Trong 9 tháng đầu năm 2023, tỉnh Lào Cai đã tập trung chỉ đạo, điều hành thực hiện hiệu quả công tác dân tộc và các chính sách dân tộc trên địa bàn. Đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào các dân tộc trong tỉnh được nâng cao; công tác chăm sóc sức khỏe, giáo dục - đào tạo có những chuyển biến tích cực. Đội ngũ cán bộ là người DTTS không ngừng củng cố cả về số lượng và chất lượng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. 

Các cơ quan, đơn vị, địa phương đã quan tâm, tập trung chỉ đạo thực hiện công tác phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; phát huy vai trò của trưởng thôn, bản, Người có uy tín trong đồng bào DTTS tham gia công tác tuyên truyền, vận động xóa bỏ những hủ tục trong hôn nhân còn tồn tại ở một số DTTS... góp phần giảm đáng kể số lượng các vụ tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Thống kê cho thấy, 9 tháng đầu năm 2023, trên địa bàn tỉnh xảy ra 87 trường hợp tảo hôn, chung sống với nhau như vợ chồng; cá biệt, còn có trường hợp 11 tuổi bị kéo về làm vợ. Toàn tỉnh có 506 phụ nữ DTTS số dưới 18 tuổi sinh con lần đầu...

Một trong những những nhiệm vụ quan trọng được cấp ủy, chính quyền các cấp tập trung triển khai đó là Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (gọi tắt là Chương trình  MTQG 1719). Theo đó, tổng nguồn vốn huy động thực hiện Chương trình MTQG 1719 của tỉnh Lào Cai năm 2023 là 1.487.120 triệu đồng. Trong đó, vốn kế hoạch giao năm 2023 là 1.371.250 triệu đồng; vốn năm 2022 chuyển nguồn sang năm 2023 là 115.870 triệu đồng. 

Đến nay, tỉnh Lào Cai đã phân bổ cho các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh và UBND cấp huyện 1.029.461/1.183.235 triệu đồng nguồn vốn Trung ương giao, đạt 87% kế hoạch... Toàn tỉnh đã giải ngân 296.670/1.183.235 triệu đồng nguồn vốn Trung ương giao, đạt 25% kế hoạch. Trong đó, nguồn vốn năm 2022 chuyển nguồn năm 2023 giải ngân 12.164/115.870 triệu đồng (đạt 10,5% kế hoạch); vốn kế hoạch giao năm 2023 giải ngân 284.506/1.067.365 triệu đồng, đạt 26,7% kế hoạch.

Trong quá trình triển khai Chương trình MTQG 1719 trên địa bàn tỉnh Lào Cai còn gặp những khó khăn, vướng mắc nhất định ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân nguồn vốn. Cụ thể, hệ thống văn bản hướng dẫn thực hiện Chương trình do các bộ, ngành Trung ương ban hành còn chậm, nhiều nội dung chưa rõ ràng, chưa thống nhất, nên rất khó khăn cho địa phương trong việc nghiên cứu, tổ chức triển khai thực hiện. Một số nội dung tỉnh đã triển khai thực hiện nhưng chưa đạt được mục tiêu kế hoạch đề ra như hỗ trợ đất sản xuất, sắp xếp ổn định dân cư... 

Bên cạnh đó, những khó khăn thuộc thẩm quyền giải quyết của địa phương, cần nhiều thời gian và sự quyết liệt chỉ đạo thực hiện như công tác rà soát điều chỉnh quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất; quy hoạch chi tiết xây dựng các điểm dân cư nông thôn...

Để tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719, đặc biệt là tiến độ giải ngân nguồn vốn Chương trình, trong 3 tháng cuối năm 2023, Ban Dân tộc tỉnh sẽ tập trung tuyên truyền các nội dung thực hiện Chương trình MTQG 1719 nhằm huy động sự tham gia của cộng đồng vào quá trình thực hiện và giám sát thực hiện Chương trình.

Phối hợp với các ngành liên quan, UBND cấp huyện tham mưu cho UBND tỉnh triển khai thực hiện Chương trình MTQG, hoàn chỉnh các cơ chế, chính sách; hệ thống các văn bản hướng dẫn thực hiện Chương trình bảo đảm đồng bộ, phù hợp với các văn bản hướng dẫn của trung ương và điều kiện thực tế ở địa phương. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc triển khai thực hiện các chương trình, đề án, dự án, chính sách dân tộc trên địa bàn; đặc biệt là Chương trình MTQG 1719...