Trường PTDT Nội trú Sơn Động nằm ở trung tâm thị trấn An Châu, huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang. Đây là trường chuyên biệt dành cho con em các DTTS thuộc các thôn bản ở các xã đặc biệt khó khăn (ĐBKK), nhằm góp phần đào tạo nguồn cán bộ là người DTTS có trình độ, sức khỏe và phẩm chất đạo đức để tham gia vào công cuộc xây dựng quê hương miền núi, vùng đồng bào DTTS. Từ khi thành lập đến nay, nhà trường đã đào tạo được 12.198 học sinh ở cả hai cấp THCS và THPT tốt nghiệp ra trường.

Trải qua hơn 30 năm hình thành và phát triển, về cơ sở vật chất, hiện nhà trường đã có đầy đủ các khu lớp học, khu quản lý, phòng chức năng, khu ký túc xá, nhà ăn, nhà bếp, khu sân chơi, bãi tập và nhà công vụ giáo. Trường cũng được trang bị đầy đủ các trang thiết bị phục vụ giảng dạy, học tập và vui chơi giải trí cho học sinh.

Nhờ triển khai tốt các hoạt động bổ trợ trong học đường, nhiều học sinh cảm thấy phấn khởi, bởi những môn học đã giúp các em tích luỹ được nhiều kiến thức, giúp các em hiểu nhiều hơn về văn hóa đồng bào các dân tộc cùng chung sống, học tập tại trường.

Chia sẻ với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, em Nông Thị Thoa, dân tộc Dao, học sinh lớp 10A cho biết, bản thân em cũng như các bạn đang học tập tại trường, rất biết ơn các thầy cô đã giảng dạy cho các em về những môn học bổ ích, cho các em được tham gia nhiều hoạt động sinh động. Qua đó, các em đã tích lũy được khá đầy đủ về văn hóa của dân tộc mình, biết trân trọng hơn những thứ mà tưởng chừng vô vị... Đồng thời, cũng có thêm hiểu biết về văn hóa của các dân tộc anh em khác qua các buổi học ngoại khóa.

Cùng chung quan điểm với em Thoa, em Lã Thị Xuân Hương, người Sán Chí học sinh giỏi lớp 9A chia sẻ: Nhờ có các buổi học ngoại khóa đã giúp em có thêm sự hiểu biết về chính dân tộc mình mà bản thân chưa nắm được. Đặc biệt, em có cơ hội được biết và học về văn hóa của dân tộc anh em khác. Từ đó, em nhận thấy rằng, bản thân rất hứng thú với văn hóa truyền thống, nhất là mong muốn được tìm hiểu sâu hơn để cùng chung tay gìn giữ những nét đẹp văn hóa đó. 

"Các buổi hoạt động giáo dục trải nghiệm, giáo dục kỹ năng sống và hoạt động của các câu lạc bộ văn nghệ, thể dục thể thao, võ thuật, các trò chơi dân gian tại trường… cũng giúp em phát huy được năng lực cá nhân, hoàn thiện tốt trong học tập”, em Lã Thị Xuân Hương nói.

Có thể thấy, Trường PTDTNT Sơn Động đã và đang tạo mọi điều kiện để các em thể hiện khả năng của bản thân. Học sinh nơi đây đang có một môi trường giải trí lành mạnh, trí tuệ để phấn đấu và trưởng thành, tạo ra những công dân có ích cho xã hội.

Trong năm vừa qua, Trường PTDTNT Sơn Động đã chỉ đạo và thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm như: Nâng cao chất lượng giáo dục của trường luôn thuộc tốp các trường chất lượng cao trong tỉnh, với trên 50% học sinh xếp loại văn hóa khá - giỏi, 98% học sinh xếp loại hạnh kiểm tốt, khá. Nhiều học sinh của trường đạt giải trong các kỳ thi văn hóa, thể thao cấp tỉnh, với kết quả đó mà nhà trường đã đạt tỷ lệ tốt nghiệp học sinh lớp 12 cao đứng trong tốp thứ 10 toàn tỉnh.

Đối với đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường luôn đoàn kết, tận tụy, hết lòng vì học sinh với nhiều việc làm đổi mới và sáng tạo; luôn chủ động, tích cực tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và lý luận chính trị. Đến nay, 13/35 cán bộ giáo viên của trường có trình độ trên chuẩn. Trong đó, nhiều cán bộ giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm giỏi, chiến sĩ thi đua các cấp, được cấp trên ghi nhận và khen thưởng.

Về phong trào Thi đua dạy tốt - học tốt, Trường tập trung thực hiện nghiêm túc các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của Ngành về thực hiện nhiệm vụ năm học. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ năm học phù hợp với đặc thù nhà trường. Tổ chức nhiều hoạt động, phong trào thi đua với nhiều việc làm đổi mới, sáng tạo trong giảng dạy, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục học sinh. Tích cực đổi mới quản lý, đổi mới dạy học, kiểm tra đánh giá gắn với thực hiện giảng dạy phân hóa phù hợp với đối tượng học sinh. Phân công giáo viên kèm cặp, giúp đỡ học sinh yếu, kém của từng bộ môn...

Tổ chức giáo dục trải nghiệm, dạy học 2 buổi trên ngày, học nhóm vào giờ tự học buổi tối để học sinh phát huy năng lực cá nhân và giúp đỡ nhau trong học tập. Sử dụng phòng tin học kết nối Internet để học sinh tự học qua mạng. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý dạy học, kiểm tra, đánh giá. Thực hiện phân tích kết quả học tập các môn học của học sinh, trên cơ sở đó đề ra các biện pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng dạy - học trong nhà trường.

Ở công tác quản lý, xây dựng nội trú, Trường luôn duy trì, thực hiện tốt, hiệu quả các hoạt động nội trú như: Chăm sóc, nuôi dưỡng học sinh; công tác vệ sinh an toàn thực phẩm, an ninh trật tự, an toàn trường học; xây dựng cảnh quan môi trường; hoạt động giáo dục trải nghiệm, giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng lao động và hoạt động của các câu lạc bộ văn nghệ, thể dục thể thao, võ thuật, các trò chơi dân gian... góp phần nâng cao chất lượng hai mặt giáo dục và các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng học sinh trong trường.

Với kết quả trên, nhiều năm liền Trường được công nhận trường Tiên tiến và Tiên tiến xuất sắc; 3 năm liền (từ 2019 - 2021) Chi bộ nhà trường được Huyện ủy Sơn Động tặng Giấy khen, cùng nhiều Bằng khen của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bắc Giang, Bộ GD&ĐT, Công đoàn Ngành GD&ĐT, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Tỉnh Đoàn Bắc Giang, Liên đoàn Lao động tỉnh Bắc Giang và nhiều Giấy khen của các cơ quan, ban ngành, đoàn thể trong tỉnh và địa phương. Năm học 2019 - 2020, 2020 - 2021, Trường được UBND tỉnh tặng Bằng khen, năm học 2021 - 2022, được Bộ GD&ĐT tặng Bằng khen.

Những kết quả đạt được đã góp phần quan trọng vào việc thực hiện nhiệm vụ nâng cao dân trí, tạo nguồn cán bộ DTTS, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và củng cố quốc phòng, an ninh tại địa phương. Trường PTDT Nội trú Sơn Động đã trở thành điểm sáng, địa chỉ tin cậy đối với học sinh các DTTS vùng đặc biệt khó khăn huyện vùng cao Sơn Động, tỉnh Bắc Giang.