Đẩy nhanh tiến độ Chương trình mở rộng quy mô nước sạch và vệ sinh môi trường dựa trên kết quả góp phần giải cơn khát nước sạch ở vùng đồng bào DTTS. (Ảnh minh họa)

Chương trình mở rộng quy mô nước sạch và vệ sinh môi trường dựa trên kết quả giai đoạn 2016-2020 có tổng vốn là 225 triệu USD (trong đó 200 triệu USD là vốn vay WB), được triển khai ở 21 tỉnh còn nhiều khó khăn về nguồn nước sinh hoạt cũng như nền nếp vệ sinh môi trường, nhất là ở vùng sâu vùng xa, đồng bào DTTS.

Mục tiêu của Chương trình là đầu tư khoảng 255.000 đấu nối cấp nước hoạt động; số người hưởng lợi từ cấp nước khoảng 1.045.000 người; xây mới và cải tạo công trình cấp nước và vệ sinh cho 1.650 trường học; 680 xã tại 21 tỉnh đạt vệ sinh toàn xã; xây mới hoặc cải tạo khoảng 400.000 nhà tiêu hợp vệ sinh hộ gia đình; 1.000 trạm y tế được xây mới, nâng cấp hoặc sửa chữa các công trình vệ sinh, công trình cấp nước và các thiết bị rửa tay, thiết bị xử lý nước sạch trên địa bàn các xã…

Một trong những cơ chế phân bổ vốn của Chương trình là địa phương thực hiện được tạm ứng 25% kinh phí để triển khai; số còn lại sẽ được giải ngân dựa trên kết quả (tổng số đấu nối cấp nước hoạt động; số công trình cấp nước và vệ sinh được xây mới, cải tạo;… ). Hơn nữa, mặc dù quy định thời gian thực hiện là từ năm 2016, nhưng phải từ năm 2017, các địa phương hưởng lợi mới bắt đầu triển khai.

Vì vậy, tiến độ thực hiện Chương trình tại 21 tỉnh hiện rất chậm. Ví dụ như Hòa Bình, từ đầu năm 2017 đến nay, tỉnh đã tổ chức lựa chọn nhà thầu tư vấn lập báo cáo kinh tế kỹ thuật được 5 công trình, đồng thời lập báo cáo nghiên cứu khả thi cho nhiều công trình khác. Nhưng tất cả mới dừng lại trên giấy tờ bởi chưa có vốn thực hiện.

Trẻ em thôn Gia Hoa, xã Ma Nới, huyện Ninh Sơn, Ninh Thuận vui đón dòng nước sạch .

Không riêng Hòa Bình mà hầu hết các địa phương được hưởng lợi khác cũng khó khăn trong việc bố trí vốn để thực hiện các hạng mục của Chương trình. Đặc biệt như Cao Bằng, tính đến tháng 10/2018, tỷ lệ giải ngân vốn của Chương trình là 0%.

Ngày 24/8/2018, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã tổ chức Hội nghị Ban Chỉ đạo Chương trình mở rộng quy mô vệ sinh và nước sạch nông thôn dựa trên kết quả tại 21 tỉnh. Tại Hội nghị này, ông Nguyễn Văn Tỉnh, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT) cho biết, tiến độ thực hiện Chương trình là quá chậm. Ông Tỉnh đề nghị tất cả các địa phương tham gia Chương trình cần phải có trách nhiệm quan tâm đẩy nhanh tiến độ thực hiện Dự án.

Mới đây (19/10/2018), Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hoàng Văn Thắng đã chủ trì cuộc họp với Đoàn công tác của WB đánh giá giữa kỳ thực hiện của Chương trình mở rộng quy mô nước sạch và vệ sinh môi trường tại 21 tỉnh miền núi phía Bắc, Tây Nguyên và Nam Trung bộ. Tại cuộc họp này, Thứ trưởng Hoàng Văn Thắng cho biết, sẽ chỉ đạo các cơ quan Trung ương và các địa phương tham gia Chương trình cần đẩy nhanh tiến độ nhằm đảm bảo mục tiêu Chương trình.

Đáng chú ý, tại cuộc họp, Thứ trưởng Hoàng Văn Thắng cho biết, Bộ NN&PTNT nhất trí với đề nghị của WB về đề xuất tái cấu trúc Chương trình và điều chỉnh thời gian thực hiện Chương trình thêm 15 tháng. Nhưng để Chương trình “về đích” sớm, Bộ NN&PTNT giao Tổng cục Thủy lợi phối hợp với các cơ quan thuộc Bộ và các cơ quan Trung ương có liên quan triển khai và hoàn thiện việc điều chỉnh Hiệp định và các văn bản liên quan; chỉ đạo, đôn đốc các địa phương triển khai thực hiện các hoạt động đáp ứng yêu cầu về nội dung, thời gian và chất lượng các hoạt động.

ĐÀM DIỆP