nhất là các quy định về lắp đặt sử dụng thiết bị giám sát hành trình (VMS), đăng ký, cấp phép, đánh dấu tàu cá, tạo sự chuyển biến trên thực tế, kiên quyết xử phạt triệt để các hành vi vi phạm khai thác IUU. 

Đồng thời, tỉnh cũng tăng cường thực hiện kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động của cảng cá tư nhân, nhất là việc kiểm tra, giám sát tàu cá và sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng tư nhân, nhật ký khai thác thủy sản... tổng hợp vào kết quả chung của tỉnh; rà soát, hướng dẫn chủ các bến cá tư nhân đủ điều kiện lập hồ sơ, thủ tục để trình cấp thẩm quyền công bố mở cảng theo quy định.