Chuỗi giá trị được hiểu là một phức hợp những hoạt động, từ sản xuất hàng hóa cơ bản, thu gom, chế biến, bán sỉ, bán lẻ, cũng như các chức năng hỗ trợ như, cung cấp vật tư nguyên liệu đầu vào, dịch vụ tài chính, đóng gói và tiếp thị. Cùng với đó, là cả các vấn đề về tổ chức và điều phối, chiến lược và mối quan hệ quyền lực của các tác nhân khác nhau trong chuỗi.
Đối với vùng đồng bào DTTS và miền núi, đây là vùng có những tiềm năng rất lớn để khai thác, phát triển chuỗi giá trị sản phẩm. Đó là nguồn lực văn hóa đa dạng và đặc sắc; sản phẩm nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp độc đáo; tiềm năng về du lịch, dược liệu… Đây là cái nôi tuyệt vời nhất của sự sáng tạo trong đầu tư và khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp để làm giàu.
Ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc cho biết: Nhận thức rõ những khó khăn, thách thức của khu vực miền núi và vùng đồng bào DTTS trong phát triển kinh tế-xã hội, Ủy ban Dân tộc đề xuất phương pháp tiếp cận nhằm giảm nghèo và phát triển bền vững miền núi và vùng đồng bào DTTS là hỗ trợ để đồng bào lập nghiệp, khởi nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh, làm giàu từ những tiềm năng và lợi thế của khu vực này.
“Chúng tôi xác định, công tác giảm nghèo và phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS phải dựa trên nội lực của chính người DTTS. Có thể nói, với địa bàn rộng lớn có nhiều tài nguyên thiên nhiên, sản vật phong phú, sự đa dạng văn hóa cùng với sự quan tâm rất lớn của Đảng, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam, khu vực miền núi và vùng đồng bào DTTS Việt Nam cần được nhìn nhận như là vùng đất của cơ hội phát triển đặc biệt; là các lĩnh vực như nông nghiệp, sản xuất kinh doanh, cây trồng, vật nuôi đặc sản, cây dược liệu và khai thác bản sắc văn hóa để phát triển du lịch”. Bộ trưởng, Đỗ Văn Chiến chia sẻ.
Thực tế cho thấy, lợi thế, tiềm năng của sản phẩm vùng đồng bào DTTS là rất lớn, song cơ hội phát triển chuỗi giá trị và tiếp cận thị trường lại đang gặp rất nhiều khó khăn. Để giải quyết những khó khăn, thách thức này, rất cần có sự định hướng, hỗ trợ để các sản phẩm của đồng bào DTTS hòa nhập chung vào dòng chảy khởi nghiệp quốc gia, vươn xa ra thị trường thế giới. Đây cũng là một “mắt xích” vô cùng quan trọng trong khởi nghiệp vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Từ tâm huyết của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến, với mong muốn kết nối, hỗ trợ đồng bào DTTS khởi nghiệp, tháng 10/2016, Tổ Công tác 569 của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc về kết nối, hỗ trợ đồng bào DTTS khởi nghiệp ra đời. Phát triển chuỗi giá trị, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường cho sản phẩm của đồng bào DTTS là một trong những nhiệm vụ của Tổ Công tác 569.
Cuộc thi Tìm kiếm “Ý tưởng chuỗi giá trị” tới đây là hoạt động rất thiết thực, nằm trong chuỗi những hoạt động của Ủy ban Dân tộc và các đối tác quốc tế, các đối tác truyền thông, các cơ quan của Đảng và Chính phủ đã nỗ lực hỗ trợ đồng bào DTTS bắt kịp với xu thế quốc gia khởi nghiệp, góp phần vào công cuộc giảm nghèo, làm giàu vùng DTTS. Từ các diễn đàn quốc gia về khởi nghiệp và chuỗi giá trị DTTS; chuỗi các buổi lễ tôn vinh những gương mặt DTTS khởi nghiệp tiêu biểu; chương trình hỗ trợ kết nối sản phẩm DTTS và thị trường… đến các chương trình truyền thông hỗ trợ khởi nghiệp DTTS…
Cuộc thi “Tìm kiếm ý tưởng chuỗi giá trị” nhằm kêu gọi, hỗ trợ phát triển và thực hiện các ý tưởng đổi mới, sáng tạo theo hướng phát triển chuỗi giá trị sản phẩm, mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường cho sản phẩm của người dân tộc thiểu số Việt Nam. Cuộc thi góp phần bảo tồn, phát huy thế mạnh văn hóa, tri thức truyền thống của cộng đồng các DTTS Việt Nam; nâng cao vai trò và năng lực của phụ nữ và thanh niên DTTS trong công cuộc thoát nghèo, làm giàu cho bản thân và cộng đồng. Cuộc thi do Ủy ban Dân tộc chủ trì, được Ngân hàng Thế giới và Chính phủ Úc (thông qua Chương trình đối tác phát triển Úc-Ngân hàng Thế giới giai đoạn hai) hỗ trợ thực hiện.
Cuộc thi dành cho các cá nhân, nhóm cá nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nhân DTTS có ý tưởng hợp tác, liên kết với đồng bào DTTS ở bất kỳ địa bàn nào trên đất nước Việt Nam. Góp phần giải quyết phát triển các chuỗi giá trị sản phẩm mang lại lợi ích cho đồng bào DTTS, tạo dựng môi trường thuận lợi cho việc phát triển các chuỗi giá trị mang lại lợi ích cho cộng đồng DTTS, đặc biệt là phụ nữ và thanh niên.
Con đường khởi nghiệp của đồng bào DTTS còn dài và không ít những gian nan. Cuộc thi tìm kiếm “Ý tưởng chuỗi giá trị” nói riêng và các hoạt động kết nối, hỗ trợ đồng bào DTTS khởi nghiệp nói chung, sẽ có sức lan tỏa rộng lớn trên khắp mọi miền đất nước. Từ đó, thắp sáng niềm tin, khơi nguồn sáng tạo đầy hứng khởi cho đồng bào khởi nghiệp, làm giàu.
THANH HUYỀN